Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach subskrypcji rp.pl
Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.
Aktualizacja: 28.11.2019 15:11 Publikacja: 29.11.2019 18:00
„Orka”. Drzeworyt z XVI w. pochodący z dzieła Piotra Krescentyna „O pomnożeniu i rozkrzewieniu wszelakich pożytków ziemskich albo rolnych”
Foto: POLONA
Folwarki objęły do schyłku wieku XVI ponad 20 procent ziemi uprawnej w Koronie. Ta proporcja już nie wzrośnie znacząco w następnych wiekach. Udział pańszczyzny w pracach polowych folwarku wynosił w połowie owego stulecia przeciętnie nieco ponad 60 procent. Resztę pracy trzeba było wykonać siłami najemnej czeladzi. Przeciętny folwark szlachecki obejmował ok. 3,6 łanu, czyli 60 hektarów. W systemie trójpolówki oznaczało to, że dwie trzecie tego obszaru znajdowało się w danym roku pod uprawą. Ciężki pług drewniany (z żelaznym krojem i lemieszem, odcinającym skibę od gleby), ciągnięty przez cztery woły, dokonywał głębokiej, kilkakrotnej orki. Nawożenie – oczywiście naturalnym nawozem, a następnie bronowanie, pozwalało przykryć wysiane ziarno i wschodzić plonom: przeciętnie 5–6 ziaren z 1 wysianego. Żniwa, dokonywane na ogół starannie sierpem (kosy używano do koszenia trawy), w średniej wielkości folwarku przynosiły, jak oszacował to profesor Wyczański, zbiór około 28 ton zboża. Zdecydowaną większość stanowiło żyto i owies, mniejszość – pszenica i jęczmień. Z tego zbioru prawie połowę trzeba było odłożyć na przyszłoroczny zasiew oraz konsumpcję folwarku i dworu. Po wymłóceniu zboża zostawało więc niemal 15 ton ziarna na sprzedaż, co przynosiło na początku drugiej połowy XVI wieku około 150 złotych. To był główny dochód folwarku. Zboże można było sprzedać na lokalnym rynku – targu, jeśli spław do Wisły był odległy albo w ogóle niedostępny.
Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach subskrypcji rp.pl
Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.
Ewangelię zbyt często czyta się, zapominając o kolejności wydarzeń. Krzyż przesłania Zmartwychwstanie, a tragizm sytuacji apostołów i Jezusa – happy end, którego my, odbiorcy, jesteśmy już świadomi. Warto spojrzeć na wszystko tak, jakbyśmy jeszcze nic nie wiedzieli.
Powodzenie planu wymiany swoich obywateli, których wojna zastała za granicą, na obywateli krajów, z którymi Niemcy nie były w stanie wojny, miały dla nazistów ogromne znaczenie. To liczyło się bardziej niż autentyczność bądź nieautentyczność dokumentów.
Kosiniak-Kamysz z Hołownią odnieśli sukces, dzięki któremu Nowa Lewica mogła wejść do rządu mimo naprawdę słabego wyniku wyborczego. Teraz ma masę stanowisk do obsadzenia. Ale jakie istotne sprawy załatwiła? - mówi Robert Kwiatkowski, były poseł Nowej Lewicy i były prezes TVP.
My, rówieśnicy geostrategicznej pauzy, urodzeni na początku lat 90., byliśmy „pokoleniem RTL 7”. Zachodnio (z niemiecka, panie) brzmiąca nazwa tego kanału, na którym jednak nadawano po polsku, była jak przedsmak dania głównego. Podawanego od poniedziałku do piątku, tuż po powrocie ze szkoły, japońskiego anime „Dragon Ball”.
Ekspozycja OmenaArt Foundation Omeny Mensah na maltabiennale.art 2024 pokazuje, jak zmienia się sztuka i jak sztuka zmienia świat, biznes oraz międzyludzkie relacje.
Ewangelię zbyt często czyta się, zapominając o kolejności wydarzeń. Krzyż przesłania Zmartwychwstanie, a tragizm sytuacji apostołów i Jezusa – happy end, którego my, odbiorcy, jesteśmy już świadomi. Warto spojrzeć na wszystko tak, jakbyśmy jeszcze nic nie wiedzieli.
Trzy aktywistki, oskarżone o rozklejanie wokół płockiego kościoła nalepek z Matką Boską Częstochowską z tęczową aureolą i obrazę uczuć religijnych, są ostateczne niewinne.
Jak podaje "The Guardian", pierwsza transpłciowa sędzia w Wielkiej Brytanii złożyła wniosek o dołączenie do sprawy przed tamtejszym Sądem Najwyższym w charakterze interwenienta. Wyrok może bowiem poważnie zagrozić ochronie praw osób transpłciowych.
Nienawiść z powodu niepełnosprawności, wieku, płci, orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej pokrzywdzonego będzie karana surowiej niż dotychczas - nawet do 5 lat więzienia.
Wiele Polek dokonuje usunięcia ciąży w Niemczech, gdzie aborcja nadal formalnie zagrożona jest karą pozbawienia wolności.
281 879 118, 07 złotych to ostateczny wynik tegorocznego finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy – poinformował Jerzy Owsiak, prezes fundacji. - No cóż, trzeba użyć słowa rekord, choć nie o rekordy chodzi - powiedział.
