PIT - zmiany 2019: nowe zasady rozliczania wydatków związanych z samochodami osobowymi

Od 1 stycznia 2019 r. w miejsce ewidencji przebiegu pojazdu, obowiązuje uproszczony sposób zaliczania do kosztów podatkowych wydatków związanych z eksploatacją samochodu będącego własnością przedsiębiorcy.

Publikacja: 07.01.2019 05:20

PIT - zmiany 2019: nowe zasady rozliczania wydatków związanych z samochodami osobowymi

Foto: Adobe Stock

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT).

Czytaj także: Auto w firmie – podatkowe zmiany: przedsiębiorcy ciężko będzie rozliczyć w kosztach całe paliwo

Zgodnie z przepisami obowiązującymi do końca 2018 r. wydatki związane z używaniem prywatnego samochodu przedsiębiorcy (osoby fizycznej) na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej mogły być zaliczane w koszty zyskania przychodów do wysokości limitu wynikającego z zastosowania tzw. kilometrówki. Stanowił o tym art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT.

Nowe zasady

Od 1 stycznia 2019 r. zmieniły się zasady rozliczania wydatków związanych z samochodami dobowymi jako kosztów uzyskania przychodów. Zmiany te, wprowadzone ustawą z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, obejmują także samochody należące do podatnika, lecz niezaliczone przez niego do środków trwałych.

Nowe brzmienie otrzymał art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT i obecnie stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania, stanowiącego własność podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, samochodu osobowego niebędącego składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, oraz składek na ubezpieczenie takiego samochodu. Wydatki te i składki w wysokości 20 proc. są kosztem uzyskania przychodów pod warunkiem, że samochód ten jest wykorzystywany również do celów związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.

Nowe ograniczenia w zakresie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów dotyczą zatem samochodów osobowych niebędących składnikami majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, tj. samochodów osobowych:

- stanowiących środki trwałe podatnika,

- będących składnikami majątku firmy, lecz niezaliczonych do środków trwałych z uwagi na to, że ich wartość początkowa nie przekracza 10 tys. zł,

- będących składnikami majątku firmy, lecz niezaliczonych do środków trwałych, ze względu na przewidywany okres ich używania równy lub krótszy niż rok.

Łatwiejsze rozliczenia

Od 1 stycznia 2019 r. zamiast wykorzystywanej dotychczas ewidencji przebiegu pojazdów, tzw. kilometrówki, obowiązuje uproszczony sposób kwalifikowania do kosztów podatkowych wydatków związanych z eksploatacją samochodu osobowego stanowiącego własność przedsiębiorcy. Podatnicy, którzy dla potrzeb działalności gospodarczej wykorzystują samochód będący ich własnością, zaliczą do kosztów uzyskania przychodów 20 proc. poniesionych wydatków (tym samym 80 proc. wydatków wyłączono z kosztów podatkowych). Dla ustalenia limitu wydatków zaliczanych do kosztów podatkowych, podatnicy mogą uwzględniać wszystkie wydatki związane z eksploatacją stanowiącego ich własność prywatnego samochodu osobowego (nienależącego do majątku firmy, w szczególności niebędącego jej środkiem trwałym) faktycznie wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, Także składki na ubezpieczenie takiego samochodu w wysokości 20 proc. można wliczyć w koszty uzyskania przychodów. Warunkiem jest, aby samochód ten był wykorzystywany również do celów związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.

20-proc. limit dotyczy samochodów osobowych zarówno spalinowych, jak i elektrycznych.

Kiedy uwzględnia się VAT

Stosownie do art. 23 ust. 5a ustawy o PIT, w ramach tego limitu uwzględnia się również VAT, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami nie stanowi on podatku naliczonego oraz naliczony VAT, w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy tego podatku. Według poprzednich przepisów nie było jasne, czy ewidencją przebiegu pojazdu należało obejmować VAT.

Przykład:

Przedsiębiorca (podatnik VAT zwolniony) na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, używa własny samochód osobowy niebędący środkiem trwałym w jego firmie. W styczniu 2019 r. przedsiębiorca poniósł wydatki (udokumentowane fakturami) związane z eksploatacją samochodu w wysokości 740 zł, a w lutym 2019 r. w wysokości 970 zł. Do kosztów uzyskania przychodów przedsiębiorcą będzie mógł zaliczyć następujące kwoty:

styczeń: 148 zł (20 proc. x 740 zł),

luty: 194 zł (20 proc. x 970 zł ).

Wykorzystywanie na firmowe cele

Sam fakt, że przedsiębiorca jest właścicielem samochodu osobowego nie uprawnia go do zaliczenia 20 proc. wydatków związanych z używaniem i ubezpieczeniem tego pojazdu do kosztów uzyskania przychodów. Samochód, poza potrzebami osobistymi podatnika, musi być także wykorzystywany do celów związanych z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Jeżeli samochód nie byłby wykorzystywany na potrzeby tej działalności, to podatnikowi w ogóle nie przysługiwałoby prawo do ujęcia tych wydatków i składek w kosztach uzyskania przychodów. Ciężar udowodnienia, że „prywatny" samochód osobowy jest wykorzystywany także do działalności gospodarczej spoczywa oczywiście na podatniku.

