Podstawową metodą amortyzacji jest metoda liniowa uregulowana w art. 16i ust. 1 ustawy o CIT i art. 22i ust. 1 ustawy o PIT. Podatnik ma jednak do wyboru inne metody amortyzacji, za pomocą których możliwe jest szybsze zamortyzowanie środków trwałych. Jedną z nich jest metoda degresywna, nazywana też degresywno-liniową. Regulują ją art. 16k ust. 1–3 ustawy o CIT i art. 22k ust. 1–3 ustawy o PIT. O tym, czy ją zastosować, podatnik musi samodzielnie zdecydować przed rozpoczęciem amortyzacji danego środka trwałego (zob. art. 16h ust. 2 ustawy o CIT i art. 22h ust. 2 ustawy o PIT). Degresywna metoda amortyzacji pozwala na szybsze odpisanie w koszty wartości środków trwałych w pierwszych latach jej stosowania. Jednak w przypadku niektórych składników majątku, np. samochodów osobowych, w ogóle nie wchodzi w grę.
Czytaj też:
Na czym polega
Metoda degresywna polega na tym, że:
• odpisy amortyzacyjne w pierwszym roku podatkowym używania środka trwałego są naliczane od jego wartości początkowej przy zastosowaniu stawek z wykazu stawek amortyzacyjnych, ale podwyższonych o współczynnik nie wyższy niż 2,0;
• w następnych latach podatkowych amortyzacja jest naliczana od wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat używania środka trwałego;
• począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji miałaby być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, dalsze odpisy naliczamy metodą liniową.
Przejście z metody degresywnej na liniową może nastąpić tylko z początkiem roku podatkowego. Dlatego przed rozpoczęciem każdego roku podatkowego należy pamiętać, aby porównać łączną kwotę odpisów amortyzacyjnych za nadchodzący rok obliczoną przy zastosowaniu obu metod.
Wyjątek od reguły
W trakcie amortyzacji degresywnej może dojść do ulepszenia wartości początkowej środka trwałego (zob. art. 16g ust. 13 ustawy o CIT i art. 22g ust. 17 ustawy o PIT). Co do zasady odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środka trwałego zwiększonej w wyniku jego ulepszenia dokonuje się zgodnie z art. 16h ust. 1 ustawy o CIT lub art. 22h ust. 1 ustawy o PIT, tj. począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały ulepszono. Wyjątkiem od tej reguły jest jednak ulepszenie środka trwałego amortyzowanego metodą degresywną. Zgodnie bowiem z art. 16k ust. 1 ustawy o CIT i art. 22k ust. 1 ustawy o PIT odpisów amortyzacyjnych w drugim i następnych latach podatkowych dokonujemy od jego wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej każdorazowo na początek roku podatkowego. W tym przypadku podstawę naliczania amortyzacji zwiększamy zatem o poczynione ulepszenia dopiero z początkiem kolejnego roku.
Liczy się termin
Wydaje się jednak, że tak będzie jedynie w przypadku ulepszeń dokonanych w drugim lub kolejnym roku amortyzacji degresywnej. Jeżeli ulepszenie środka trwałego nastąpi w pierwszym roku podatkowym, w którym podatnik przyjął amortyzację degresywną, to zastosowanie będzie miała zasada ogólna. Podstawa naliczania amortyzacji powinna więc być zwiększona o wydatki na ulepszenie środka trwałego począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały został ulepszony. Potwierdza to interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 30 czerwca 2008 r. (ILPB3/423-206/08-5/KS). Także od momentu przejścia na zasady określone w art. 16i ust. 1 ustawy o CIT i art. 22i ust. 1 ustawy o PIT podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych należy zwiększać od miesiąca następnego po ulepszeniu.
Autor jest doradcą podatkowym
Podstawa prawna:
art. 16g ust. 13, art. 16h ust. 2 i art. 16k ust. 1–3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1036 ze zm.)
art. 22g ust. 17, art. 22h ust. 2 i art. 22k ust. 1–3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1509 ze zm.)
