Zasady liczenia pensji za urlop zależą od składników płacy

Aby wyliczyć wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, należy wyszczególnić, które składniki wynagrodzenia przysługują w stałej wysokości, a które zależą m.in. od ilości wykonanej pracy czy przepracowanej liczby godzin w danym miesiącu.

Publikacja: 12.09.2019 05:00

Zasady liczenia pensji za urlop zależą od składników płacy

Foto: Adobe Stock

Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę mają prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni. Według art. 172 kodeksu pracy za ten czas pracownikowi przysługuje pensja, którą otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował. Szczegółowe zasady obliczania wynagrodzenia za urlop zawiera rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.).

Czytaj też: Pensja za czas urlopu: stawka urlopowa może się zmienić w trakcie wypoczynku

Składniki pomijane

Wyliczając wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy bierze się pod uwagę pensję zasadniczą i inne świadczenia ze stosunku pracy z pewnymi wyłączeniami. Ich katalog znajduje się w § 6 rozporządzenia. Zawiera on takie świadczenia jak:

? jednorazowe lub nieperiodyczne wypłaty, które zostały przyznane za spełnienie określonego zadania albo za określone osiągnięcie,

? wynagrodzenie za czas gotowości do pracy oraz niezawinionego przestoju,

? wypłaty nagród jubileuszowych,

? wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego oraz innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

? ekwiwalent za urlop wypoczynkowy,

? dodatkowe wynagrodzenia z tytułu zastępstwa sądowego radców prawnych,

? wyrównanie do wysokości minimalnego wynagrodzenia,

? wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek chorób lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

? nagrody z zakładowego funduszu nagród, należności z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,

? odprawy emerytalne, rentowe lub inne,

? wynagrodzenia i odszkodowania przysługujące w przypadku rozwiązania stosunku pracy.

Natomiast wśród świadczeń ze stosunku pracy, które przyjmuje się do obliczenia podstawy urlopowej, znajdują się takie składniki, jak:

? wynagrodzenie wypłacone za pracę w godzinach nadliczbowych oraz za pracę ponadwymiarową pracowników zatrudnionych na część etatu,

? dodatek za pracę w nocy,

? inne dodatki do wynagrodzenia, takie jak dodatek stażowy, funkcyjny, motywacyjny, a także prowizje i premie regulaminowe.

Przy stałej pensji

Aby wyliczyć wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, należy wyszczególnić, które składniki wynagrodzenia przysługują w stałej wysokości, a które zależą m.in. od ilości wykonanej pracy czy przepracowanej liczby godzin w danym miesiącu.

Do stałych miesięcznych składników często zalicza się wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatki funkcyjne, stażowe czy za warunki szkodliwe. W przypadku stałych składników wynagrodzenia wypłacane są one w takiej wysokości, w jakiej przysługują w miesiącu, w którym pracownik korzysta z urlopu.

Gdy pracownik otrzymuje wynagrodzenie składające się wyłącznie ze stałych składników, nie ustala się podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego. Tym samym nie ma konieczności wykazywania odrębnego składnika na liście płac (wynagrodzenia za urlop). Pracownik w miesiącu, w którym korzysta z urlopu, otrzymuje swoje stałe wynagrodzenie.

Przykład

Pani Anna otrzymuje stałe wynagrodzenie zasadnicze 3500 zł. W czerwcu przebywała 5 dni na urlopie wypoczynkowym. Mimo że przebywała na urlopie, za czerwiec otrzyma swoje stałe wynagrodzenie, tj. 3500 zł.

Zmienne składniki

Jeżeli pensja pracownika składa się ze zmiennych składników, konieczne jest wyliczenie podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego. Zmienne składniki wynagrodzenia, przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, uwzględnia się w podstawie urlopowej w przeciętnej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie:

? 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, lub

? nieprzekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop – w przypadku dużych wahań tych składników (np. spowodowanych sezonowością).

Podczas wyliczania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy ze zmiennych składników ważna jest data wypłaty. Gdy wynagrodzenie za pracę jest wypłacane do końca miesiąca, do obliczeń należy przyjąć wynagrodzenie z 3 miesięcy poprzedzających miesiąc wykorzystania urlopu.

Przykład

Pracownik w sierpniu korzystał z urlopu, a jego wynagrodzenie wypłacane jest na koniec miesiąca. Do obliczenia wynagrodzenia za czas urlopu należy przyjąć pensje, które zostały mu wypłacone w lipcu, czerwcu i maju.

Jeżeli wynagrodzenie wypłacane jest do 10. dnia następnego miesiąca, podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego także stanowi wynagrodzenie wypłacone z 3 miesięcy, które poprzedzają miesiąc rozpoczęcia urlopu. Nie są to jednak wynagrodzenia za te same miesiące, które wzięto by pod uwagę w przypadku, gdyby pensja wypłacana była na koniec danego miesiąca.

Przykład

Wynagrodzenie pracownika, który w sierpniu korzystał z urlopu, wypłacane jest do 10. dnia miesiąca następnego. W podstawie wymiaru urlopowego uwzględnić trzeba wynagrodzenia za czerwiec, maj i kwiecień (czyli te, które zostały wypłacone w lipcu, czerwcu i maju).

Ważne!

W wynagrodzeniu za czas urlopu zmienne składniki uwzględnia się w wysokości wypłaconej.

Kilka przeliczeń

Podczas wyliczania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy ze składników zmiennych należy wykonać kilka kroków:

1. obliczyć podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego z okresu 3 lub 12 miesięcy poprzedzających urlop,

2. wyznaczyć liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa,

3. podstawę wymiaru urlopu podzielić na liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w okresie, z którego ustalono podstawę (stawka za 1 godzinę urlopu),

4. określić liczbę godzin urlopu,

5. stawkę za 1 godzinę urlopu pomnożyć przez liczbę godzin urlopu (wynagrodzenie urlopowe).

Przykład

Pracownik w sierpniu 2019 r. przebywał 10 dni (80 godzin) na urlopie wypoczynkowym. Jego wynagrodzenie wypłacane jest na koniec miesiąca. Dlatego do obliczenia wynagrodzenia urlopowego bierzemy pensje, które zostały wypłacone w lipcu, czerwcu i maju.

Pracownik otrzymuje stałą kwotę wynagrodzenia 2800 zł oraz prowizję (składnik zmienny), która w lipcu wyniosła 500 zł, w czerwcu 250 zł, a w maju 250 zł.

W celu wyliczenie wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy:

1. ustalamy podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego – sumujemy kwoty składników zmiennych: 500 (lipiec) + 250 (czerwiec) + 250 (maj) = 1000 zł,

2. wyznaczamy liczbę godzin, w których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona podstawa: 184 (lipiec) + 152 (czerwiec) + 168 (maj) = 504 godziny,

3. obliczamy stawkę za 1 godzinę urlopu: 1000 : 504 = 1,98 zł,

4. liczba dni urlopu – 10, a godzin 80,

5. wyliczamy wynagrodzenie urlopowe: 1,98 x 80 = 158,40 zł,

6. wynagrodzenie przysługujące pracownikowi za sierpień: 2800 zł + 158,40 = 2958,40 zł.

Przykład

Wynagrodzenie pracownika wypłacane jest do 10. dnia miesiąca następnego. W sierpniu 2019 r. korzystał z 10 dni (80 godzin) urlopu. W tym przypadku w podstawie wymiaru wynagrodzenia urlopowego uwzględniamy wynagrodzenia za czerwiec, maj i kwiecień (zostały one wypłacone w lipcu, czerwcu i maju). Otrzymuje on stałe wynagrodzenie zasadnicze 2800 zł oraz zmienny składnik (premia), który wyniósł w czerwcu 250 zł, maju 500 zł, i kwietniu 250 zł.

Aby wyliczyć wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, należy:

1. zsumować kwoty zmiennych składników: 250 (czerwiec) + 500 (maj)+ 350 (kwiecień) = 1000 zł,

2. ustalić liczbę godzin pracy pracownika z okresu, z którego została ustalona podstawa: 152 (czerwiec) + 168 (maj)+ 168 (kwiecień) = 488 godzin,

3. wyliczyć stawkę za 1 godzinę urlopu: 1000 : 488 = 2,05 zł,

4. pracownik korzysta z 80 godzin urlopu,

5. obliczyć wynagrodzenie urlopowego ze zmiennych składników: 2,05 x 80 = 164 zł,

6. wynagrodzenie, które przysługuje pracownikowi za sierpień, wynosi: 2800 + 164 = 2964 zł.

Podczas ustalenia podstawy urlopowej należy zwrócić szczególną uwagę na to, które świadczenia płacowe należy do niej zaliczyć. Zgodnie z wyrokami Sądu Najwyższego pracodawcy decydując, które świadczenia płacowe wliczane są do podstawy urlopowej, nie powinni kierować się wyłącznie ich nazwą. To charakter danego składnika powinien o tym decydować, co z kolei powinno wynikać z treści umowy o pracę lub z przepisów zakładowych (regulaminów).

Autorka jest ekspertem wFirma.pl

Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę mają prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni. Według art. 172 kodeksu pracy za ten czas pracownikowi przysługuje pensja, którą otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował. Szczegółowe zasady obliczania wynagrodzenia za urlop zawiera rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.).

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów