Kiepski pomysł

Nowy minister finansów zaskoczył wszystkich.

Publikacja: 02.12.2015 20:00

Kiepski pomysł

Foto: Fotorzepa, Radek Pasterski RP Radek Pasterski

Wszedł do gmachu ministerstwa, rozejrzał się wokół, usiadł za swoim biurkiem, poprosił o kawę, zażądał kilku dokumentów o obecnym stanie finansów państwa (jak należy mniemać, ukrywanych dotąd skrzętnie przed okiem P.T. publiczności). A jak już je przeczytał – poczuł, jakby włosy stanęły mu dęba na głowie (co jest dość trudno zauważalne ze względu na fryzurę).

Odkrył więc, że w finansach państwa mamy dramatyczny kryzys. Dochody się walą, zobowiązania eksplodują, w kasie zabraknie w tym roku kilku miliardów. Nie pozostanie nic innego, jak tylko wziąć czapkę i iść po prośbie. Albo, innymi słowy, przeprowadzić w trybie ratunkowym nowelizację budżetu. Aby wszyscy dowiedzieli się o dramacie i aby Sejm pozwolił owe brakujące miliardy do tej czapki zebrać (czyli pożyczyć z rynku).

Ekonomistów i analityków sytuacja ta nieco zaskoczyła. Żyli dotąd w naiwnym przeświadczeniu, że budżet znajduje się w tym roku w sytuacji dość komfortowej. Wprawdzie dochody są niższe od oczekiwań (za co winili deflację – powodującą też, że realnie więcej warte są wydatki rządowe), ale deficyt budżetowy po dziesięciu miesiącach też kształtował się znacznie poniżej oczekiwań. Nic nie wskazywało na żaden kryzys – i nadal nie wskazuje, zwłaszcza że GUS poinformował niedawno o bardzo przyzwoitym stanie gospodarki. A gdyby nawet minister uznał, że chce dokonać paru nowych wydatków i że rzeczywiście przydałoby mu się te ekstra kilka miliardów w budżecie, to zgodnie z całym dotychczasowym doświadczeniem z powodu takiej kwoty nie musiałby wcale nowelizować w grudniu budżetu – wystarczyłyby standardowe narzędzia bieżącego zarządzania wydatkami.

Ekonomiści zaczęli więc zażarcie dyskutować, o co może chodzić – czy rzeczywiście minister znalazł w budżecie coś, o czym nikt nie wie, czy też raczej planuje dokonać jakichś dodatkowych, gigantycznych wydatków w grudniu.

A moim zdaniem wytłumaczenie jest znacznie prostsze. Nowy minister stara się wszem i wobec obwieścić, że finanse państwa są w tragicznym stanie. Zapewne po to, by ułatwić sobie trochę pracę – gdyby wszyscy uwierzyli, że już teraz jest bardzo źle, łatwiej byłoby wytłumaczyć zwiększenie przyszłorocznego deficytu (to przecież wina poprzedników, a nie nowych wydatków zaplanowanych przez rząd!). Być może też łatwiej byłoby o swoiste alibi wobec własnych wyborców i kolegów-ministrów (chcielibyśmy i nieba wam przychylić, ale dopiero teraz widać, jaką mamy katastrofę, więc może poczekajmy z częścią wydatków...).

Metoda bynajmniej w polskiej polityce nienowa. Ale naprawdę kiepska. Bo na wykreowaniu sztucznego „kryzysu budżetowego" na dłuższą metę rząd naprawdę nic nie zyska, a wszyscy możemy sporo stracić.

Witold M. Orłowski, główny doradca ekonomiczny PwC w Polsce, prof. Politechniki Warszawskiej

Wszedł do gmachu ministerstwa, rozejrzał się wokół, usiadł za swoim biurkiem, poprosił o kawę, zażądał kilku dokumentów o obecnym stanie finansów państwa (jak należy mniemać, ukrywanych dotąd skrzętnie przed okiem P.T. publiczności). A jak już je przeczytał – poczuł, jakby włosy stanęły mu dęba na głowie (co jest dość trudno zauważalne ze względu na fryzurę).

Odkrył więc, że w finansach państwa mamy dramatyczny kryzys. Dochody się walą, zobowiązania eksplodują, w kasie zabraknie w tym roku kilku miliardów. Nie pozostanie nic innego, jak tylko wziąć czapkę i iść po prośbie. Albo, innymi słowy, przeprowadzić w trybie ratunkowym nowelizację budżetu. Aby wszyscy dowiedzieli się o dramacie i aby Sejm pozwolił owe brakujące miliardy do tej czapki zebrać (czyli pożyczyć z rynku).

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Gospodarka wciąż w strefie cienia
Opinie Ekonomiczne
Piotr Skwirowski: Nie czarne, ale już ciemne chmury nad kredytobiorcami
Ekonomia
Marek Ratajczak: Czy trzeba umoralnić człowieka ekonomicznego
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Klęska władz monetarnych
Opinie Ekonomiczne
Andrzej Sławiński: Przepis na stagnację