RPO: Nowa definicja budowli pilnie potrzebna

Jak najszybciej trzeba opracować nową, precyzyjną definicję budowli dla potrzeb opodatkowania podatkiem od nieruchomości, dostosowaną do wymogów określonych przez Trybunał Konstytucyjny - uważa rzecznik praw obywatelskich.

Publikacja: 16.03.2016 09:27

RPO: Nowa definicja budowli pilnie potrzebna

Foto: 123RF

Adam Bodnar zwrócił się w tej sprawie do ministra finansów Pawła Szałamachy.

Niejasna definicja pojęcia "budowla" stała się przyczyną wielu sporów podatkowych z udziałem przedsiębiorców. Dotyczyły one opodatkowania m.in. takich obiektów jak wyrobiska górnicze, stacje transformatorowe, stacje telefonii komórkowej, sieci telekomunikacyjne i energetyczne, czy elektrownie wiatrowe.

W wyroku z 13 września 2011 r. (sygn. akt P 33/09) , dotyczącym opodatkowania wyrobisk górniczych, Trybunał Konstytucyjny wskazał na mankamenty legislacyjne przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (u.o.p.l.). Zdaniem Trybunału, u podstaw problemów interpretacyjnych związanych z definicją budowli leży fakt, że u.o.p.l. odsyła do pojęć "obiekt budowlany" oraz "urządzenie budowlane" w ustawie - Prawo budowlane. Trybunał podkreślił, że definicje stosowane w Prawie budowlanym nie są dostatecznie precyzyjne, aby można je było zawsze stosować na gruncie prawa podatkowego, gdzie obowiązują podwyższone standardy jednoznaczności i określoności przepisów prawnych.

W ocenie RPO brak jasnej definicji budowli dla celów podatkowych jest także  istotnym problemem po stronie organów podatkowych. Gminy naliczały podatki opierając się m.in. na wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2006 r., w którym wskazano, że "budowle znajdujące się w wyrobisku górniczym są opodatkowane podatkiem od nieruchomości". Przedsiębiorstwa górnicze płaciły naliczane przez gminy podatki, ale jednocześnie odwoływały się od decyzji podatkowych do samorządowych kolegiów odwoławczych, które zawieszały postępowania w oczekiwaniu na stanowisko sądów administracyjnych. Zawieszenia postępowań nie miały jednak wpływu na bieg terminu przedawniania. Okazało się, że na skutek upływu terminu przedawnienia obecnie nie jest możliwe uzyskanie merytorycznych rozstrzygnięć. W efekcie gminy górnicze obowiązane są do zwrotu nadpłaconego podatku. Podatnicy domagają się również zapłaty odsetek.

Przykładem może być sprawa jednej z gmin górniczych, jaka wpłynęła do Biura RPO. Dotyczy ona miasta Jastrzębie - Zdrój, które stoi przed koniecznością zwrotu wielomilionowych kwot podatku wraz z odsetkami. Stawia to  samorząd w bardzo trudnej sytuacji finansowej, uniemożliwia kontynuowanie procesów inwestycyjnych i w sposób istotny może wpływać na zmniejszenie różnego rodzaju wydatków, np. w ramach pomocy społecznej.

- Z niepokojem obserwuję brak zakończenia prac legislacyjnych, mających na celu zmianę definicji „budowli" w u.o.p.l. i dostosowanie jej do wyroku Trybunału Konstytucyjnego - pisze Adam Bodnar do Pawła Szałamachy.

Przypomina, że resort finansów poprzedniej kadencji dostrzegł konieczność zmiany przepisów i rozważał cztery propozycje rozwiązań. Pierwsza z nich przewidywała doprecyzowanie definicji budowli w odniesieniu do pojęć zawartych w Prawie budowlanym, przy jednoczesnym wyszczególnieniu obiektów podlegających opodatkowaniu zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych. Druga propozycja zakładała podobne doprecyzowanie definicji budowli w samej u.o.p.l., bez odwoływania się do Prawa budowlanego. Trzecie rozwiązanie przewidywało odstąpienie od definiowania budowli dla celów podatkowych i opodatkowanie majątku przedsiębiorcy stanowiącego określone środki trwałe. Zgodnie z czwartą propozycją w u.o.p.l. miała się znaleźć zamknięta definicja pojęcia "budowla" bez tworzenia wykazu obiektów podlegających opodatkowaniu zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych. Prace legislacyjne nie zostały jednak sfinalizowane.

- Zarówno podatnicy, jak i organy podatkowe, powinni mieć pewność, co do tego, czy dany obiekt podlega lub nie podlega opodatkowaniu. To na ustawodawcy ciąży obowiązek tworzenia przepisów prawa możliwe najbardziej precyzyjnych, zarówno pod względem ich treści, jak i formy. Na wymiary określoności prawa składa się kryterium precyzyjności regulacji prawnej, jasności przepisu oraz jego legislacyjnej poprawności - podkreśla rzecznik.

Do ministra finansów RPO zwrócił się o przedstawienie stanowiska w tej sprawie oraz przekazanie informacji na temat aktualnego stanu prac legislacyjnych nad definicją budowli dla celów podatkowych.

Adam Bodnar zwrócił się w tej sprawie do ministra finansów Pawła Szałamachy.

Niejasna definicja pojęcia "budowla" stała się przyczyną wielu sporów podatkowych z udziałem przedsiębiorców. Dotyczyły one opodatkowania m.in. takich obiektów jak wyrobiska górnicze, stacje transformatorowe, stacje telefonii komórkowej, sieci telekomunikacyjne i energetyczne, czy elektrownie wiatrowe.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe