Wielka gra o Iran

Mam ostatnio przyjemność komentować wydarzenia, które choć powinny, jeszcze się nie zakończyły.

Aktualizacja: 13.07.2015 20:43 Publikacja: 13.07.2015 20:29

Jerzy Haszczyński

Jerzy Haszczyński

Foto: Fotorzepa/Waldemar Kompała

Negocjacje dotyczące irańskiego atomu są pod względem przekładania terminu zakończenia wyjątkowe. Od dwóch lat, od kiedy się toczą, ostatecznych dat było już pięć czy sześć. Ale to tylko pokazuje wagę tej rozgrywki. I tłumaczy, dlaczego na długie debaty nad drobnymi szczegółami dotyczącymi sankcji czy pracą wirówek fatygują się szefowie dyplomacji najważniejszych krajów świata (USA, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji, Chin i Rosji), a jeden z nich – amerykański sekretarz stanu – nawet o kulach.

Wiele wskazywało na to, że tym razem to już naprawdę koniec negocjacji. Jeżeli to się potwierdzi, będziemy mogli mówić o wielkim otwarciu Iranu. Wyjściu z cienia i izolacji jednego z kluczowych państw świata muzułmańskiego, jednego z najważniejszych graczy nad Oceanem Indyjskim, nad który przenosi się środek ciężkości globu, i jednego z najłaskawiej obdarzonych surowcami energetycznymi miejsc na ziemi.

Dla Polski i Europy zniesienie sankcji wobec Iranu, które przewiduje porozumienie, oznacza szansę na dywersyfikację dostaw gazu i ropy, prawdziwe zmniejszenie uniezależnienia od Rosji. Oznacza też szansę na interesy na wygłodzonym brakiem zachodnich towarów dużym rynku, choć z niej pewnie skorzystają ci ze starego Zachodu.

Dzięki porozumieniu świat uzyska też trochę spokoju, bo za zniesienie sankcji Iran ma zrezygnować z budowy bomby atomowej.

Wszystko to wygląda pięknie. Aż ciśnie się więc pytanie, dlaczego dopiero teraz porozumienie staje się możliwe i dlaczego tak długo Iran był jednym z największych wrogów Zachodu, zwłaszcza USA. Najprostsza odpowiedź brzmi: na gorsze zmieniły się okolice. Pół Bliskiego Wschodu zmaga się z sunnickimi islamistami, a szyicki Iran ma już islamistyczną rewolucję za sobą i teraz na tle sąsiadów jawi się jako oaza rozsądku i spokoju. I chce to wykorzystać, bo sankcje nie pozwalają mu osiągnąć znaczenia gospodarczego równego politycznemu.

Zresztą wrogość kulturowa zapewne pozostanie, przywódcy Republiki Islamskiej nadal będą żywili niechęć do Zachodu, a nic nie wskazuje na to, by zagrażało im przejęcie władzy przez prozachodnich polityków. Trzymają ich w aresztach domowych.

Trzeba się pogodzić i z tym, że jeszcze wiele razy pojawią się wątpliwości, czy ajatollahowie po cichu nie pracują nad bombą atomową. Trzeba się pogodzić, bo zyski z porozumienia są wielkie, zagrożenia zaś – znacznie mniejsze.

Negocjacje dotyczące irańskiego atomu są pod względem przekładania terminu zakończenia wyjątkowe. Od dwóch lat, od kiedy się toczą, ostatecznych dat było już pięć czy sześć. Ale to tylko pokazuje wagę tej rozgrywki. I tłumaczy, dlaczego na długie debaty nad drobnymi szczegółami dotyczącymi sankcji czy pracą wirówek fatygują się szefowie dyplomacji najważniejszych krajów świata (USA, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji, Chin i Rosji), a jeden z nich – amerykański sekretarz stanu – nawet o kulach.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Komentarze
Jerzy Haszczyński: Wielka polityka zagraniczna, krajowi zdrajcy i złodzieje. Po exposé Radosława Sikorskiego
Komentarze
Jędrzej Bielecki: Po exposé Radosława Sikorskiego. Polska ma wreszcie pomysł na UE
Komentarze
Jerzy Haszczyński: Zdeterminowani obrońcy Ukrainy
Komentarze
Bogusław Chrabota: Budownictwo socjalne to błędna ścieżka
Komentarze
Michał Płociński: Polska w Unii – koniec epoki młodzieńczej. Historyczna zmiana warty