Umowa o wspólnej inwestycji bez PCC

Czynności niewymienione wyraźnie w ustawowym katalogu nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych nawet, gdy wywołują w sferze gospodarczej skutki podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Publikacja: 29.10.2018 05:10

Umowa o wspólnej inwestycji bez PCC

Foto: Adobe Stock

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, podatkowi podlegają:

- umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

- umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

- umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

- umowy dożywocia,

- umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,

- ustanowienie hipoteki,

- ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

- umowy depozytu nieprawidłowego,

- umowy spółki.

Czytaj także: Wydatki na hosting jednak limitowane

Podatkowi podlegają także co do zasady zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (zob. art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o PCC). Podlegają mu także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak ww. czynności cywilnoprawne (zob. art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o PCC).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu PCC. O kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o tym czy podlega ona opodatkowaniu tym podatkiem, decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Jeżeli zatem strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w PCC, w związku z wykonaniem wskazanej w czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu PCC, ustawodawca wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

I tak, przykładowo, zawarcie umowy o wspólnej inwestycji nie należy do katalogu czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC i tym samym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu PCC ma bowiem charakter zamknięty. Czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu.

Przykład

Podatnik zawarł z bratem (który wyjechał za granicę) umowę o wspólnym przedsięwzięciu. Strony dzielą się kosztami i wspólnie uczestniczą w korzyściach płynących z tego przedsięwzięcia. Brat podatnika przekazał mu swoje oszczędności, aby podatnik je lokował, zgodnie z umową o wspólnym przedsięwzięciu, m.in. w zakup certyfikatów, akcji i innych instrumentów finansowych oraz żeby zakładał lokaty różnego rodzaju. Przekazane środki finansowe są cały czas własnością brata podatnika, nie przekazał mu on tych środków w darowiźnie ani nie pożyczył. Wszystkie czynności związane z inwestowaniem podatnik wykonuje zarówno w imieniu brata, jak i swoim. Podatnik nie może jednak rozporządzać tymi pieniędzmi przy pokrywaniu swoich wydatków. Wszelkie inwestycje, zanim zostaną podjęte, podatnik konsultuje z bratem i są one zatwierdzane przez obie strony umowy. Po powrocie brata do kraju podatnik będzie musiał się rozliczyć z przekazanych i zarobionych środków pieniężnych.

W analizowanej sprawie, skoro przekazywanie środków finansowych od brata nie przyjęło formy ani pożyczki, ani umowy depozytu nieprawidłowego, to umowa o wspólnym przedsięwzięciu zawarta między rodzeństwem nie podlega opodatkowaniu PCC.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 listopada 2016 r., 2461-IBPB-2-1.4514. 483.2016.1.ASz; interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 sierpnia 2018 r., 0111-KDIB4.4014.228. 2018. 1.DK). ?

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna: art. 1 ust. 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1150)

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, podatkowi podlegają:

- umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów