Jakie są skutki przekazania majątku rzeczowego przy likwidacji spółki

Obowiązujący od 1 stycznia 2015 r. art. 14a ustawy o CIT, dotyczący powstania przychodu w razie regulowania zobowiązań w sposób niepieniężny, budzi wiele kontrowersji co do jego stosowania w przypadku likwidacji spółki kapitałowej.

Publikacja: 20.03.2017 01:00

Jakie są skutki przekazania majątku rzeczowego przy likwidacji spółki

Foto: 123RF

Bartosz Mroczkowski

Zgodnie z obecną linią interpretacyjną organów podatkowych, gdy spółka kapitałowa w ramach postępowania likwidacyjnego wydaje swoim udziałowcom majątek likwidacyjny w formie niepieniężnej, jest zobowiązana traktować dla celów podatku dochodowego wydanie tego majątku równoznacznie z jego odpłatnym zbyciem. W rezultacie spółka musi wykazać dochód podatkowy na zasadach odpowiednich dla sprzedaży tego majątku. Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach argumentują swoje stanowisko wykładnią celowościową art. 14a ustawy o CIT, powołując się na uzasadnienie rządowego projektu ustawy z 14 kwietnia 2014 r. wprowadzającego omawiany przepis. W uzasadnieniu tym minister finansów, odnosząc się do wartości przychodów oraz kosztów świadczeń w naturze, brał pod uwagę również regulowanie w formie rzeczowej zobowiązań wobec wspólnika z tytułu likwidacji spółki kapitałowej.

Sądy mają inne zdanie niż fiskus

Linia orzecznicza jest podzielona. Gdy się przeanalizuje ostatnie orzeczenia dotyczące wykładni art. 14a ustawy o CIT w kontekście likwidacji spółki kapitałowej, to można wskazać pozytywne dla podatników wyroki WSA w Warszawie z 27 lutego 2017 r. (III SA/Wa 400/16), WSA w Szczecinie z 21 grudnia 2016 r. (I SA/Sz 1092/16), WSA w Gdańsku z 23 listopada 2016 r. (I SA/Gd 1129/16) oraz WSA w Krakowie z 9 listopada 2016 r. (I SA/KR 993/16, I SA/Kr 964/16). Zgodnie z tymi orzeczeniami literalne brzmienie art. 14a ustawy o CIT nie wskazuje na objęcie jego dyspozycją przekazania w drodze niepieniężnej majątku likwidacyjnego spółki kapitałowej jej wspólnikom, a powoływanie się przez organy podatkowe w swoich konkluzjach na uzasadnienie do projektu nowelizacji jest wykładnią contra legem.

Z drugiej strony, WSA w Bydgoszczy w wyroku z 23 listopada 2016 r. (I SA/Bd 719/16) oraz WSA w Łodzi w wyroku z 17 listopada 2016 r. (I SA/Łd 743/16) stwierdziły, że art. 14a ustawy o CIT pozwala na opodatkowanie po stronie likwidowanej spółki majątku przekazywanego w wyniku likwidacji.

W praktyce, likwidacja spółki kapitałowej może okazać się dla podatników CIT czynnością bardzo niekorzystną z perspektywy podatkowej, prowadzącą do podwójnego opodatkowania tego samego majątku. Po raz pierwszy do opodatkowania dochodzi na poziomie likwidowanej spółki, po raz drugi u wspólników otrzymujących likwidowany majątek.

Obciążenia da się zminimalizować

W razie chęci zakończenia prowadzenia działalności w ramach spółki kapitałowej warto zatem rozważyć inne czynności restrukturyzacyjne dające tożsamy do likwidacji skutek ekonomiczny, np. przejęcie wygaszanej spółki przez inną spółkę z grupy kapitałowej. Takie przejęcie spółki, jeżeli jest uzasadnione ekonomicznie, powinno być pod pewnymi warunkami neutralne podatkowo. Alternatywnie, przed likwidacją spółki warto również rozważyć zbycie wysokocennych aktywów, co mogłoby pod pewnymi warunkami pozwolić na zminimalizowanie potencjalnych obciążeń podatkowych przy samej likwidacji.

Na marginesie warto dodać, że zdecydowanie bardziej korzystnie podatkowo traktowana jest likwidacja spółki osobowej. Tutaj sama spółka nie zapłaci podatku dochodowego, gdyż nie jest jego podatnikiem, a dla wspólników – pod pewnymi warunkami – czynność ta powinna być neutralna na gruncie podatków dochodowych. Należy jednak zaznaczyć, że przekształcanie spółki kapitałowej w osobową tuż przed zaplanowaną likwidacją może jednak zostać zakwestionowane przez organy podatkowe na podstawie ogólnej klauzuli o przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania.

Autor jest doradcą podatkowym w Kancelarii Ożóg Tomczykowski

podstawa prawna: art. 14a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 1888 ze zm.)

masz pytanie, wyślij e-mail: tygodnikpodatki@rp.pl

Bartosz Mroczkowski

Zgodnie z obecną linią interpretacyjną organów podatkowych, gdy spółka kapitałowa w ramach postępowania likwidacyjnego wydaje swoim udziałowcom majątek likwidacyjny w formie niepieniężnej, jest zobowiązana traktować dla celów podatku dochodowego wydanie tego majątku równoznacznie z jego odpłatnym zbyciem. W rezultacie spółka musi wykazać dochód podatkowy na zasadach odpowiednich dla sprzedaży tego majątku. Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach argumentują swoje stanowisko wykładnią celowościową art. 14a ustawy o CIT, powołując się na uzasadnienie rządowego projektu ustawy z 14 kwietnia 2014 r. wprowadzającego omawiany przepis. W uzasadnieniu tym minister finansów, odnosząc się do wartości przychodów oraz kosztów świadczeń w naturze, brał pod uwagę również regulowanie w formie rzeczowej zobowiązań wobec wspólnika z tytułu likwidacji spółki kapitałowej.

Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara