Czy od dywidendy z kapitału zapasowego trzeba zapłacić CIT

W stanie prawnym obowiązującym przed 1 stycznia 2018 r., katalog dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych był określony w art. 10 ust. 1 ustawy o CIT w sposób otwarty. Wskazane w tym przepisie dochody miały charakter przykładowy i nie stanowiły jedynych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Przesłanką decydującą o tym, co należało to tej kategorii przychodów był tytuł prawny w postaci udziałów wniesionych do kapitału spółki.

Publikacja: 29.01.2018 01:00

Czy od dywidendy z kapitału zapasowego trzeba zapłacić CIT

Foto: Fotolia.com

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 12 grudnia 2017 r. (I SA/Rz 702/17).

Wnioskodawca jest akcjonariuszem hiszpańskiej spółki akcyjnej z siedzibą na terytorium Hiszpanii. Spółka hiszpańska zamierza wypłacić wnioskodawcy dywidendę sfinansowaną ze środków zgromadzonych na kapitale zapasowym spółki utworzonym z nadwyżki wartości wkładów wniesionych do spółki nad wartością nominalną wyemitowanych przez nią akcji. Wnioskodawca nieprzerwanie przez okres ponad dwóch lat posiada w kapitale spółki bezpośrednio więcej niż 10 proc. akcji. Uzyskanie dywidendy nie nastąpi w związku z zawarciem umowy, wykonaniem czynności prawnych, których celem jest uzyskanie zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 20 ust. 3 lub art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, a uzyskanie zwolnienia nie będzie skutkować wyeliminowaniem podwójnego opodatkowania tych dochodów. Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego wnioskodawca zwrócił się do organu z pytaniem, czy wypłata dywidendy ze spółki finansowana w całości albo w części ze środków pochodzących z kapitału zapasowego spółki, będzie dla wnioskodawcy dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy o CIT (obowiązującego do 31 grudnia 2017 r.). W ocenie wnioskodawcy wypłata dywidendy będzie dla niego dochodem (przychodem) podlegającym zwolnieniu.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji 0111-KDIB1-2.4010.169.2017.1.KP uznał to stanowisko za nieprawidłowe. Przyjął, że opisana wypłata środków z kapitału zapasowego spółki nie może być uznana za przychód z udziału w zyskach osób prawnych, ponieważ wypłacane kwoty nie stanowią zysków spółki. Zdaniem organu, takim dochodem (przychodem) są te dochody, których podstawę stanowi tytuł prawny w postaci udziałów/akcji oraz źródłem finansowania jest bezpośrednio lub pośrednio zysk netto osób prawnych.

Spółka wniosła na tę interpretację skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie.

WSA nie podzielił stanowiska organu i uchylił zaskarżoną interpretację. Zdaniem sądu, punktem wyjścia jest określenie charakteru katalogu przychodów z udziału w zyskach osoby prawnej, natomiast art. 10 ust. 1 ustawy o CIT wskazywał przypadki, w których charakter i rodzaj przychodów nie muszą być przysporzeniem finansowanym bezpośrednio z czystego zysku. W opinii sądu, możliwe są też inne dochody (przychody), które należy kodyfikować jako przychód z udziału w zysku osób prawnych, a przesłanką jest właśnie tytuł prawny w postaci udziałów wniesionych do kapitału osoby prawnej.

Autorka jest współpracowniczką zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Paweł Śleboda, konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Wypłata dywidendy z kapitału zapasowego utworzonego z nadwyżki wartości wkładów wniesionych do spółki nad wartością nominalną wyemitowanych przez nią udziałów bądź akcji (tzw. redukcja agio, reduction of share premium) nie została uregulowana w kodeksie spółek handlowych i jako taka nie jest znana polskiemu porządkowi prawnemu. Zgodnie bowiem z art. 192 oraz art. 348 k.s.h., kwota wypłacana w formie dywidendy przez polskie spółki kapitałowe nie może zasadniczo przekraczać szeroko pojętego zysku takich spółek (pomniejszonego o wskazane w ustawie kwoty).

Naturalną tego konsekwencją jest brak przepisów ustawy o CIT, które odnosiłyby się wprost do opodatkowania takich transakcji. Niemniej jednak (biorąc pod uwagę, że tzw. redukcja agio jest dopuszczalna w niektórych ustawodawstwach europejskich – m.in. hiszpańskim, cypryjskim oraz szwajcarskim), przedmiotowa kwestia była już w przeszłości rozstrzygana przez sądy administracyjne. Komentowany wyrok wpisuje się w dotychczasową – jak się wydaje ugruntowaną – linię orzeczniczą. Stanowisko podobne do zajętego w komentowanym wyroku zostało bowiem wyrażone m.in. w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 stycznia 2017 r. (II FSK 1958/14) oraz z 15 lutego 2017 r. (II FSK 10/15).

Biorąc pod uwagę stan prawny obowiązujący do 31 grudnia 2017 r., stanowisko prezentowane przez sądy administracyjne w przedmiotowej kwestii zasługuje na aprobatę. Zgodnie bowiem z art. 20 ust. 3 ustawy o CIT, zwalnia się od podatku dochodowego przychody uzyskiwane przez polskich rezydentów podatkowych z tytułu dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd poza terytorium Polski. Te ostatnie zostały natomiast wskazane – w formie katalogu otwartego – w obowiązującym do końca roku 2017 art. 10 ust. 1 ustawy o CIT. Wykładnia literalna (której prymat obowiązuje w prawie podatkowym) ostatniego z wymienionych przepisów prowadzi natomiast do wniosku, że przychody z udziału w zyskach osób prawnych obejmują wszelkie przysporzenia, jakie powstają w następstwie posiadania przez podatnika praw do udziału w zyskach osoby prawnej i które faktycznie zostały przez niego osiągnięte. Świadczy o tym m.in. użycie w powołanym przepisie sformułowania „w tym także" oraz zawarcie w katalogu przykładów przysporzeń, których źródłem finansowania nie musi być zysk (m.in. wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziałów).

Dodatkowo można formułować argument, zgodnie z którym racjonalny ustawodawca – chcąc ograniczyć zakres zwolnienia, o którym mowa w art. 20 ust. 3 ustawy o CIT, do wypłat pochodzących z zysków spółek – posłużyłby się sformułowaniem „przychody z zysków osób prawnych" zamiast „przychody z udziału w zyskach osób prawnych". Należy bowiem mieć na uwadze, że w polskim prawie spółek istnieje wiele instytucji uzależniających prawo do uzyskania przez wspólnika wypłaty środków pieniężnych ze spółki od wysokości jego prawa do udziału w jej zyskach, podczas gdy wypłata taka nie musi być finansowana z czystego zysku spółki (m.in. podział majątku likwidacyjnego).

Brak wyraźnego wskazania w ustawowym katalogu przychodów z udziału w zyskach osób prawnych wypłat z kapitału zapasowego utworzonego z agio nie powinien zatem stanowić argumentu przemawiającego za niemożliwością skorzystania przez nie ze zwolnienia, o którym mowa w art. 20 ust. 3 ustawy o CIT. Stanowisko prezentowane dotychczas przez organy podatkowe należy więc uznać za błędne.

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 12 grudnia 2017 r. (I SA/Rz 702/17).

Wnioskodawca jest akcjonariuszem hiszpańskiej spółki akcyjnej z siedzibą na terytorium Hiszpanii. Spółka hiszpańska zamierza wypłacić wnioskodawcy dywidendę sfinansowaną ze środków zgromadzonych na kapitale zapasowym spółki utworzonym z nadwyżki wartości wkładów wniesionych do spółki nad wartością nominalną wyemitowanych przez nią akcji. Wnioskodawca nieprzerwanie przez okres ponad dwóch lat posiada w kapitale spółki bezpośrednio więcej niż 10 proc. akcji. Uzyskanie dywidendy nie nastąpi w związku z zawarciem umowy, wykonaniem czynności prawnych, których celem jest uzyskanie zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 20 ust. 3 lub art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, a uzyskanie zwolnienia nie będzie skutkować wyeliminowaniem podwójnego opodatkowania tych dochodów. Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego wnioskodawca zwrócił się do organu z pytaniem, czy wypłata dywidendy ze spółki finansowana w całości albo w części ze środków pochodzących z kapitału zapasowego spółki, będzie dla wnioskodawcy dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy o CIT (obowiązującego do 31 grudnia 2017 r.). W ocenie wnioskodawcy wypłata dywidendy będzie dla niego dochodem (przychodem) podlegającym zwolnieniu.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona