Program motywacyjny bez obowiązków płatnika

Przychód podlegający opodatkowaniu powstanie po stronie pracownika dopiero w momencie odpłatnego zbycia nabytych przez niego w ramach programu motywacyjnego akcji.

Publikacja: 13.02.2019 05:40

Program motywacyjny bez obowiązków płatnika

Foto: 123RF

Uzyskany dochód należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT, co w konsekwencji skutkować będzie brakiem obowiązków płatnika po stronie pracodawcy w rozumieniu przepisów ww. ustawy. Tak uznał Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej w interpretacji z 17 stycznia 2019 r. (0113-KDIPT2-3.4011.599.2018.2.SJ).

Czytaj także: Kiedy program motywacyjny korzysta z preferencji w PIT

W przedstawionym w interpretacji zdarzeniu przyszłym podatnik, będący spółką należącą do międzynarodowej grupy kapitałowej wskazał, iż spółka macierzysta jest organizatorem programu motywacyjnego adresowanego do pracowników najwyższego szczebla wszystkich spółek zależnych (w tym dyrektora zakładu spółki polskiej), polegającego na przyznawaniu nagród opartych na akcjach. Regulamin przedmiotowego programu został utworzony i zatwierdzony w formie uchwały przez walne zgromadzenie spółki organizującej, która to spółka jest jednocześnie spółką akcyjną w rozumieniu polskich przepisów o rachunkowości. Każdy uczestnik programu (nominowany uprzednio przez powołany w tym celu wewnętrzny organ spółki organizującej) otrzymuje tzw. Restricted Share Units (RSU), na podstawie których będzie on uprawniony (pod warunkiem spełnienia przewidzianych w regulaminie warunków, m.in. o ciągłości zatrudnienia) do otrzymania akcji spółki dominującej, bez konieczności ponoszenia ceny emisyjnej lub innego rodzaju płatności, po określonym w zawieranej w tym celu przez strony umowie okresie. Jednocześnie, RSU nie stanowią pochodnego instrumentu finansowego oraz nie są akcjami rzeczywistymi, tj. nie mają odzwierciedlenia w kapitale spółki organizującej i nie dają nabywcy żadnych praw udziałowych w stosunku do spółki macierzystej. Dodatkowo, spółka polska (wnioskodawca), z którą nominowany do partycypacji w omawianym programie motywacyjnym dyrektor zakładu pozostaje w stosunku pracy, w żaden sposób nie uczestniczy w przedmiotowym przedsięwzięciu ani nie wspiera jego realizacji.

Na tle tak przedstawionego zdarzenia przyszłego podatnik zadał pytanie o prawidłowość wskazanego przez siebie stanowiska, zgodnie z którym, w przypadku nieodpłatnego otrzymania przez pracowników spółki polskiej w ramach programu motywacyjnego organizowanego przez spółkę dominującą akcji zwykłych tej spółki, będących wynikiem konwersji RSU, brak jest możliwości zakwalifikowania przedmiotowych świadczeń jako przychodu ze stosunku pracy. Innymi słowy, z uwagi na to, że spółka polska nie jest organizatorem omawianego przedsięwzięcia i nie dokonuje żadnych wypłat na rzecz swoich pracowników w tym zakresie, nie będzie w tym przypadku pełnić funkcji płatnika w rozumieniu przepisów ustawy o PIT. W konsekwencji, spółka polska nie będzie zobowiązana również do poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu.

Dyrektor KIS uznał stanowisko spółki za prawidłowe. W pierwszej kolejności organ dokonał analizy omawianego programu motywacyjnego pod kątem przesłanek wymienionych w art. 24 ust. 11-11b ustawy o PIT, uznając je za spełnione. Tym organ wskazał, że w przypadku pracowników polskiej spółki, nominowanych do udziału w przedmiotowym programie, przychód podlegający opodatkowaniu powstanie po ich stronie dopiero w momencie sprzedaży akcji nabytych w ramach tego programu. Przychód ze zbycia tych akcji należy zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT, narzucając tym samym uczestnikom programu obowiązek samodzielnego opodatkowania uzyskanego przychodu w stosownym zeznaniu rocznym.

Odnosząc się natomiast do obowiązków spółki polskiej jako płatnika PIT, organ podatkowy podkreślił, że obowiązki płatnika po stronie spółki polskiej mogłyby powstać wyłącznie w odniesieniu do sytuacji rzeczywistego udzielenia przez spółkę polską świadczeń na rzecz swojego pracownika. Tym samym, biorąc pod uwagę, iż w omawianym przypadku spółka polska nie jest podmiotem dokonującym tych świadczeń, nie będzie ona zobowiązana do poboru zaliczek na PIT z tytułu nieodpłatnego otrzymania akcji przez swoich pracowników od spółki macierzystej w ramach programu motywacyjnego.

Sonia Mango starsza konsultantka w dziale doradztwa podatkowego Deloitte

Programy motywacyjne oparte na akcjach lub pochodnych instrumentach finansowych w ostatnich latach stały się popularną formą wynagradzania kluczowych pracowników i członków zarządu. Niemniej jednak, z uwagi na niejednolite do tej pory stanowisko polskich organów podatkowych w zakresie kwalifikacji źródła przychodu z tytułu uczestnictwa w programach motywacyjnych, jak również momentu jego powstawania, kwestie związane z prawidłowym opodatkowaniem przychodów po stronie uczestnika i istniejącymi bądź nie obowiązkami płatnika budziły spore wątpliwości. Z jednej strony organy podatkowe zajmowały stanowisko, że przychód powstaje w momencie nabycia akcji, jako przychód z innych źródeł. Jednocześnie, linia orzecznicza prezentowana przez sądy wskazywała, że do przysporzenia majątkowego dochodziło dopiero w momencie odpłatnego zbycia tych akcji, a przychód w ten sposób otrzymany stanowi przychód z kapitałów pieniężnych.

W odpowiedzi, ustawodawca wprowadził (w szczególności począwszy od 1 stycznia 2018 r.) regulacje doprecyzowujące w tym zakresie, w tym art. 24 ust. 11–11b ustawy o PIT.

Stanowisko Dyrektora KIS w przedstawionej powyżej interpretacji jest bez wątpienia korzystne dla podatników i może świadczyć nie tylko o początku formowania wspólnego frontu sądów i organów podatkowych w zakresie opodatkowania przychodów związanych z uczestnictwem w programach motywacyjnych, ale także o dostrzeżeniu przez organy podatkowe pozytywnego wpływu funkcjonowania pracowniczych programów akcyjnych na znalezienie i utrzymanie pracownika. Tym samym, można śmiało przyjąć, iż zaprezentowany w interpretacji pogląd jest próbą zachęcania pracodawców do wprowadzenia tego typu rozwiązań.

Niewątpliwie jednak przedsiębiorcy powinni na bieżąco śledzić praktykę organów podatkowych w tym zakresie i na tej podstawie regularnie przeprowadzać dogłębną analizę działających aktualnie programów motywacyjnych, m.in. z uwzględnieniem wytycznych zawartych w art. 24 ust. 11-11b ustawy o PIT pod kątem spełnienia możliwości skorzystania z preferencji, jak również rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w szczególnie wątpliwych przypadkach.

Uzyskany dochód należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT, co w konsekwencji skutkować będzie brakiem obowiązków płatnika po stronie pracodawcy w rozumieniu przepisów ww. ustawy. Tak uznał Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej w interpretacji z 17 stycznia 2019 r. (0113-KDIPT2-3.4011.599.2018.2.SJ).

Czytaj także: Kiedy program motywacyjny korzysta z preferencji w PIT

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara