Zarobki emerytów najlepiej podać w rozbiciu na miesiące

Płatnik powinien wydać pracującemu u niego emerytowi czy renciście zaświadczenie o zarobkach w podziale na kolejne miesiące 2018 r. Jest to szczególnie ważne, gdy roczny przychód tej osoby był wyższy niż 70 295,30 zł.

Publikacja: 14.02.2019 05:50

Zarobki emerytów najlepiej podać w rozbiciu na miesiące

Foto: Adobe Stock

Takie zaświadczenia płatnicy mają obowiązek wystawiać corocznie – do końca lutego – osobom, które pobierają z ZUS świadczenia i które obowiązują limity w zarobkowaniu. Dotyczy to emerytów, którzy nie osiągnęli jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, a także osób pobierających:

- emeryturę pomostową,

- nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,

- rentę z tytułu niezdolności do pracy,

- rentę wypadkową,

- rentę rodzinną,

- rentę inwalidy wojskowego, jeżeli jego niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową,

- rentę rodzinną po inwalidzie wojskowym, jeśli jego śmierć nie miała związku ze służbą wojskową.

Czytaj także: Waloryzacja emerytur i rent w 2019 roku

Tacy świadczeniobiorcy mogą dorabiać, ale w określonych granicach. Jeżeli je przekroczą, ZUS albo wypłaca emeryturę / rentę w zmniejszonej wysokości, albo zawiesza jego wypłatę.

Nie każdy przychód

Na to, czy ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie, wpływa przede wszystkim przychód z działalności, od której opłaca się obowiązkowo składki na ubezpieczenia społeczne. Chodzi o przychody z pracy wykonywanej na podstawie:

- stosunku pracy,

- umowy zlecenia lub współpracy przy tej umowie,

- umowy agencyjnej lub współpracy przy tej umowie,

- umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenia lub agencyjna), do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, lub z współpracy przy tej umowie,

- umowy cywilnoprawnej – zlecenia, agencyjnej, innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z k.c. stosuje się przepisy o zleceniu, a także umowy o dzieło – jeżeli zawarte zostały między pracownikiem a pracodawcą albo na podstawie której pracownik wykonuje pracę na rzecz swojego pracodawcy,

a także przychody z:

- pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu,

- pracy nakładczej,

- pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,

- odpłatnej pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

- stypendium sportowego,

- sprawowania mandatu posła i posła do Parlamentu Europejskiego oraz senatora,

- wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka rady nadzorczej,

- służby w tzw. służbach mundurowych (Policja, Straż Pożarna itd.),

- działalności wykonywanej za granicą,

- zasiłków chorobowych, macierzyńskich i opiekuńczych,

- wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy,

- świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego,

- zasiłku wyrównawczego oraz dodatku wyrównawczego.

Te przychody są uwzględniane przy ustalaniu, czy zawiesić lub zmniejszyć świadczenie, nawet jeśli nie zostały opłacone od nich składki z uwagi na prawo do emerytury lub inny tytuł do ubezpieczeń.

Na początek informacja

Emeryt / rencista ma obowiązek poinformować ZUS, że będzie dodatkowo zarabiał. Gdy wie o tym już przy składaniu wniosku o świadczenie, może to w nim zaznaczyć. Jeśli podejmie pracę później, może skorzystać z formularza ZUS EROP.

Dodatkowo co roku – do końca lutego – świadczeniobiorca musi dostarczyć do ZUS zaświadczenie o wysokości przychodu osiągniętego w ubiegłym roku. Na tej podstawie Zakład ustala, czy wypłacił świadczenie w prawidłowej wysokości. Obowiązek dostarczenia takiego zaświadczenia dotyczy również płatnika. Wystarczy jednak, że złoży je jeden z nich.

W interesie świadczeniobiorcy jest wywiązanie się z tego obowiązku. Jeśli informuje o swoich przychodach i ich wysokości, ZUS może zażądać zwrotu nienależnych świadczeń za ostatni rok. Przy braku takich informacji, świadczenia, które nie przysługiwały, trzeba oddać za 3 lata wstecz.

Ustawowe granice

Limitem zarobków, jakie można osiągać bez ryzyka obniżenia emerytury / renty, jest równowartość 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Gdy przychód przekracza tę granicę, ale mieści się w kolejnej – 130 proc. przeciętnej płacy – ZUS zmniejsza świadczenie do wypłaty. Co do zasady zmniejszenie jest równe kwocie przekroczenia niższego progu. Obowiązują jednak maksymalne kwoty zmniejszenia. Od 1 marca 2018 r. wynoszą one:

- 582,38 zł – dla emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,

- 436,82 zł – dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,

- 495,06 zł – dla renty rodzinnej dla jednej osoby.

Przekroczenie wyższego progu oznacza natomiast zawieszenie emerytury / renty.

Wskazane limity zmieniają się co 3 miesiące, począwszy od ostatniego miesiąca każdego kwartału.

Taki sposób postępowania ZUS stosuje na bieżąco. Ostatecznie rozlicza jednak świadczenie dopiero po zakończeniu roku.

Dwa warianty

ZUS może rozliczyć świadczenie w wariancie rocznym lub miesięcznym. To ubezpieczony decyduje, który z nich zastosować. Wystarczy jednak, że wskaże, aby wybrać ten, który będzie dla niego korzystniejszy.

ZUS wybiera wariant korzystniejszy również wtedy, gdy świadczeniobiorca w ogóle nie określi, jakiego sposobu rozliczenia sobie życzy.

Zakład może to jednak zrobić pod warunkiem, że otrzyma zaświadczenie, z którego będzie wynikała wysokość osiągniętego przychodu w podziale na poszczególne miesiące ubiegłego roku.

Jeżeli ZUS rozliczy świadczenie wyłącznie w wariancie rocznym – ponieważ takie otrzymał zaświadczenie – emeryt / rencista ma prawo dostarczyć zaświadczenie z uwzględnieniem miesięcznych zarobków w ciągu 30 dni od otrzymania decyzji o pierwszym rozliczeniu. Po tym czasie decyzja się uprawomocni.

Graniczne kwoty przychodu dla 2018 r. wynoszą odpowiednio:

- 37 851,70 zł – co stanowi sumę kwot przychodu odpowiadających 70 proc. przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w 2018 r.,

- 70 295,30 zł – to suma kwot przychodu odpowiadających 130 proc. przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w 2018 r.

Inne świadczenia

Te same zasady zmniejszania i zawieszania dotyczą również emerytur pomostowych. Obowiązuje tu jednak jeden wyjątek – świadczenie jest zawieszane zawsze, gdy pobierająca je osoba podejmie pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wskazaną w ustawie o emeryturach pomostowych. Nie ma wówczas znaczenia wysokość osiąganych zarobków.

Podobnie jest w przypadku nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Tu również obowiązują zasady zmniejszania i zawieszania dotyczące emerytur – ale pod warunkiem, że były nauczyciel nie osiąga zarobków z tytułu pracy w placówce takiej jak:

- publiczne lub niepubliczne przedszkole,

- szkoła publiczna lub niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej,

- publiczna lub niepubliczna placówka kształcenia ustawicznego i placówka, o której mowa w art. 2 pkt 5 i 7 ustawy o systemie oświaty.

Świadczenie kompensacyjne jest wówczas zawieszane bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu i niezależnie od charakteru pracy – a więc także w przypadku pracy innej niż nauczycielska.

Takie zaświadczenia płatnicy mają obowiązek wystawiać corocznie – do końca lutego – osobom, które pobierają z ZUS świadczenia i które obowiązują limity w zarobkowaniu. Dotyczy to emerytów, którzy nie osiągnęli jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, a także osób pobierających:

- emeryturę pomostową,

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe