Kiedy stratę z lat ubiegłych można odliczyć w zeznaniu rocznym PIT

Stratę z działalności gospodarczej poniesioną w danym roku można odliczyć w kolejnych okresach, ale wyłącznie w ramach tego samego źródła przychodów. Przedsiębiorca ma na to pięć kolejno po sobie następujących lat.

Publikacja: 24.03.2016 03:31

Kiedy stratę z lat ubiegłych można odliczyć w zeznaniu rocznym PIT

Foto: www.sxc.hu

Często przedsiębiorcy na początku prowadzenia działalności nie osiągają spodziewanych zysków i wykazują stratę. Co zrobić w takiej sytuacji? Czy można w jakiś sposób wykorzystać stratę?

Strata w działalności powstaje wówczas, gdy koszty przekraczają osiągnięte przychody. Aby jednak można było mówić o stracie, nadwyżka kosztów nad przychodami powinna wystąpić na koniec roku podatkowego, czyli po zsumowaniu ich wartości narastająco na ostatni dzień tego okresu. Wtedy podatnik będzie mógł rozliczyć ewentualną wartość straty.

Zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy o PIT o wysokość straty ze źródła przychodów poniesionej w roku podatkowym można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. Wysokość obniżenia dochodu w którymkolwiek z tych lat nie może jednak przekroczyć 50 proc. kwoty tej straty.

W zeznaniu rocznym...

Przepisy podatkowe nie wskazują wprost, czy stratę z lat ubiegłych można odliczyć wyłącznie w zeznaniu rocznym czy już w okresowych zaliczkach na podatek dochodowy. Można domniemywać, że możliwe jest odliczenie już w bieżących zaliczkach. Takie stanowisko zajmują również organy podatkowe. Potwierdziła to Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 9 sierpnia 2011 r. (IPTPB1/415-42/11-2/ASZ): „Przepisy regulujące rozliczenie straty w następnych latach nie wskazują, czy rozliczenia takiego należy dokonać dopiero po zakończeniu danego roku podatkowego czy też w jego trakcie. Co za tym idzie, w przypadku braku szczegółowych uregulowań w tym zakresie należy przyjąć, że możliwe jest rozliczenie tej straty zarówno w trakcie, jak i po zakończeniu, a wybór stosownej metody pozostaje w gestii podatnika.

W przypadku, gdy podatnik pomimo dokonywania odliczenia części straty z lat ubiegłych w trakcie roku podatkowego z dochodu bieżącego (zaliczkowo), w ostatecznym rozliczeniu za ten rok podatkowy nie osiągnął dochodu, lecz stratę, w związku z czym nie będzie mógł skorzystać z odliczenia, nie traci kwoty straty, którą »zaliczkowo« odliczył. Kwota ta może być bowiem odliczona w kolejnych latach podatkowych".

Przykład

W zeznaniach rocznych przedsiębiorca wykazał:

- w 2011 r. stratę w wysokości 8000 zł,

- w 2012 r. stratę w wysokości 7000 zł,

- w 2013 r. stratę w wysokości 2000 zł,

- w 2014 r. dochód w wysokości 9000 zł

– z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Oznacza to, że w zeznaniu za 2014 rok mógł pomniejszyć dochód o stratę w łącznej wysokości 8500 zł, czyli:

- za 2011 r.: 8000 zł × 50 proc. = 4000 zł,

- za 2012 r.: 7000 zł × 50 proc. = 3500 zł oraz

- za 2013 r.: 2000 zł × 50 proc. = 1000 zł.

W 2015 roku dochód przedsiębiorcy z działalności wyniósł 10 000 zł, wobec czego postanowił on odliczyć całą pozostałą część straty z 2011 roku (czyli 4000 zł), z 2012 roku (czyli 3500 zł), a także 50 proc. straty za 2013 rok, czyli 1000 zł.

...czy zaliczkach

Podatnik nie musi czekać z odliczeniem straty do momentu składania zeznania rocznego. Może uwzględnić stratę z lat ubiegłych na bieżąco, już na etapie płacenia miesięcznych lub kwartalnych zaliczek na podatek dochodowy. Należy jednak pamiętać, że odliczenie straty powinno nastąpić dopiero po złożeniu zeznania rocznego za rok, w którym powstała.

Przykład

Przedsiębiorca prowadzi działalność od 3 lutego 2015 r. Zaliczki rozliczane są liniowo w okresach miesięcznych. W rozliczeniu za 2015 rok została wykazana strata w wysokości 3000 zł. Podatnik nie złożył jeszcze zeznania rocznego za 2015 rok. W pierwszej okresowej zaliczce na podatek w 2016 roku (czyli za styczeń) przedsiębiorca wykazał dochód do opodatkowania w wysokości 4000 zł, który stanowi podstawę do wyliczenia zaliczki na podatek. W takiej sytuacji przedsiębiorca nie będzie miał możliwości rozliczenia straty za 2015 rok przy obliczaniu zaliczki za styczeń, ponieważ nie zostało jeszcze złożone do urzędu zeznanie roczne za ten rok.

Co z zawieszeniem

Zawieszenie działalności nie powoduje zawieszenia biegu pięcioletniego okresu rozliczenia straty. Innymi słowy, termin biegnie niezależnie od tego, czy przedsiębiorca czasowo zawiesił działalność. Tak też wskazują organy podatkowe. Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 28 lutego 2011 r. (ILPB1/415-1375/10-2/AMN) stwierdziła: „W przypadku zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej, okres zawieszenia działalności gospodarczej nie zostaje wyłączony z okresu pięcioletniego następującego po roku podatkowym, w którym poniesiono stratę. Tym samym okres ten biegnie niezależnie od okresu zawieszenia działalności gospodarczej i upływa po pięciu najbliższych kolejno po sobie następujących latach podatkowych po roku, w którym strata została poniesiona. Zatem po wznowieniu działalności gospodarczej, po upływie pięcioletniego okresu następującego po roku, w którym stratę poniesiono, nie ma możliwości dokonania odliczenia poniesionej straty".

Przykład

Przedsiębiorca wykazał w zeznaniu rocznym:

- w 2008 r. stratę w wysokości 4000 zł,

- w 2009 r. stratę w wysokości 5000 zł,

- w 2010 r. stratę w wysokości 2000 zł,

- w 2011 r. stratę w wysokości 6000 zł

– z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. W związku z tym zdecydował się zawiesić działalność na lata 2013–2014. Po wznowieniu działalności w zeznaniu za 2015 r. wykazał dochód w wysokości 3000 zł. Zdecydował się w tej sytuacji rozliczyć w zeznaniu niewykorzystaną stratę. Ze względu na upływ pięcioletniego terminu nie będzie mógł już odliczyć straty za lata 2008 i 2009.

Kiedy nie wolno

Należy pamiętać, że stratę można rozliczyć wyłącznie w ramach tego samego źródła przychodów. Jeżeli przedsiębiorca uzyskuje również przychody np. ze stosunku pracy, to nie będzie miał możliwości rozliczyć straty z działalności przez zmniejszenie przychodów z pracy. Jeżeli jednak podatnik prowadzi więcej niż jedną działalność, lecz dochody i straty rozlicza wspólnie w ramach jednego źródła przychodów (np. jako jednoosobowa działalność gospodarcza + dochody wspólnika spółki cywilnej), to będzie mógł odliczyć stratę.

Wspólnie z małżonkiem

Poniesienie straty przez jedno ze współmałżonków nie wyklucza możliwości ich wspólnego rozliczenia na jednym PIT. Jednak w przypadku wspólnego rozliczenia należy pamiętać, że od dochodu męża lub żony nie będzie można odjąć straty poniesionej przez drugie z małżonków. W takiej sytuacji wspólne rozliczenie będzie polegać na tym, że małżeństwo zapłaci podwójny podatek, obliczony od połowy dochodów tego, który nie wykazał straty.

WNIOSEK

Przedsiębiorca chcący rozliczyć stratę z działalności powinien pamiętać o następujących zasadach:

- stratę można odliczyć tylko w ramach tego samego źródła przychodów,

- stratę można rozliczyć w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych,

- wysokość obniżenia w którymkolwiek z kolejnych lat nie może przekroczyć 50 proc. kwoty poniesionej straty,

- zawieszenie działalności nie wpływa na przerwanie biegu pięcioletniego terminu odliczenia straty.

Często przedsiębiorcy na początku prowadzenia działalności nie osiągają spodziewanych zysków i wykazują stratę. Co zrobić w takiej sytuacji? Czy można w jakiś sposób wykorzystać stratę?

Strata w działalności powstaje wówczas, gdy koszty przekraczają osiągnięte przychody. Aby jednak można było mówić o stracie, nadwyżka kosztów nad przychodami powinna wystąpić na koniec roku podatkowego, czyli po zsumowaniu ich wartości narastająco na ostatni dzień tego okresu. Wtedy podatnik będzie mógł rozliczyć ewentualną wartość straty.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe