Kiedy potrzebne jest zaświadczenie A1, a kiedy certyfikat rezydencji

Certyfikat rezydencji to informacja o miejscu zamieszkania osoby fizycznej, natomiast zaświadczenie A1 potwierdza, w którym państwie podlega ona ubezpieczeniom społecznym i jest wydawane m.in. przy delegowaniu pracownika do innego kraju UE.

Publikacja: 25.03.2019 01:00

Kiedy potrzebne jest zaświadczenie A1, a kiedy certyfikat rezydencji

Foto: Adobe Stock

Zasady ustalania miejsca zamieszkania osoby fizycznej określa art. 3 ustawy o PIT. Znaczenie mają tutaj dwa elementy: długość pobytu lub ośrodek interesów życiowych. Według ww. przepisu za osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się osobę, która przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym albo posiada w Polsce ośrodek interesów życiowych. Przepis ten stosuje się z uwzględnieniem umów międzynarodowych, których stroną jest Polska. Polską rezydencję podatkową można potwierdzić certyfikatem rezydencji wydanym przez urząd skarbowy w Polsce.

Czytaj także: Nowe prawo 2019: kopia certyfikatu rezydencji tylko dla nielicznych

Jeśli cudzoziemiec przebywa w Polsce dłużej niż 183 w tym samym roku kalendarzowym, to może on być traktowany jako polski rezydent. Oznacza to, że jego dochody będą opodatkowane w Polsce.

Informacja z ZUS

Z kolei zaświadczenie A1 jest potrzebne w przypadku wykonywania pracy za granicą, w celu potwierdzenia któremu ustawodawstwu dotyczącemu ubezpieczeń społecznych podlega pracownik. Wniosek do ZUS o wydanie zaświadczenia na formularzu A1 może złożyć sam pracownik, pracodawca lub osoba prowadząca własną działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 19 ust. 2 rozporządzenia UE 987/2009 na wniosek zainteresowanego lub pracodawcy instytucja właściwa państwa członkowskiego, którego ustawodawstwo ma zastosowanie (...), poświadcza, że to ustawodawstwo ma zastosowanie, oraz w stosownych przypadkach wskazuje, jak długo i na jakich warunkach ma ono zastosowanie. W przypadku pracownika wykonującego pracę za granicą, który posiada zaświadczenie A1, podleganie ustawodawstwu polskiemu oznacza opłacanie składek w Polsce, do polskiego oddziału ZUS. Zaświadczenie A1 jest wydawane na 12 miesięcy.

Przykład

Pan Aleksander z Ukrainy przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w tym samym roku kalendarzowym, posiada certyfikat rezydencji wydany przez polski urząd skarbowy. Wcześniej był zatrudniony na umowę o pracę w polskiej firmie jako kierowca TIR-a, ale był oddelegowany do pracy na terenie Niemiec. Pan Aleksander wracał do Polski raz w tygodniu albo raz na dwa tygodnie. Wobec tego dla celów ubezpieczeń społecznych uzyskał zaświadczenie A1. Obecnie pan Aleksander chce zmienić pracodawcę. Będzie zatrudniony przez polskiego pracodawcę jako kierowca i nadal będzie świadczył pracę na terenie Niemiec. Czy może wykorzystać poprzednie zaświadczenie A1, czy musi ubiegać się o nowy dokument? Czy powinien postarać się o nowy certyfikat rezydencji?

Jeśli pracownik posiada polskie A1 i podlega ubezpieczeniom społecznym w Polsce, to przy zmianie pracodawcy, u którego będzie pracował na podobnych warunkach, musi uzyskać nowe zaświadczenie A1. Nie można wykorzystać poprzedniego zaświadczenia, ponieważ w zaświadczeniu tym podaje się m.in. nazwę podmiotu, na rzecz którego świadczy się pracę oraz adres pobytu i wykonywania pracy.

Potwierdzenie miejsca zamieszkania...

Z art. 5a pkt 21 ustawy o PIT wynika, że certyfikat rezydencji to inaczej zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez administrację podatkową państwa miejsca zamieszkania podatnika. Certyfikat rezydencji służy przede wszystkim płatnikowi podatku, a wniosek o jego wydanie składa sam podatnik. Przedłożenie certyfikatu rezydencji jest jednym z warunków umożliwiających płatnikom niepobieranie podatku lub jego pobieranie według stawki preferencyjnej, na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Certyfikat należy przedstawić również na każde żądanie organów skarbowych.

W interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 stycznia 2019 r. (KDIL3-1.4011.427.2018.2.AG) czytamy, że "(...) stanowi on dokument, w oparciu o który możliwe jest ustalenie, czy od należności z tytułów wymienionych w art. 29 ust. 1 ww. ustawy (...) z uwzględnieniem art. 3 ust. 2a, 2b i 2d ustawy, dokonywanych na rzecz danego podatnika, powinien zostać pobrany przez płatnika podatek, a jeśli tak, jaka stawka podatku (tj. wynikająca z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy postanowień stosownej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) powinna zostać zastosowana".

...jest ważne przez 12 miesięcy

Z art. 41 ust. 9a ustawy o PIT wynika, że jeśli certyfikat rezydencji nie zawiera okresu ważności, to płatnik pobierając podatek uwzględnia ten certyfikat nie dłużej niż przez 12 miesięcy od dnia jego wydania. Wobec tego pracownik może wykorzystać w tym czasie wcześniej wydany dokument. Przepisy nie określają jednolitego wzoru certyfikatu rezydencji podatkowej. Nie musi on w swej treści zawierać nazwy „certyfikat rezydencji". Jeżeli dokument wyda organ podatkowy danego państwa, to istnieje pewność, że spełnia on warunki uznania go za certyfikat rezydencji. By uzyskać certyfikat rezydencji w Polsce, podatnik powinien złożyć odpowiedni wniosek do urzędu skarbowego właściwego ze względu na swoje miejsce zamieszkania.

podstawa prawna: art. 19 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego

podstawa prawna: art. 3, art. 5a pkt 21 oraz art. 41 ust. 9a ustawy z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1509 ze zm.)

Zasady ustalania miejsca zamieszkania osoby fizycznej określa art. 3 ustawy o PIT. Znaczenie mają tutaj dwa elementy: długość pobytu lub ośrodek interesów życiowych. Według ww. przepisu za osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się osobę, która przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym albo posiada w Polsce ośrodek interesów życiowych. Przepis ten stosuje się z uwzględnieniem umów międzynarodowych, których stroną jest Polska. Polską rezydencję podatkową można potwierdzić certyfikatem rezydencji wydanym przez urząd skarbowy w Polsce.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów