Abp Głódź był uważany za informatora wywiadu wojskowego PRL

Arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia, gdy pracował w Watykanie, wywiad wojskowy traktował jako swego informatora.

Publikacja: 07.06.2018 21:00

Abp Głódź był uważany za informatora wywiadu wojskowego PRL

Foto: Fotorzepa, Waldemar Kompała

Metropolita gdański, a wcześniej ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej i biskup polowy Wojska Polskiego za informatora wywiadu wojskowego PRL uważany był co najmniej przez sześć lat – wynika z dokumentów, znajdujących się do niedawna w zbiorze zastrzeżonym Instytutu Pamięci Narodowej. Informacje, jakie uzyskiwano od ówczesnego pracownika Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich, uważano za „cenne i wartościowe" typu agenturalnego.

Rozegrać Kościół

Komunistyczny wywiad operował w Rzymie od końca drugiej wojny światowej. Wiedza o tym, co się dzieje za Spiżową Bramą, była potrzebna władzom PRL do rozgrywki z Kościołem w Polsce. Do połowy lat 60. głównym źródłem wiedzy byli korespondenci polskiej prasy, służby innych krajów komunistycznych i kilku księży.

Sytuacja zmieniła się po wyborze w 1978 roku na papieża kard. Karola Wojtyły. Służby specjalne PRL zintensyfikowały działania mające na celu werbunek tajnych współpracowników. Szukano ich głównie wśród Polaków, których Jan Paweł II ściągał do pracy w Watykanie. Z sukcesami. Agentom pracującym dla Departamentu I MSW (wywiad cywilny) udało się pozyskać do współpracy kilkudziesięciu duchownych, pracujących blisko papieża.

Ale obok wywiadu cywilnego pracował także wywiad wojskowy, zajmujący się głównie pozyskiwaniem informacji dotyczących obronności. Po powstaniu Solidarności i zamachu na Jana Pawła II oficerowie podlegli Zarządowi II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (Zarząd II) szczególniejszą uwagę zwrócili na Stolicę Apostolską.

Kilka tygodni po ogłoszeniu stanu wojennego – w styczniu 1982 roku – do Rzymu posłano płk. Franciszka Mazurka ps. „Barcz", który pracując oficjalnie jako kierownik przedstawicielstwa PLL LOT, miał rozpoznać zagraniczne kontakty władz Solidarności i zdobywać informacje zza Spiżowej Bramy.

Człowiek z lobby

W 1983 roku „Barcz" poinformował centralę w Warszawie, że poznał bliżej ks. Sławoja Leszka Głódzia, pochodzącego z archidiecezji białostockiej pracownika Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich. Jego zdaniem był odpowiednim kandydatem na informatora. W jednym z raportów charakteryzował go jako osobę dobrze zorientowaną w tematyce politycznej i społecznej w Polsce, która należy „do grupy młodych księży stanowiących swego rodzaju »lobby« wywierające wpływ na decyzje papieskie w sprawach polskich, ale nie tylko".

Nie bez znaczenia był prawdopodobnie także fakt, że przed wyjazdem do Rzymu, w latach 1980–1981, był on kapelanem białostockiej Solidarności.

Pułkownikowi polecono stopniowo rozszerzać kontakty z duchownym i podkreślano, że na razie będzie on traktowany jako informator nieświadomy. Nadano mu też kryptonim: „BA-10".

O czym mówi prymas?

„Barcz" miał rozpracowywać księdza, przejść z nim na kontakty nieoficjalne „bez afiszowania się i bez spotkań przy Watykanie" i uzyskiwać od niego m.in.: charakterystyki „pracowników poszczególnych sekcji watykańskich", członków polskiego episkopatu, „grup nacisku działających w Watykanie" i ich międzynarodowych powiązań, „zbadać, czy będzie możliwe uzyskiwanie informacji o rozmowach głowy naszego episkopatu z papieżem i o treści tych rozmów".

W 1984 roku koordynację kontaktów „Barcza" z księdzem Głódziem przejął w Zarządzie II SG specjalny wydział typowniczo-werbunkowy o kryptonimie „SOWA".

Ile razy oficerowie wywiadu spotkali się z ks. Głódziem?

Jakie informacje im przekazywał? Czy otrzymywał za to wynagrodzenie?

Czy próbowano zwerbować go na świadomego współpracownika?

Czy powierzano mu zadania specjalne?

O tym więcej w piątek rano na rp.pl i onet.pl oraz w najbliższym numerze magazynu "Plus Minus"

Andrzej Gajcy jest dziennikarzem portalu Onet.pl

Metropolita gdański, a wcześniej ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej i biskup polowy Wojska Polskiego za informatora wywiadu wojskowego PRL uważany był co najmniej przez sześć lat – wynika z dokumentów, znajdujących się do niedawna w zbiorze zastrzeżonym Instytutu Pamięci Narodowej. Informacje, jakie uzyskiwano od ówczesnego pracownika Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich, uważano za „cenne i wartościowe" typu agenturalnego.

Rozegrać Kościół

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Kościół
Spanie z księdzem, stworzenie sekty. Analiza decyzji kard. Kazimierza Nycza w głośnej sprawie
Kościół
Nie żyje ks. Roman Kneblewski. Słynący z kontrowersji duchowny miał 72 lata
Kościół
Spanie z księdzem, stworzenie sekty. Watykan zajmie się katolicką wspólnotą spod Warszawy
Kościół
Wybory samorządowe 2024. KEP wyjaśnia, czym powinni kierować się wierzący
Kościół
Biskup Marek Mendyk wygrał proces o zniesławienie