Jak poinformowało biuro prasowe Diecezji Bydgoskiej, w wieku 72 lat zmarł ksiądz Roman Kneblewski. W ubiegłym roku duchowny dostał od swojego biskupa całkowity zakaz aktywności medialnej po skandalicznych porównaniach wobec wolontariuszy WOŚP.
Białka niesporczaków – niezwykle małych bezkręgowców, które nierzadko nazywa się „niezniszczalnymi” – zdaniem naukowców mogą spowalniać procesy zachodzące w ludzkich komórkach. Jak oceniają eksperci, ich najnowsze odkrycie może być kluczem do zahamowania procesu starzenia w naszym organizmie.
Podatki branżowe i wysokie kary dla podatników do likwidacji - takie postulaty słychać było podczas debaty poświęconej deregulacji przepisów gospodarczych.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Szef wywiadu zagranicznego Rosji przebywał z wizytą w Korei Północnej.
26 kwietnia w Warszawie otwarty zostanie pokaz obrazu van Gogha, jedynego w polskiej kolekcji, którego autentyczność poświadczyły najnowsze badania.
Trzecia Droga nie składała 100 obietnic na 100 dni, tylko 12 gwarancji na całą kadencję, na cztery lata. Już udało się spełnić prawie połowę z nich – powiedział Marszałek Sejmu Szymon Hołownia w rozmowie z portalem I.pl.
Mikro-, małe i średnie firmy, które nie posiadają wymaganych przez banki zabezpieczeń spłaty kredytu lub wykorzystały już limity pomocy de minimis, mają szansę na nowe gwarancje w Banku Gospodarstwa Krajowego.
- Nie zamierzam się ukrywać, ani uciekać przed nikim, bo nigdy tego nie robiłem – powiedział były minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro na antenie telewizji Polsat. Zapewnił, że stawi się przed komisją ds. Pegasusa.
Gruzini nigdy nie grali w wielkim turnieju. Awans na mistrzostwa Europy pomogli wywalczyć piłkarze z polskiej Ekstraklasy.
- Grupa z Holandią, Austrią i Francją może być odskocznią, ale presja będzie. Żyjemy przecież w Polsce - mówi selekcjoner Michał Probierz
Wybory samorządowe 2024: Blisko 190 tys. osób startuje w kwietniowych wyborach samorządowych. Walczą o mandaty w radach gminy, powiatu, województwa a w Warszawie także dzielnicy. Toczy się też walka o fotele wójtów, burmistrzów lub prezydentów.
Rosyjski Kościół Prawosławny nazywa Zachód wrogiem, a agresję Putina na Ukrainie „walką narodowo-wyzwoleńczą”.
Politycy Koalicji Obywatelskiej namawiają PSL do wspólnego komitetu w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Ludowcy mają wiele zastrzeżeń, ale odpowiedzi jeszcze nie dali.
António Vitorino: Jeśli chcemy dalej żyć w otwartych społeczeństwach i gospodarkach, musimy zrozumieć, że migracja jest częścią rozwiązania, a nie częścią problemu.
Standard deweloperski króluje, ale już duża część spółek ma usługi wykańczania mieszkań w ramach swojego biznesu.
W długi majowy weekend Polacy chcą wypoczywać głównie nad morzem. Nie brakuje amatorów gór. Ile to kosztuje?
Średnia cena lokalu z czterema pokojami w stolicy to niemal 1,5 mln zł, a kawalerki – ok. 773 tys. zł. A w innych miastach?
Ten rok będzie należał do inwestorów z nastawieniem oportunistycznym, ale to nie znaczy, że na rynku inwestycyjnym będzie się działo niewiele – powiedziała w programie #RZECZoNIERUCHOMOŚCIACH Kinga Barchoń, partnerka w PwC, liderka sektora nieruchomości.
W małej wspólnocie nakaz kosztownej naprawy tarasu jednego z mieszkańców spada na wszystkich współwłaścicieli.
Największy wpływ na decyzje inwestorów miały rosnąca inflacja oraz stopy procentowe, co przełożyło się na spadek wolumenu transakcji – piszą eksperci CRIDO.
Księdza, który zdaniem prokuratury, miał nielegalnie pozyskać pieniądze z Funduszu Sprawiedliwości na budowę ośrodka dla pokrzywdzonych przestępstwami nie można usprawiedliwiać tym, że chciał czynić dobro. To wbrew nauczaniu Kościoła.
Rynek nieruchomości logistyczno-przemysłowych w Polsce będzie dalej rósł, choć wolniej niż w ostatnich gorących latach – oceniają eksperci.
Jakich znam słynnych żeglarzy, którzy dokonali wielkich odkryć geograficznych? Proszę bardzo: Kolumb odkrył Amerykę, Vasco da Gama – drogę do Indii wokół Afryki, Magellan pierwszy opłynął kulę ziemską. Dobrze. A Holendrzy? Jakieś nazwiska?
Znów przybywa firm zmagających się z zatorami płatniczymi – wynika z badania „Skaner MŚP” za I kw. zrealizowanego dla BIG InfoMonitor. Niesolidnych płatników przeciągających płatności przez ponad dwa miesiące po terminie ma cztery na dziesięć przedsiębiorstw. Powód? Dłużnicy sami nie dostają zapłaty, ale często mają też złe intencje.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas