Wsteczne zmniejszenie przychodu nie uratuje preferencji

Kontynuacja rozliczania firmy w formie ryczałtu ma zastosowanie w sytuacji, kiedy prawo do stosowania przez przedsiębiorcę tej formy opodatkowania trwa nieprzerwanie.

Publikacja: 06.02.2019 04:50

Wsteczne zmniejszenie przychodu nie uratuje preferencji

Foto: 123RF

We wniosku o interpretację podatnik wyjaśnił, że prowadzi firmę w zakresie produkcji specjalistycznej odzieży ochronnej żaroodpornej dla hutnictwa i straży pożarnej. W 2014 r. opodatkowywał uzyskane z niej przychody ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Po zakończeniu roku podatkowego 2014 złożył zeznanie PIT-28, a w 2015 r. nadal korzystał z ryczałtu. Pod koniec sierpnia 2015 r. fiskus poinformował go o czynnościach sprawdzających, które wykazały przekroczenie limitu przychodu uprawniającego do ryczałtu.

Czytaj także: Ryczałt od najmu: fiskus przychylny wynajmującym mieszkania

Podatnik potwierdził, że w 2015 r. opodatkowywał firmę ryczałtem wskutek błędnie przyjętej kwoty limitu przychodów. Okazało się, że we wrześniu 2014 r. przedsiębiorca sprzedał 18 sztuk specjalistycznych ubiorów strażackich firmie handlowej, która odsprzedała je Wojewódzkiej Komendzie PSP. Cztery sztuki z dostawy zostały zareklamowane w firmie handlowej przez ich użytkownika. Podatnik wyjaśnił dalej, że w kwietniu 2015 r. naprawił odzież, ale nie uznał reklamacji – uszkodzenia były mechaniczne i wynikały z nieprawidłowej eksploatacji. Reklamujący nie zgadzał się z tym stanowiskiem i ponownie zareklamował towar. Pisma z reklamacją docierały z opóźnieniem, bo były przekazywane za pośrednictwem firmy handlującej. We wrześniu 2015 r., mając na względzie wyjaśnienia użytkownika i wyniki oględzin reklamowanego towaru, uznano reklamację dwóch sztuk ubrań. Podatnik wystawił więc 14 września 2015 r. fakturę korygującą na kwotę 4900 zł do faktury sprzedaży z 2014 r. i zwrócił kontrahentowi należność.

Podatnik zapytał czy korekta zeznania PIT-28 o wysokości uzyskanego przychodu za 2014 r. będzie uprawniać go do opodatkowania w 2015 r. ryczałtem, czy może będzie musiał opodatkowywać się na zasadach ogólnych.

Fiskus odpowiedział, że podatnik nie ma prawa do ryczałtu. Wyjaśnił, że w 2014 r. osiągnął przychód przekraczający limit, od którego zależy stosowanie ryczałtu i został zobowiązany do zmiany formy opodatkowania na zasady ogólne. W razie utraty warunków do opodatkowania ryczałtem, podatnik jest bowiem obowiązany, poczynając od dnia, w którym nastąpiła utrata tych warunków, zaprowadzić właściwe księgi – chyba że jest zwolniony z tego obowiązku – i opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach. W ocenie urzędników, przekroczenie w 2014 r. limitu przychodu spowodowało, że podatnik w 2015 r. nie mógł być opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Korekta przychodów za 2014 r., dokonana na podstawie faktury korygującej, nie uprawniała go do opodatkowania przychodów osiągniętych w 2015 r. ryczałtem. Późniejsza korekta nie uprawnia do powrotu do opodatkowania przychodów z 2015 r. ryczałtem.

Przedsiębiorca zaskarżył interpretację, ale przegrał. Najpierw racji nie przyznał mu Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, a ostatecznie także Naczelny Sąd Administracyjny.

NSA przypomniał, że zastosowanie form opodatkowania przewidzianych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym możliwe jest pod warunkiem spełnienia wymogów przewidzianych dla określonej formy opodatkowania oraz złożenia stosownego wniosku lub oświadczenia o zastosowaniu takiej formy opodatkowania. Skoro skarżący według pierwotnej deklaracji w 2014 r. uzyskał przychód przekraczający ten ustawowy limit, a skutkowało to utratą warunków do opodatkowania ryczałtem, to od 1 stycznia 2015 r. miał obowiązek zaprowadzenia właściwych ksiąg (chyba że jest z tego obowiązku zwolniony) i opłacania podatku dochodowego na ogólnych zasadach. NSA zgodził się, że korekta dokonana po upływie terminu do złożenia oświadczenia o wyborze opodatkowania, a która istotnie powoduje zmniejszenie rzeczywistego przychodu w roku 2014, pozostaje bez wpływu na ten obowiązek. Ustawodawca w sposób precyzyjny określa bowiem moment powstania obowiązku opłacania podatku dochodowego na zasadach ogólnych i w analizowanym przypadku był to 1 stycznia 2015 r. Podatnik nabędzie ewentualnie prawo do opodatkowania ryczałtem po złożeniu w ustawowym terminie oświadczenia w kolejnym roku podatkowym, pod warunkiem spełnienia pozostałych przesłanek dla tej formy opodatkowania. NSA nie miał wątpliwości, że zasada kontynuacji rozliczania się w formie ryczałtu ma zastosowanie w sytuacji, kiedy prawo do rozliczania się przez podatnika w tej formie trwa nieprzerwanie. Utrata tego prawa wyłącza możliwość odwołania się do zasady kontynuacji i wobec tego przestaje obowiązywać domniemanie zachowania zryczałtowanej formy opodatkowania w następnym roku.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 listopada 2018 r. (II FSK 3382/16).

— Aleksandra Tarka

Emilia Wolnowska doradca podatkowy, starszy konsultant w dziale doradztwa podatkowego BDO, biuro w Poznaniu

Omawiany wyrok dotyczy zasad ustalania limitu uprawniającego do opodatkowania ryczałtem od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W zeznaniu za 2014 r. podatnik wykazał przychód przekraczający limit (150 tys. euro), warunkujący rozliczenie ryczałtem w kolejnym roku. Jednak na skutek reklamacji dokonał w 2015 r. korekty przychodu w rozliczeniu za okres, kiedy miała miejsce sprzedaż. W skorygowanym zeznaniu rocznym wykazano rzeczywisty przychód osiągnięty w 2014 r., który nie przekraczał ww. limitu.

Organ podatkowy oraz sądy obu instancji stwierdziły, że skorygowanie przychodu za poprzedni rok, do wysokości nieprzekraczającej limitu, nie uprawnia podatnika PIT do kontynuacji stosowania ryczałtu w 2015 r., co oznaczało dla podatnika zmianę formy opodatkowania na zasady ogólne. Zdaniem WSA, przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do niepewności co do zasad opodatkowania w kolejnym roku podatkowym.

Omawiany wyrok dotyczy stanu prawnego obowiązującego przed wejściem w życie przepisów regulujących zasady korygowania przychodów. Uznawano wtedy, co również nie zostało zakwestionowane przez sądy w omawianej sprawie, że w takich przypadkach należy korygować rozliczenia, w których miała miejsce pierwotna transakcja.

1 stycznia 2016 r. ustawodawca wprowadził reguły korygowania przychodów, zgodnie z którymi co do zasady korekty ujmuje się na bieżąco. Nie dotyczy to korekt spowodowanych błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką. Kolejnym wyjątkiem jest ujęcie korekty w przypadku podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, którzy zmieniają formę opodatkowania na zasady ogólne. Zmniejszenia lub zwiększenia przychodów osiągniętych w roku przed zmianą formy opodatkowania dokonuje się w ostatnim okresie rozliczeniowym przed tą zmianą (art. 6 ust. 1f ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).

Można spodziewać się, że niekorzystna dla podatników argumentacja przedstawiona w omawianym wyroku pozostanie aktualna również na podstawie obowiązujących przepisów. Aby nie narażać się na ryzyko utraty prawa do opodatkowania ryczałtem, podatnicy powinni badać wszelkie zdarzenia mogące powodować zmniejszenie wysokość przychodu oraz, o ile to możliwe, wyjaśniać je i dokonywać korekty jeszcze przed zakończeniem roku podatkowego.

We wniosku o interpretację podatnik wyjaśnił, że prowadzi firmę w zakresie produkcji specjalistycznej odzieży ochronnej żaroodpornej dla hutnictwa i straży pożarnej. W 2014 r. opodatkowywał uzyskane z niej przychody ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Po zakończeniu roku podatkowego 2014 złożył zeznanie PIT-28, a w 2015 r. nadal korzystał z ryczałtu. Pod koniec sierpnia 2015 r. fiskus poinformował go o czynnościach sprawdzających, które wykazały przekroczenie limitu przychodu uprawniającego do ryczałtu.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe