Leasing: opłata wstępna jest kosztem w momencie poniesienia

Czynsz inicjalny jest wydatkiem jednorazowym, związanym z zawarciem umowy leasingu i wydaniem jej przedmiotu, a więc nie powinien być rozliczany w czasie.

Publikacja: 01.02.2016 01:00

Leasing: opłata wstępna jest kosztem w momencie poniesienia

Foto: 123RF

Tak uznała Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 24 listopada 2015 r. (IPTPB3/4511-231/15-2/MK).

Wnioskodawca, jako wspólnik spółki jawnej, jest właścicielem 15 proc. jej udziałów. Prowadzi działalność gospodarczą w branży sprzedaży detalicznej, jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, ewidencjonuje operacje gospodarcze w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Ma zamiar zawrzeć na co najmniej 36 miesięcy umowę leasingu operacyjnego spełniającą przesłanki z art. 23b ustawy o PIT. Warunkiem przekazania do użytkowania przedmiotu umowy – samochodu dostawczego – będzie uiszczenie opłaty wstępnej.

We wniosku o interpretację indywidualną podatnik zadał pytanie: czy opłatę wstępną powinien zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo z chwilą jej poniesienia, czy rozliczać proporcjonalnie przez cały okres trwania umowy leasingu? Zdaniem wnioskodawcy poprawny jest wariant pierwszy. Poniesienie tej opłaty jest koniecznym warunkiem zawarcia umowy leasingu, a zatem nie dotyczy ona całego okresu umowy. Ma charakter samoistny, bezzwrotny i odrębny od poszczególnych rat leasingowych. Z tego powodu stanowi koszt pośredni i powinna zostać uznana za koszt uzyskania przychodów jednorazowo, w dacie poniesienia. Podatnik powołał się na orzeczenia sądów administracyjnych podzielające ten pogląd.

Izba skarbowa uznała to stanowisko za prawidłowe, stwierdzając, że jeżeli umowa leasingu spełnia warunki określone w art. 23b ustawy o PIT, to wydatki ponoszone przez leasingobiorcę w związku z tą umową z tytułu używania przedmiotu leasingu mogą stanowić koszty uzyskania przychodów. Natomiast opłaty wstępne są wydatkami jednorazowymi, związanymi z zawarciem umowy i wydaniem jej przedmiotu, a zatem nie powinny być rozliczane w czasie. Moment zaliczenia opłaty do kosztów uzyskania przychodów określają ogólne zasady, sformułowane w art. 22 ust. 4–6 i ust. 6b ustawy o PIT. Zgodnie z art. 22 ust. 6b tej ustawy za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa ust. 6 (prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów), z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b (niemających zastosowania w niniejszej sprawie), uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Komentarz eksperta

Maciej Synowicz, konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC

Kwestia sposobu zaliczenia opłaty wstępnej (nazywanej też ratą zerową, opłatą zerową lub czynszem inicjalnym) przy umowie leasingu do kosztów uzyskania przychodów przez przedsiębiorców była przedmiotem kontrowersji w orzecznictwie sądów administracyjnych i wśród organów podatkowych.

Zgodnie z wielokrotnie wyrażanym poglądem izb skarbowych, opłata zerowa jest warunkiem zawarcia umowy leasingu i ze względu na jej rolę dotyczy całej umowy. Artykuł 22 ust. 5c ustawy o PIT stanowi, że koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, to stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Opłata wstępna niewątpliwie należy do kosztów pośrednich (nie da się jej przypisać do konkretnego przychodu), a zatem, w świetle wyrażanego przez organy skarbowe poglądu, należało stosować do niej art. 22 ust. 5c i rozliczać proporcjonalnie do czasu trwania umowy.

Komentowana interpretacja nie podziela tego stanowiska, recypując jednocześnie utrwaloną linię orzeczniczą sądów administracyjnych dotyczącą tej kwestii.

Jak trafnie zauważył organ podatkowy w komentowanej interpretacji (co potwierdza również NSA, m.in. w wyroku z 7 października2010 r., II FSK 962/09), opłata inicjalna jest wnoszona zanim leasing zostanie uruchomiony i od niej zależy czy umowa ta będzie realizowana. Charakter tej opłaty (samoistny, bezzwrotny, odrębny od rat leasingowych) wskazuje na to, że odnosi się ona do samego prawa do skorzystania z leasingu i nie powinno się jej przypisywać całemu okresowi trwania umowy. Oczywiście strony mogą odmiennie uregulować tę kwestię i uznać ją za opłatę na poczet usługi wykonywanej przez okres trwania umowy.

Ponadto, art. 22 ust. 5c ustawy o PIT nakazuje ujmować koszty proporcjonalnie, nie normuje jednak tego, jak należy rozliczać pozostałą część poniesionych już kosztów, gdy okres, którego miała dotyczyć umowa, uległ skróceniu z niemożliwych do przewidzenia przyczyn – np. w razie zniszczenia przedmiotu umowy lub zakończenia działalności przez leasingobiorcę lub leasingodawcę. W takich sytuacjach koncepcja rozliczenia tych opłat proporcjonalnie do czasu trwania umowy nie ma racji bytu.

Reasumując, rozstrzygnięcie przedstawione w omawianej interpretacji należy ocenić pozytywnie. W przedstawionym stanie faktycznym nie powinno się kwestionować możliwości jednorazowego zaliczania opłaty wstępnej do kosztów uzyskania przychodów. Pogląd ten wyrażany jest nie tylko przez naukę prawa, ale i coraz częściej przez organy skarbowe (por. interpretację IS w Katowicach z 7 lipca 2014 r., IBPBI/1/415-466/14/AP).

Tak uznała Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 24 listopada 2015 r. (IPTPB3/4511-231/15-2/MK).

Wnioskodawca, jako wspólnik spółki jawnej, jest właścicielem 15 proc. jej udziałów. Prowadzi działalność gospodarczą w branży sprzedaży detalicznej, jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, ewidencjonuje operacje gospodarcze w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Ma zamiar zawrzeć na co najmniej 36 miesięcy umowę leasingu operacyjnego spełniającą przesłanki z art. 23b ustawy o PIT. Warunkiem przekazania do użytkowania przedmiotu umowy – samochodu dostawczego – będzie uiszczenie opłaty wstępnej.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona