Lista 500 "Rzeczpospolitej": Ostatni tak dobry rok dla firm?

Ubiegły rok trzeba uznać za bardzo dobry. Suma przychodów firm ujętych w zestawieniu przekroczyła 1,6 bln zł – wynika z Listy 500 przygotowanej przez „Rzeczpospolitą". To najpełniejsze i najstarsze na rynku zestawienie największych polskich firm. Najnowsza edycja powstała na podstawie wyników za 2019 r. Jest odzwierciedleniem kolejnego udanego roku, choć z widocznymi już sygnałami spowolnienia gospodarki.

Średni wzrost przychodów wśród 500 największych w Polsce firm to 7,9 proc., a w wielu sektorach osiągano dwucyfrowe wyniki. To jednak słabszy wynik niż w poprzedniej edycji, kiedy to średnia dynamika przychodów wynosiła 10,6 proc.

Oznaki spowolnienia widać tylko po niższej dynamice przychodów. Rentowność firm wciąż rosła i wynosiła średnio 4,55 proc., podczas gdy rok wcześniej było to 4,2 proc.

W zestawieniu pojawiło się 100 nowych firm, 214 spółek awansowało, 165 zajmuje niższe pozycje niż rok wcześniej, a 21 pozostało na tych samych miejscach. Na tegorocznej Liście 500 znajdują się 133 spółki notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych.

Czołówka od lat się nie zmienia – medalowe pozycje są takie same jak przed rokiem. Prowadzi PKN Orlen, który z ponad 111 mld przychodów jest dwukrotnie większy od drugiej firmy w zestawieniu, czyli operatora sieci Biedronka Jeronimo Martins Polska. Podium zamyka PGNiG.

W pierwszej dziesiątce dominują spółki kontrolowane przez Skarb Państwa, ale ogółem na Liście są już tylko 34 (jeszcze kilkanaście lat temu było ponad 90). Mimo to odpowiadają za aż niemal jedną czwartą łącznych przychodów. Po drugiej stronie są firmy z kapitałem zagranicznym, których na Liście przybywa. W obecnej edycji jest ich już 249. Prowadzą także pod względem przychodów (odpowiadają za ponad 43 proc. ich sumy). Liczba polskich prywatnych firm na Liście się waha: raz rośnie, by ponownie spadać – teraz jest ich 211. Jednak to one są najbardziej efektywne, w obecnej edycji średnio zwiększyły roczną sprzedaż o 9,4 proc. i odpowiadają już za jedną trzecią przychodów.

Niewielkie zmiany widać także w geografii Listy 500. 198 firm ma centrale na Mazowszu, które o kilka długości wyprzedza inne województwa.

Kolejna edycja Listy przyniesie znaczące zmiany w związku z kilkutygodniowym zamknięciem gospodarki i trudnym procesem jej odmrażania.

– Zmiany na pewno będą większe niż do tej pory – mówi Andrzej Sadowski, prezydent Centrum im. A. Smitha. Zaznacza, że nie można jednak generalizować, że np. firmy handlowe będą na fali, a producenci np. paliw powinni tracić.