Jak rozliczyć wydatki na firmowe auta

Częściowe wyłączenie z kosztów dotyczy tylko tych ubezpieczeń, przy których wysokość składki uzależniona jest od wartości samochodu. Jeżeli ustalana jest na innej podstawie (np. OC, NNW), to ograniczenie to nie ma zastosowania.

Aktualizacja: 02.03.2019 16:39 Publikacja: 02.03.2019 08:00

Jak rozliczyć wydatki na firmowe auta

Foto: 123RF

Od 1 stycznia 2019 r. zmieniły się zasady rozliczania w kosztach podatkowych wydatków związanych z używaniem firmowych samochodów osobowych. Nowe zasady dotyczą tylko samochodów osobowych (dopuszczalna masa całkowita do 3,5 tony). Należy przy tym zaznaczyć, że Ministerstwo Finansów planuje wydać objaśnienia podatkowe dotyczące ich stosowania.

Odpisy amortyzacyjne z limitem

- Do jakiej wysokości odpisy amortyzacyjne od wartości samochodu mogą być kosztem podatkowym?

Czytaj także: Nowe prawo 2019: firma nie rozliczy w kosztach całego paliwa

Od 2019 r. limit, do którego odpisy amortyzacyjne mogą być zaliczane do kosztów podatkowych, wynosi 150 tys. zł (225 tys. zł dla samochodów elektrycznych). Do końca 2018 r. limit ten wynosił 20 tys. euro (30 tys. euro dla samochodów elektrycznych).

Przyjęte do używania przed 2019 r.

- Czy nowy limit dotyczy także samochodów przyjętych do używania przed 1 stycznia 2019 r.?

Podwyższony od 1 stycznia 2019 r. limit amortyzacji ma zastosowanie także do samochodów przyjętych do używania przed tą datą, jeśli do tego czasu nie zostały one w pełni zamortyzowane. W przypadku samochodów, które zostały całkowicie zamortyzowane przed 1 stycznia 2019 r., nowe przepisy nie mają zastosowania. Ponadto nowe przepisy nie dają prawa do korekty odpisów dokonanych przed 2019 r.

Przykład

ALFA sp. z o.o. rozpoczęła amortyzację samochodu osobowego od lipca 2017 r. Przyjęty okres amortyzacji to pięć lat. Wartość początkowa samochodu wynosiła 200 tys. zł. W dniu przekazania auta do używania średni kurs euro ogłoszony przez NBP wynosił 4 zł. Do końca 2018 r. ALFA zaliczała więc do kosztów uzyskania przychodu odpisy amortyzacyjne w takiej części, w jakiej 80 tys. zł (20 tys. euro x 4 zł) pozostawało do 200 tys. zł (0,4), czyli 16 tys. zł rocznie (200 tys. x 20 proc. x 0,4). Od stycznia 2019 r. ALFA będzie mogła zaliczać do kosztów uzyskania przychodu odpisy amortyzacyjne w takiej części, w jakiej 150 tys. zł pozostaje do 200 tys. zł (0,75), czyli 30 tys. zł rocznie (200 tys. zł x 20 proc. x 0,75).

75 proc. wydatków

- Do jakiej wysokości koszty używania samochodu mogą stanowić koszty podatkowe?

Od 1 stycznia 2019 r. koszty używania samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej (np. paliwo, naprawy, przeglądy, płyny eksploatacyjne) można zaliczać do kosztów uzyskania przychodu do wysokości 75 proc. wydatku, jeżeli samochód wykorzystywany jest również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika. Jeżeli samochód jest wykorzystywany wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej, to wydatki te można rozliczyć w kosztach podatkowych w całości.

Brak ewidencji VAT

- Co decyduje o tym, że auto jest wykorzystywane również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą?

Samochód jest uznawany za wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, jeżeli nie jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu na potrzeby VAT (jeden z warunków umożliwiających odliczenie 100 proc. VAT od wydatków związanych z samochodami), chyba że podatnik nie jest na podstawie przepisów ustawy o VAT zobowiązany do prowadzenia takiej ewidencji (np. podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia). Przepisy nie wskazują jednak jak w tym ostatnim przypadku (brak obowiązku prowadzenia ewidencji na potrzeby VAT) będzie weryfikowany sposób wykorzystywania auta. Wydaje się, że będzie się to odbywać na podstawie innych dowodów (np. kontrola faktycznego sposobu wykorzystywania auta).

Częściowe wyłączenie z kosztów

- Czy ograniczeniu w zaliczaniu do kosztów podatkowych podlega VAT naliczony uwzględniony w kwocie wydatków?

Ograniczenie dotyczy także podatku od towarów i usług, który zgodnie z przepisami o VAT nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczonego VAT w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia VAT. Tak więc częściowe wyłączenie z kosztów podatkowych obejmuje też nieodliczony VAT.

Przykład

ALFA sp. z o.o. kupiła paliwo do samochodu osobowego stanowiącego jej środek trwały za 123 zł brutto. Spółce przysługuje prawo do odliczenia 50 proc. VAT wykazanego na fakturze od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi (ALFA nie złożyła VAT-26 oraz nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdu na potrzeby VAT). Do kosztów uzyskania przychodu w CIT ALFA może zaliczyć koszty paliwa w kwocie 83,63 zł (75 proc. kwoty wydatku netto oraz 75 proc. nieodliczonego VAT).

Składki na ubezpieczenie

- Do jakiej wysokości składki na ubezpieczenie auta mogą być kosztem podatkowym?

Od 1 stycznia 2019 r. zwiększony został limit, do którego składki na ubezpieczenie, przy którym wysokość składki uzależniona jest od wartości samochodu (np. ubezpieczenie AC), mogą być zaliczane do kosztów podatkowych. Po zmianie wynosi on 150 tys. zł (wcześniej 20 tys. euro). Jeżeli wartość samochodu przyjęta dla celów ubezpieczenia nie przekracza ww. kwoty, to składki na ubezpieczenie mogą być zaliczone do kosztów podatkowych w pełnej wysokości. Jeżeli natomiast wartość samochodu przyjęta dla celów ubezpieczenia jest wyższa od tej kwoty, to składki są zaliczane do kosztów uzyskania przychodu w proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.

Limit ten dotyczy jednak tylko ubezpieczeń, przy których wysokość składki uzależniona jest od wartości samochodu. Jeżeli wysokość składki nie zależy od wartości samochodu (np. OC, NNW), to ograniczenie to nie ma zastosowania. Potwierdzają to organy podatkowe w interpretacjach, np. Dyrektor KIS w interpretacji z 25 czerwca 2018 r. (0114-KDIP2-2.4010.185.2018.1.AZ), Dyrektor KIS w interpretacji z 14 czerwca 2017 r. (0114-KDIP2-3.4010.57.2017.1.MC), DIS w Warszawie w interpretacji z 26 lutego 2016 r. (IPPB6/4510-459/ 15-2/AZ).

Przykład

ALFA sp. z o.o. w styczniu 2019 r. wykupiła polisę AC dla firmowego samochodu osobowego. Wartość samochodu przyjęta dla celów ubezpieczenia wynosi 180 tys. zł, a składka ubezpieczenia AC wynosi 4000 zł. Do kosztów uzyskania przychodu ALFA będzie mogła zaliczyć 3333,33 zł z tytułu opłaconej składki (150 tys. zł/180 tys. zł x 4000 zł).

Jednocześnie do składek na ubezpieczenie samochodu nie powinno mieć zastosowania ww. ograniczenie w zaliczaniu do kosztów podatkowych kosztów używania samochodu, jeżeli pojazd jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Składki na ubezpieczenie samochodu nie są kosztami używania samochodu. Potwierdza to ustawodawca w ustawie nowelizującej, rozróżniając koszty używania samochodu oraz składki na jego ubezpieczenie. Zgodnie bowiem ze znowelizowanym art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodu poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania, stanowiącego własność podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, samochodu osobowego niebędącego składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, oraz składek na ubezpieczenie takiego samochodu. Wydatki te i składki w wysokości 20 proc. stanowią jednak koszty uzyskania przychodów pod warunkiem, że samochód ten jest wykorzystywany również do celów związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika. Co prawda w ustawie o CIT nie ma podobnego przepisu, jednak odmienna kwalifikacja składek na ubezpieczenie samochodu w kontekście zaliczania ich do kosztów podatkowych na gruncie PIT i CIT nie jest uzasadniona.

Polisa obejmująca dwa lata

- Polisa ubezpieczenia AC obejmuje 2018 i 2019 r. Czy do składek należy stosować dotychczasowe zasady ich rozliczania?

Ustawa nowelizująca nie zawiera przepisów przejściowych w tym zakresie. Należy zatem przyjąć, że do części składki, która zostanie zaliczona do kosztów uzyskania przychodu w 2019 r. należy stosować nowe przepisy (wyższy limit na ubezpieczenie AC). Do części składki, która została zaliczona do kosztów uzyskania przychodu przed 2019 r., nowe zasady nie mają zastosowania.

Opłaty leasingowe

- Do jakiej wysokości opłaty leasingowe (a także opłaty z tytułu najmu, dzierżawy) mogą być kosztem podatkowym?

Od 1 stycznia 2019 r. opłaty wynikające z umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu) są zaliczane do kosztów podatkowych w wysokości, która zależy od wartości samochodu. W przypadku samochodów osobowych o wartości do 150 tys. zł (225 tys. zł dla samochodów elektrycznych) opłaty z tego tytułu mogą być zaliczane do kosztów w całości. W przypadku aut o wyższej wartości opłaty te są kosztem podatkowym w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł pozostaje do wartości samochodu.

Część odsetkowa raty leasingowej

- Czy ograniczenie dotyczy także części odsetkowej opłaty leasingowej?

W przypadku samochodu osobowego oddanego do używania na podstawie umowy leasingu ograniczenie stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego. Ograniczenie nie będzie zatem dotyczyło części odsetkowej opłaty.

Wartość przyjmowana do obliczenia proporcji

- Jaką wartość samochodu należy przyjąć dla obliczenia proporcji?

Wartość samochodu jaką należy przyjąć na potrzeby ustalenia powyższej proporcji przepisy określają wprost jedynie w odniesieniu do umów najmu, dzierżawy lub innych umów o  podobnym charakterze zawartych na okres krótszy niż sześć miesięcy. W przypadku tych umów przez wartość samochodu rozumie się wartość przyjętą dla celów ubezpieczenia.

Przy pozostałych umowach wartość samochodu należy określić mając na względzie art. 16 ust. 5a ustawy o CIT, zgodnie z którym ww. kwota 150 tys. zł obejmuje także VAT, który zgodnie z przepisami o VAT nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczony VAT w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy VAT.

Należy zatem uznać, że w przypadku umów innych niż wyżej wymienione, jako wartość samochodu należy przyjąć jego wartość netto, powiększoną o naliczony VAT, który zgodnie z przepisami o VAT nie podlega odliczeniu.

Przykład

ALFA sp. z o.o. korzysta z samochodu osobowego na podstawie umowy leasingu operacyjnego. Wartość netto tego samochodu wynosi 150 tys. zł. Spółce przysługuje prawo do odliczenia 50 proc. VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. Wartość samochodu dla obliczenia proporcji w jakiej opłata leasingowa może zostać zaliczona do kosztów podatkowych to 167 250 zł. Do kosztów uzyskania przychodu ALFA będzie mogła zaliczyć 89,69 proc. opłaty leasingowej (150 000 zł/167 250 zł).

Przykład

BETA sp. z o.o. korzysta z samochodu osobowego na podstawie umowy leasingu operacyjnego. Wartość netto tego samochodu wynosi 150 tys. zł. Spółce przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi (spółka złożyła VAT-26). Do kosztów uzyskania przychodu BETA będzie mogła zaliczyć opłatę leasingową w całości (150 tys. zł/150 tys. zł).

Serwis i ubezpieczenie uwzględnione w opłacie

- Opłata leasingowa obejmuje również koszty serwisu i ubezpieczenia. Czy całość opłaty objęta jest ograniczeniem?

W przypadku samochodu osobowego oddanego do używania na podstawie umowy leasingu ograniczenie stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego. Nie obejmuje ono kosztów używania samochodu oraz składek na jego ubezpieczenie.

Jeżeli samochód jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika, a opłata, w tym czynsz, z tytułu umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze została skalkulowana w sposób obejmujący koszty eksploatacji samochodu osobowego, to do części opłaty, która obejmuje koszty eksploatacji samochodu osobowego, należy zastosować ograniczenie do 75 proc. w zaliczaniu ich do kosztów uzyskania przychodu.

Stare umowy czasami na nowych zasadach

- Czy nowe zasady stosuje się także do umów zawartych przed 2019 r.?

Nowe przepisy są stosowane do umów leasingu, najmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze zawartych od 1 stycznia 2019 r. Mają one jednak zastosowanie także do „starych" umów, jeżeli zostaną one po 31 grudnia 2018 r. zmienione lub odnowione.

podstawa prawna: art. 16 ust. 1 pkt 4, 49, 49a i 51 oraz ust. 3b, 5a, 5c, 5d, 5f i 5g ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1036 ze zm.)

Tomasz Napierała , doradca podatkowy, partner w ABC Tax

Karol Witkowski, konsultant podatkowy w ABC Tax

Od 1 stycznia 2019 r. zmieniły się zasady rozliczania w kosztach podatkowych wydatków związanych z używaniem firmowych samochodów osobowych. Nowe zasady dotyczą tylko samochodów osobowych (dopuszczalna masa całkowita do 3,5 tony). Należy przy tym zaznaczyć, że Ministerstwo Finansów planuje wydać objaśnienia podatkowe dotyczące ich stosowania.

Odpisy amortyzacyjne z limitem

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów