Zdarza się, że spółka nie jest w stanie spłacić pożyczki udzielonej przez wspólnika w wyznaczonym terminie. Wówczas strony mogą porozumieć się co do przeprowadzenia konwersji tej pożyczki na kapitał zakładowy lub kapitał zapasowy spółki z o.o. W związku z tym warto rozważyć, czy takie zdarzenie powoduje obowiązki w VAT i PCC.
Co mówią przepisy
Opodatkowaniu VAT podlegają odpłatne dostawy towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przy czym, czynności te mogą zostać faktycznie opodatkowane, jeśli są realizowane przez podatnika VAT, czyli podmiot wykonujący samodzielną działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.
Ustawa o PCC zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1-2 ww. ustawy, PCC podlegają m.in. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz umowy spółki, a także ich zmiany, jeśli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowaniu PCC mogą podlegać tylko czynności wskazane wprost w ustawie. Czynności podobne (które generują analogiczne skutki cywilnoprawne) pozostają natomiast poza zakresem opodatkowania PCC.
Zmiana umowy
W świetle ustawy o PCC za zmianę umowy spółki kapitałowej należy uznać podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty (art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o PCC). Przy czym, umowa spółki kapitałowej oraz jej zmiana podlega podatkowi, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Polski znajduje się:
- rzeczywisty ośrodek zarządzania albo