Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15 grudnia 2016 r. (II FSK 3443/14).
Stan faktyczny
Podatniczka jest wspólnikiem polskiej spółki osobowej. Oprócz niej wspólnikiem jest spółka kapitałowa oraz inne osoby fizyczne. W związku z restrukturyzacją grupy, planowane jest m.in. założenie grupy spółek osobowych. Spółka, w której podatniczka jest wspólnikiem, jest właścicielem znaku towarowego. W przyszłości planuje jego sprzedaż na rzecz jednej ze spółek z grupy. W celu sfinansowania ceny zakupu nabywca zaciągnie pożyczkę od spółki. Następnie planowane jest potrącenie wierzytelności spółki, w której podatniczka jest wspólnikiem, z tytułu sprzedaży oraz wierzytelności spółki osobowej z grupy o wydanie przedmiotu pożyczki. W wyniku tego dojdzie do wzajemnego uregulowania należności: do zapłaty ceny za znak oraz do wydania przedmiotu pożyczki, tj. środków finansowych. Pożyczka zaciągnięta przez spółkę osobową celem sfinansowania nabycia znaku towarowego będzie sukcesywnie spłacana wraz z odsetkami na rzecz spółki.
Wnioskodawczyni zapytała czy odsetki od pożyczki udzielonej przez spółkę, w której jest wspólnikiem, na rzecz spółki osobowej z grupy będą dla niej kosztem podatkowym. Sama uważała, że takie prawo będzie jej przysługiwać proporcjonalnie do jej udziału w zysku. Jej zdaniem, oprocentowanie od pożyczki nie będzie stanowiło odsetek od własnego kapitału. Nie powstały one bowiem na skutek udzielenia pożyczki przez nią na rzecz spółki osobowej, ale na skutek udzielenia jej przez spółkę, w której jest wspólnikiem. Tym samym, kapitał wniesiony został przez podmiot inny niż wnioskodawczyni, niebędący jednocześnie podatnikiem podatku dochodowego. Ponadto, w ocenie podatniczki, w jej przypadku nie ma zastosowania wyłączenie z kosztów z art. 23 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT.
Fiskus nie potwierdził tego stanowiska. Uznał, że odsetki od pożyczki udzielonej spółce osobowej przez firmę, której podatniczka jest wspólnikiem (bezpośrednio oraz pośrednio – poprzez uczestnictwo w inne spółce osobowej, w której będzie posiadała status akcjonariusza niebędącego komplementariuszem), nie mogą stanowić dla niej kosztów podatkowych. Będą bowiem dotyczyć wkładu własnego włożonego przez podatnika w źródło przychodu.
Rozstrzygnięcie
Stanowisko niekorzystne dla podatniczki najpierw zaakceptował sąd administracyjny pierwszej instancji. Zauważył, że zasadnicze znaczenie w sporze miało zbadanie, czy osoba ponosząca koszt, w proporcji do uczestnictwa w kosztach spółki osobowej, jednocześnie uzyskuje przychód w postaci odsetek. Takiej sytuacji dotyczy bowiem art. 23 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT, wyłączający możliwość zaliczenia tego rodzaju kwot do kosztów takiego podatnika.
