CIT: dochód z działalności to nie tylko przychód ze sprzedaży

Gdy przedsiębiorca strefowy poniósł pewne nakłady na przygotowanie produkcji, ale kontrahent zrezygnował z części zamówienia, otrzymana od niego z tego tytułu rekompensata również jest dochodem z działalności strefowej objętej zwolnieniem.

Publikacja: 09.04.2018 02:00

CIT: dochód z działalności to nie tylko przychód ze sprzedaży

Foto: 123RF

Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15 lutego 2018 r. (II FSK 245/16).

Spółka prowadzi działalność w specjalnej strefie ekonomicznej (dalej: SSE). Zakres jej zezwolenia obejmuje m.in. produkcję i dostawę części oraz akcesoriów do pojazdów silnikowych. Kontrahent, z którym spółka zawarła umowę, po pewnym czasie od jej podpisania poinformował, że nie może odebrać, tj. nabyć całości zamówienia. Zakupi jedynie jego część, natomiast w związku z pozostałą częścią zapłaci rekompensatę. We wniosku o wydanie interpretacji spółka spytała, czy będzie mogła zakwalifikować tę rekompensatę jako przychód z działalności w SSE, co oznaczałoby, że mogłaby korzystać ze zwolnienia z CIT, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT. Zdaniem spółki rekompensata powinna być kwalifikowana jako przychód strefowy, który korzysta ze zwolnienia z CIT.

Organ podatkowy nie przyznał racji spółce. Stwierdził, że tylko przychód (dochód) wynikający z ceny wyprodukowanego towaru kwalifikuje się do zwolnienia, natomiast rekompensata nie mieści się w zakresie przedmiotu działalności określonego w zezwoleniu na działalność w SSE.

Sąd I instancji, po rozpatrzeniu skargi spółki, przyznał rację organowi, popierając jego argumentację. Nie zgadzając się z tym rozstrzygnięciem, spółka złożyła skargę kasacyjną.

NSA przychylił się do zarzutu naruszenia art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT i uchylił wyrok oraz interpretację. Jak uzasadniał sąd II instancji, WSA oraz organ w nieuprawniony sposób zawęziły wykładnię spornego przepisu, definiując dochód z działalności jedynie jako kwoty uzyskane ze sprzedaży towarów i usług. NSA przyznał rację spółce, która twierdziła, że musiała ponieść pewne nakłady na przygotowanie produkcji. Rekompensata wypłacona w przypadku niewykorzystania przygotowanej mocy produkcyjnej – tak jak w rozważanej sprawie – będzie przychodem z działalności gospodarczej na terenie SSE.

Piotr Kiedrowicz, współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Karolina Bednarska, konsultantka w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

W komentowanym orzeczeniu Naczelny Sąd Administracyjny skupił się na kwestii właściwego rozumienia pojęcia dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT „Wolne od podatku są: dochody (...) uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia (...)". Ponadto, na mocy art. 17 ust. 4 ustawy o CIT „Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 34, przysługuje podatnikowi wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy."

Przepisy te wyznaczają granice zwolnienia z opodatkowania w związku z działalnością gospodarczą w SSE. Dla klasyfikacji dochodu jako zwolnionego z CIT, konieczne jest spełnianie przez niego wyłącznie dwóch przesłanek. Musi on wynikać z działalności gospodarczej, która jest prowadzona:

1) na terenie SSE oraz

2) na podstawie zezwolenia strefowego.

Ani ustawa o CIT, ani ustawa o SSE nie zawierają przy tym własnej definicji działalności gospodarczej. Oznacza to, że dla jej zdefiniowania konieczne jest odwołanie się do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jak od wielu lat podkreśla się w literaturze oraz orzecznictwie, zawarta w tej ustawie definicja działalności gospodarczej powinna być rozumiana szeroko, a uzyskiwany z tej działalności dochód to efekt ekonomiczny wszelkich jej przejawów.

Mimo to, organy podatkowe od pewnego czasu prezentują bardzo wąską wykładnię pojęcia działalności gospodarczej prowadzonej w SSE, która aprobowana jest przez wojewódzkie sądy administracyjne. Uznają, że dochodami z takiej działalności (mogącymi podlegać zwolnieniu z opodatkowania) są wyłącznie te, które pochodzą bezpośrednio ze sprzedaży produktów wytworzonych na terenie SSE. Wyłączają jednocześnie z tej kategorii wszelkie inne dochody integralnie wiążące się z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Organy wskazywały w interpretacjach, że dochody, przykładowo, z otrzymywanych rekompensat nie mogą podlegać zwolnieniu z opodatkowania, gdyż m.in.:

- nie są objęte żadnym z grupowań PKWiU wskazanych w zezwoleniu – warto podkreślić, że tego rodzaju dochody nie są wprost objęte żadnym z istniejących grupowań PKWiU;

- nie wynikają z działalności prowadzonej na terenie SSE, a jedynie stanowią skutek ustaleń pomiędzy przedsiębiorcą strefowym a jego kontrahentem – nawet jeśli rekompensata wypłacana jest w ramach jednego stosunku umownego regulującego także nabywanie produktów strefowych;

- premiują brak produkcji, co jest sprzeczne z celem istnienia SSE.

Jednak, jak słusznie zauważył NSA, takie rozumienie pojęcia dochodów z działalności gospodarczej prowadzi do jego nieuzasadnionego zawężenia. Pewne kategorie dochodów, takie jak rekompensata otrzymana w opisanym stanie faktycznym, nawet jeśli nie wynikają wprost ze sprzedaży wyrobów wytworzonych w procesach produkcyjnych, są nieodłącznym elementem działalności prowadzonej na terenie SSE. Oznacza to, że jeśli są związane z rodzajem działalności wskazanym w zezwoleniu, to powinny podlegać zwolnieniu z opodatkowania.

Komentowany wyrok to bardzo dobry sygnał dla podatników prowadzących działalność na terenie SSE, szczególnie gdy ich rozliczenia z kontrahentami cechują się wysokim stopniem skomplikowania, przez co uzyskiwane dochody nie stanowią wyłącznie bezspornych dochodów ze sprzedaży. Jest bowiem oczywiste, że wykładnia przepisów dotyczących zwolnień z opodatkowania powinna być dokonywana w sposób ścisły, co jednak nie powinno prowadzić do ich nieuzasadnionego zawężającego rozumienia.

Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15 lutego 2018 r. (II FSK 245/16).

Spółka prowadzi działalność w specjalnej strefie ekonomicznej (dalej: SSE). Zakres jej zezwolenia obejmuje m.in. produkcję i dostawę części oraz akcesoriów do pojazdów silnikowych. Kontrahent, z którym spółka zawarła umowę, po pewnym czasie od jej podpisania poinformował, że nie może odebrać, tj. nabyć całości zamówienia. Zakupi jedynie jego część, natomiast w związku z pozostałą częścią zapłaci rekompensatę. We wniosku o wydanie interpretacji spółka spytała, czy będzie mogła zakwalifikować tę rekompensatę jako przychód z działalności w SSE, co oznaczałoby, że mogłaby korzystać ze zwolnienia z CIT, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT. Zdaniem spółki rekompensata powinna być kwalifikowana jako przychód strefowy, który korzysta ze zwolnienia z CIT.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego