Leasing operacyjny i finansowy w bilansie
Jakie znaczenie ma rodzaj umowy
Jeżeli leasingobiorca wykonuje ulepszenia w środkach trwałych, stanowiących przedmiot umowy leasingu operacyjnego, to koszty takie zalicza się wstępnie do kosztów środków trwałych w budowie (konto „Środki trwałe w budowie"), jeśli ich wysokość uznana jest za istotną (np. powyżej podatkowego limitu 10 tys. zł). W przypadku natomiast, gdy kwota ww. wydatków jest nieistotna (np. równa lub niższa, niż 10 tys. zł), wówczas leasingobiorca może przyjąć – zgodnie z art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości (dalej: uor) – uproszczenie, polegające na obciążeniu kosztami związanymi z modernizacją leasingowanego środka trwałego działalności operacyjnej (konto „Koszty według rodzajów" lub odpowiednie konto zespołu 5).
Ulepszenie może nastąpić przed lub w toku przyjęcia przedmiotu leasingu do użytkowania przed leasingobiorcę. Jeśli w momencie przyjęcia ulepszenia do użytkowania, przewidziany w umowie leasingu operacyjnego okres dalszego użytkowania przez leasingobiorcę przedmiotu leasingu, którego ulepszenie dotyczy, jest dłuższy niż rok, wówczas leasingobiorca przenosi koszty ulepszenia na środki trwałe (konto „Środki trwałe") i amortyzuje je – zgodnie z zasadami określonymi w art. 32 uor – jako ulepszenie obcego środka trwałego (inwestycja w obcym obiekcie). W razie ponownej modernizacji leasingowanego środka trwałego, w którym uprzednio przeprowadzono już modernizację, kolejne wydatki stanowią ulepszenie istniejącego już ulepszenia, powodując wzrost jego wartości początkowej, podlegającej amortyzacji. Dalsze nakłady modernizacyjne poniesione na leasingowany środek trwały mogą zostać również potraktowane jako nowy, odrębny środek trwały – oddzielny obiekt inwentarzowy. Jeżeli ulepszenie w obcym środku trwałym nie zostało w okresie leasingu w pełni zamortyzowane, to po zakończeniu umowy leasingowej i zwrocie jej przedmiotu właścicielowi (leasingodawcy), wartość księgowa netto tego ulepszenia powinna zostać odpisana w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych (konto „Pozostałe koszty operacyjne").
Jeżeli natomiast w chwili przyjęcia ulepszenia do używania, przewidywany okres użytkowania środka trwałego, stanowiącego przedmiot leasingu operacyjnego, – którego ulepszenie dotyczy, jest krótszy niż rok lub nakłady na ulepszenie nie przekraczają kwoty uznanej za istotną, wówczas leasingobiorca powinien odpisać nakłady na modernizację w ciężar kosztów okresu. Jeżeli leasingobiorca dokonał ulepszenia (modernizacji) w przedmiocie leasingu operacyjnego, stanowiącym środek trwały, a ulepszenie to nie zostało w okresie leasingu w pełni zamortyzowane, wówczas w przypadku przeniesienia na leasingobiorcę – po zakończeniu umowy leasingowej – prawa własności przedmiotu leasingu na podstawie odrębnej umowy kupna-sprzedaży, jego cenę nabycia (którą jest opłata końcowa, powiększona o ew. dodatkowe opłaty) zwiększa niezamortyzowana wartość księgowa (netto) tej modernizacji. Leasingobiorca (nabywca) wprowadza do swoich ksiąg rachunkowych dotychczasowy przedmiot umowy leasingowej w tak określonej cenie nabycia i zalicza go do środków trwałych (względnie środków trwałych w budowie). Jeżeli przedmiot ten podlega amortyzacji, to leasingobiorca amortyzuje go według zasad przyjętych do podobnych, nabytych jako używane składników aktywów.
Z kolei, koszty ulepszenia (modernizacji) środków trwałych, stanowiących przedmiot leasingu finansowego, zwiększają wartość przedmiotu leasingu i są razem z nim amortyzowane według zasad ogólnych. Amortyzacja przedmiotu leasingu finansowego stanowi dla leasingobiorcy koszt działalności operacyjnej, wytworzenia, ogólnego zarządu lub sprzedaży, zależnie od celu jego użytkowania.
Na koszt finansującego
Leasingobiorca może niekiedy uzyskać specjalną ofertę promocyjną, stanowiącą zachętę do zawarcia nowej lub przedłużenia dotychczasowej umowy leasingowej (np. w formie pokrycia przez leasingodawcę kosztów ulepszeń przedmiotu leasingu). Leasingobiorca powinien ująć korzyści ze specjalnych ofert promocyjnych metodą liniową, jako zmniejszenie kosztów z tytułu opłat leasingowych, wnoszonych w okresie trwania leasingu. Korzyści otrzymane w ramach ofert promocyjnych nie stanowią dla leasingobiorcy przychodu lub wyniku ze sprzedaży środka trwałego.