Co ze współwłasnością

Od 1 stycznia 2019 r. do kosztów uzyskania przychodów mogą być zaliczone w ramach limitu określonego w znowelizowanym art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT wydatki związane z używaniem dla celów prowadzonej działalności „prywatnego" samochodu osobowego i składki na ubezpieczenie takiego samochodu, jeżeli pojazd ten stanowi własność podatnika. Artykuł 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2018 r. dotyczył wydatków z tytułu używania dla potrzeb działalności gospodarczej niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej tę działalność. Na podstawie dotychczasowych przepisów (art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT) mogły być zatem zaliczone do kosztów uzyskania przychodów wydatki związane z używaniem samochodów na podstawie umów najmu, dzierżawy lub leasingu operacyjnego, ale także samochody osobowe używane na podstawie umów najmu przez wspólnika w spółce jawnej lub cywilnej (tj. prywatne samochody wspólnika) lub samochody, których podatnik jest współwłaścicielem (także w ramach ustawowej wspólności małżeńskiej). Od 1 stycznia 2019 r. wydatki związane z używaniem samochodów osobowych na podstawie umów najmu, dzierżawy, leasingu operacyjnego itp. podlegają z kolei ograniczeniom wynikającym z art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o PIT.

Po nowelizacji mogą się więc pojawić wątpliwości jak rozliczać np. wydatki związane z używaniem na potrzeby działalności samochodu osobowego, którego podatnik nie jest właścicielem, ale tylko współwłaścicielem. Z literalnego brzmienia znowelizowanego od 1 stycznia 2019 r. art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT wynika, że przepis ten nie obejmuje takiego przypadku. Z drugiej strony, organy podatkowe nie zezwolą na zastosowanie do niego ograniczenia wynikającego z art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o PIT, gdyż wtedy do kosztów można byłoby zaliczyć aż 75 proc. tych wydatków. Najsensowniejszym rozwiązaniem wydaje się przyjęcie 20-proc. ryczałtu (zastosowanie w drodze analogii znowelizowanego art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT). Jest to jednak obarczone ryzykiem, gdyż stosowanie analogii w prawie podatkowym jest bardzo ograniczone, a w tym przypadku sprzeczne z literalnym brzmienie znowelizowanego art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT. Należy tutaj dodać, że ustawa o PIT wskazuje na sytuacje, gdy mówi zarówno o własności, jak i współwłasności (np. środkami trwałymi mogą być składniki majątku, których podatnik jest współwłaścicielem lub właścicielem), a zatem nie można wykluczyć, że w przypadku używania na potrzeby prowadzanej działalności „prywatnego" samochodu osobowego, którego podatnik jest jedynie współwłaścicielem, organy podatkowe mogą zakwestionować te wydatki jako koszt uzyskania przychodów. ?

Autor jest doradcą podatkowym

Podstawa prawna: art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 1509 ze zm.)

ustawa z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2018 r. poz. 2159

Wydatki z tytułu używania samochodu

Przez „wydatki z tytułu używania samochodu" rozumie się wszelkie sumy wydane w związku z posługiwaniem się pojazdem, korzystaniem z niego. W przypadku używania samochodu osobowego są to wszelkie wydatki niezbędne do wykorzystania samochodu dla potrzeb podatnika - podmiotu gospodarczego, takie jak: zakup paliwa, ogumienia i innych materiałów eksploatacyjnych, ubezpieczenia OC i AC, koszty drobnych napraw i części zamiennych, przeglądów technicznych, opłaty parkingowe oraz za przejazd autostradą - pod warunkiem ich zgodnego z przepisami udokumentowania. Jak wyjaśnił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 30 czerwca 2017 r. (0115-KDIT2-3.4010. 56.2017.2.KP): „(...) wydatki związane z używaniem samochodu osobowego to wydatki na posługiwanie się tym samochodem, wykorzystywanie go. Oznacza to, że do kosztów z tytułu używania wynajętego samochodu osobowego dla potrzeb działalności gospodarczej zaliczane są wszelkiego rodzaju wydatki eksploatacyjne (koszty zakupu paliwa, oleju napędowego, gazu), jak również inne koszty wynikające z używania samochodu do celów podróży służbowej jak np. opłaty za przejazd autostradami, mostami, opłaty parkingowe, opłaty za przeprawy promowe. (...)".

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT).

Czytaj także: Auto w firmie – podatkowe zmiany: przedsiębiorcy ciężko będzie rozliczyć w kosztach całe paliwo

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów