Skargi petenta nie wolno chować do szuflady

Zastanawiając się, czy zaskarżyć orzeczenie dyscyplinarne do sądu, policjant skonsultował się z prawnikiem, który uznał, iż zachodzi też przesłanka wznowienia postępowania dyscyplinarnego. Jego zdaniem orzeczenie wydano bowiem z naruszeniem obowiązujących przepisów. Ile czasu ma funkcjonariusz na złożenie wniosku o wznowienie takiego postępowania?

Aktualizacja: 12.12.2015 17:58 Publikacja: 12.12.2015 12:37

Skargi petenta nie wolno chować do szuflady

Foto: www.sxc.hu

Co do zasady wniosek o wznowienie postępowania dyscyplinarnego powinien być wniesiony w ciągu 30 dni od dnia, w którym obwiniony dowiedział się o okoliczności stanowiącej podstawę do takiego wznowienia. Zachowanie tego terminu łączy się jednak ściśle z rodzajem i charakterem przesłanki wznowieniowej, na której oparty został wniosek o wznowienie. Tak zwane obiektywne wadliwości postępowania ujawnione przez następcze wystąpienie określonych zdarzeń po wydaniu prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego, do jakich należą przesłanki wznowieniowe, o których mowa w art. 135r ust. 1 pkt 1, 2 i 4 uop (>patrz ramka w tekście głównym), mają odmienną istotę i charakter niż przesłanka wymieniona w art. 135r ust. 1 pkt 3 tej ustawy (orzeczenie wydano z naruszeniem obowiązujących przepisów, jeżeli mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia).

O wydaniu orzeczenia z istotnym naruszeniem obowiązujących przepisów obwiniony ma możliwość wyrobić sobie zdanie poprzez analizę i ocenę tego orzeczenia i postępowania poprzedzającego jego wydanie, sam lub w konsultacji z innymi osobami, np. prawnikiem. Jest to co do zasady taka sama sytuacja jak dokonanie analizy i oceny oraz podjęcie stanowiska przez stronę co do zaskarżenia orzeczenia do sądu administracyjnego, kiedy to termin do wniesienia skargi wynosi 30 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia w sprawie.

Jeśli zatem w ramach przesłanki wznowieniowej, określonej w art. 135 r. ust. 1 pkt 3 uop, obwiniony zarzuca naruszenie obowiązujących przepisów dotyczących takich nieprawidłowości poszczególnych etapów przeprowadzonego postępowania dyscyplinarnego, podejmowanych czynności w tym postępowaniu lub bezczynności proceduralnej w określonym zakresie, wadliwości formalnej i merytorycznej wydanych orzeczeń dyscyplinarnych, które nie są związane z wystąpieniem lub ujawnieniem po prawomocnym zakończeniu postępowania dyscyplinarnego zdarzeń nieznanych w toku tego postępowania i niewynikających z jego przebiegu, a mogących mieć wpływ na treść orzeczenia, to termin do złożenia wniosku o wznowienie postępowania biegnie od dnia, w którym obwinionemu doręczono prawomocne orzeczenie dyscyplinarne. Tak orzekł NSA w wyroku z 30 grudnia 2009 r. (I OSK 687/09).

W takiej sytuacji termin na wniesienie skargi do sądu pokrywa się z terminem do złożenia wniosku o wznowienie postępowania dyscyplinarnego i do obwinionego policjanta należy wybór środka ochrony prawnej – czy wnieść skargę do sądu administracyjnego, czy złożyć wniosek o wznowienie postępowania dyscyplinarnego. Wyboru tego musi on jednak dokonać przed upływem 30 dni od daty doręczenia mu prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego, czyli orzeczenia organu dyscyplinarnego II instancji (por. wyrok NSA z 30 grudnia 2009 r., I OSK 687/09).

Postępowanie

Pracownik, który otrzymał skargę dotyczącą jego działalności, musi przekazać ją niezwłocznie swojemu przełożonemu. A ten powinien odnieść się do niej w ciągu miesiąca.

Podejmowanie i wydawanie decyzji rozstrzygających często o istotnych dla obywateli sprawach należy do codzienności urzędniczej pracy. W wielu przypadkach obywatele niezadowoleni z wydanego rozstrzygnięcia obarczają winą za swoje niepowodzenia urzędników i mają zastrzeżenia do ich zachowania oraz pracy. Zdarza się, że takie zastrzeżenia przybierają formę oficjalnej i pisemnej skargi. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w postanowieniu z 26 października 2015 r. (sygn. akt II SAB/GL 44/15), przedmiotem takiej skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw.

Nie można odmówić przyjęcia

Jeśli skarga zostanie złożona, to urzędnik nie może po prostu schować jej do biurka wśród innych dokumentów. Nawet jeśli złożona skarga wydaje się oczywiście bezzasadna, to musi zostać merytorycznie rozpoznana.

Zgodnie z art. 254 kodeksu postępowania administracyjnego skargi i wnioski składane i przekazywane do organów państwowych i organów samorządu terytorialnego oraz związane z nimi pisma i inne dokumenty rejestruje się i przechowuje w sposób ułatwiający kontrolę przebiegu i terminów ich załatwiania. Przepis ten jednoznacznie przesądza, że pracownik administracji nie może odmówić przyjęcia skargi na swoją pracę lub na pracę swojego kolegi z pracy. Dodatkowo pisma takie powinny być rejestrowane i przechowywane oddzielnie od innych spraw.

Jeżeli skarga zostanie już złożona, to powinna zostać jak najszybciej rozpoznana. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 20 marca 2013 r. (sygn. akt II SA/Sz 1313/12) skarga dotycząca zadań lub działalności organów uruchamia jednoinstancyjne, samodzielne postępowanie administracyjne o charakterze uproszczonym, kończące się czynnością faktyczną – zawiadomieniem. Jest ona odformalizowanym środkiem obrony i ochrony różnych interesów jednostki.

Pracownik, który otrzymał skargę dotyczącą jego działalności, musi przekazać ją niezwłocznie swojemu przełożonemu służbowemu. Ten również ma obowiązek jak najszybszego ustosunkowania się do niej. Zgodnie z art. 237 kodeksu postępowania administracyjnego, organ właściwy do załatwienia skargi powinien to zrobić bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca.

Różne rodzaje rozstrzygnięć

Przełożony pracownika, na którego poskarżył się obywatel, może uznać ją za zasadną. W takiej sytuacji powinien on wyciągnąć wobec pracownika odpowiednie kroki. Może on np. wszcząć wobec niego postępowanie służbowe czy dyscyplinarne. W skrajnych przypadkach przełożony może złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, jeśli uzna, że zachowanie pracownika stanowiło przestępstwo.

Przełożony może również uznać skargę za bezzasadną i załatwić ją w sposób odmowny. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 20 marca 2013 r. (sygn. akt II SA/Sz 1313/12) odmowne załatwienie skargi oznacza zarówno jej zwrot skarżącemu, przekazanie skargi zgodnie z właściwością, odrzucenie, oddalenie czy pozostawienie bez rozpoznania.

Bez możliwości odwołania

W każdym przypadku skarżącego należy zawiadomić o sposobie załatwienia skargi. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w postanowieniu z 8 maja 2009 r. (sygn. akt II OSK 689/09) wskazał, że postępowanie skargowe powinno zakończyć się czynnością materialno-techniczną zawiadomienia skarżącego o sposobie załatwienia sprawy będącej przedmiotem skargi.

Jeżeli skarga nie zostanie załatwiona w terminie 30 dni, to skarżący również powinien zostać o tym zawiadomiony. W takim przypadku należy podać przyczyny zwłoki i wskazać nowy termin załatwienia sprawy, na co wyraźnie wskazuje art. 36 kodeksu postępowania administracyjnego. Jeśli jednak termin ten nie zostanie dotrzymany, to pokrzywdzony działaniem urzędnika obywatel nie może odwołać się do sądu administracyjnego.

Jak podkreślił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w postanowieniu z 24 września 2015 r. (sygn. akt II SAB/Po 104/15) brak jest możliwości wniesienia skargi na bezczynność organu w razie nierozpatrzenia skargi. Zasadą jest, że w sprawach dotyczących postępowania skargowego nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego.

Niezadowolony z rozstrzygnięcia obywatel także nie może poskarżyć się na organ do sądu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w przytoczonym wyżej postanowieniu (sygn. akt II SAB/Po 104/15) uznał, że postępowanie w sprawie skarg i wniosków jest postępowaniem jednoinstancyjnym. Skarżącemu lub wnioskodawcy nie przysługuje prawo do zaskarżania niesatysfakcjonującej odpowiedzi. Niesatysfakcjonująca obywatela skarga może być natomiast podstawą nowej skargi w trybie skarg i wniosków, na co zwrócił uwagę Wojewódzki Sąd Administracyjny w postanowieniu z 7 grudnia 2009 r. sygn. akt II SA/Op 395/09. Jeśli jednak skarga zostanie uznana za bezzasadną i obywatel ponownie poskarży się na działanie urzędnika, to przełożony może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko z odpowiednią adnotacją w aktach sprawy. O takim sposobie załatwienia sprawy nie musi on zawiadamiać skarżącego.

Zasady przyjmowania skarg i wniosków

1. Przedstawiciele wszystkich organów publicznych mają obowiązek przyjmowania obywateli w sprawach skarg i wniosków.

2. Przyjmowanie obywateli w sprawach skarg i wniosków powinno się odbywać w dniach i godzinach ustalonych przez kierowników danych organów.

3. Kierownicy organów lub wyznaczeni przez nich zastępcy mają obowiązek przyjmować obywateli w sprawach skarg i wniosków co najmniej raz w tygodniu.

4. Dni i godziny przyjęć powinny być dostosowane do potrzeb ludności, przy czym przynajmniej raz w tygodniu przyjęcia powinny się odbywać w ustalonym dniu po godzinach pracy.

5. Informacja o dniach i godzinach przyjęć powinna być wywieszona na widocznym miejscu w siedzibie danej jednostki.

Co stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli

W jednym ze swoich ostatnich raportów Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła wyniki kontroli prawidłowości rozpatrywania skarg skierowanych do kierownika urzędu. Prowadzona była ona w 45 samorządach i dotyczyła skarg, jakie wpływały do urzędów w latach 2010–2012. Wynika z niej, że do urzędów trafiają skargi na zachowanie lub sposób załatwiania spraw przez urzędników, często osób na kierowniczych stanowiskach. Z wystąpień pokontrolnych wynika, że w większości przypadków skargi, które trafiły do urzędów, zostały uznane za bezzasadne. Kontrola wykazała, że w zdecydowanej większości skargi były prawidłowo rejestrowane i terminowo oraz prawidłowo udzielono na nie odpowiedzi. Błędy, jakie zostały stwierdzone w wyniku audytu, w opinii zespołu audytowego nie stanowiły istotnego zagrożenia dla audytowanych systemów rozpatrywania skarg.

podstawa prawna: ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 267 ze zm.)

Co do zasady wniosek o wznowienie postępowania dyscyplinarnego powinien być wniesiony w ciągu 30 dni od dnia, w którym obwiniony dowiedział się o okoliczności stanowiącej podstawę do takiego wznowienia. Zachowanie tego terminu łączy się jednak ściśle z rodzajem i charakterem przesłanki wznowieniowej, na której oparty został wniosek o wznowienie. Tak zwane obiektywne wadliwości postępowania ujawnione przez następcze wystąpienie określonych zdarzeń po wydaniu prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego, do jakich należą przesłanki wznowieniowe, o których mowa w art. 135r ust. 1 pkt 1, 2 i 4 uop (>patrz ramka w tekście głównym), mają odmienną istotę i charakter niż przesłanka wymieniona w art. 135r ust. 1 pkt 3 tej ustawy (orzeczenie wydano z naruszeniem obowiązujących przepisów, jeżeli mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia).

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe