Przerwanie urlopu wychowawczego: czy krótki wyjazd bez dziecka przerwie urlop

Krótki wyjazd pracownika bez dziecka do innego miasta czy nawet innego kraju, nie upoważnia pracodawcy do odwołania go z urlopu wychowawczego. Nie ma znaczenia, czy celem był wypoczynek, czy zarobek.

Publikacja: 13.12.2016 05:40

Przerwanie urlopu wychowawczego: czy krótki wyjazd bez dziecka przerwie urlop

Foto: 123RF

- Pracownica od kilku miesięcy przebywa na urlopie wychowawczym, który uzasadniała koniecznością opieki nad dzieckiem. Podwładni donieśli pracodawcy, że na Facebooku chwali się, że dziecko zostawiła pod opieką matki emerytki, a sama od kilku miesięcy pracuje na statku wycieczkowym. Czy w takich okolicznościach szef może odwołać ją z urlopu wychowawczego? – pyta czytelnik.

Tak. Pracownica, będąc na urlopie wychowawczym, w sposób trwały zaprzestała sprawowania opieki nad dzieckiem. Dlatego szef może ją wezwać do pracy.

Urlop wychowawczy przyznaje się pracownikowi w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (młodszym niż 6 lat). Dzięki niej pracownik, który był zatrudniony przez dłużej niż 6 miesięcy, ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 36 miesięcy. Może go wykorzystać maksymalnie w 5 częściach.

Dodatkowa aktywność

W praktyce przebywający na urlopach wychowawczych blokują etaty przez wiele lat, bo są chronieni przed zwolnieniem. Kodeks pracy pozwala im w czasie urlopu wychowawczego podejmować dodatkową pracę, a także naukę.

Takie działania są jednak dopuszczalne pod warunkiem, że nie godzą w podstawowy cel urlopu wychowawczego, jakim jest trwałe sprawowanie opieki nad dzieckiem. Dlatego w czasie tego urlopu zatrudniony ma prawo podjąć pracę zarobkową zarówno u dotychczasowego, jak i u innego pracodawcy, jeżeli nie wyłącza to możliwości osobistego zajmowania się potomkiem. Przez pracą zarobkową należy w tym przypadku rozumieć też tę wykonywaną na podstawie umów cywilnoprawnych, a więc zlecenia czy świadczenia usług. Na tych samych warunkach dopuszczalne jest podjęcie innej działalności np. gospodarczej, a także nauki lub szkoleń.

Szybka reakcja

Pracownik nie musi uzyskiwać zgody pracodawcy na rozpoczęcie pracy, nauki czy szkolenia podczas urlopu wychowawczego. Nie ma też obowiązku informować go o zamiarze podjęcia zatrudnienia czy innego zajęcia.

Jeżeli jednak szef na skutek wiadomości, które uzyska z dowolnych źródeł, dojdzie do wniosku, że zajęcia urlopowanego niweczą cel udzielenia przerwy wychowawczej, może go wezwać do pracy w terminie przez siebie wskazanym. Musi go wyznaczyć nie później niż w ciągu 30 dni od powzięcia wiadomości o zaprzestaniu sprawowania opieki, ale nie wcześniej niż po upływie 3 dni od wezwania.

W każdym przypadku pracodawca ocenia, czy zachowanie rodzica kwalifikuje się jako zaprzestanie sprawowania trwałej opieki nad dzieckiem. Klasycznym przykładem jej zaniechania jest podjęcie zatrudnienia w pełnym wymiarze. Kolejny to nauka w systemie dziennym wymagająca codziennej obecności na zajęciach. Natomiast korzystanie z krótkotrwałych szkoleń, studia wieczorowe lub zaoczne zwykle nie świadczą o zakończeniu opieki nad potomkiem, podobnie jak praca dorywcza czy chałupnicza.

W ewidentny sposób zaprzestaniem osobistego zajmowania się dzieckiem jest oddanie go do żłobka lub przedszkola czy tym bardziej do placówki zapewniającej opiekę całodobową.

Wyjazd pracownika za granicę w celu wykonywania lub poszukiwania pracy z jednoczesnym pozostawieniem dziecka w kraju pod opieką innej osoby to wręcz klasyczna ilustracja zaprzestania sprawowania nad nim osobistej opieki.

Przykład

Pracownik wyjechał za granicę, gdzie podjął zatrudnienie na czas nieokreślony. Macierzysty pracodawca nawet po kilku dniach może stwierdzić, że w ten sposób trwale zaprzestał opieki nad dzieckiem.

Pracodawca nie ma natomiast prawa odwołać z urlopu wychowawczego rodzica, który przestał opiekować się tymczasowo (a nie trwale), bo np. na krótko wyjechał bez dziecka do innej miejscowości, czy nawet innego kraju i to niezależnie od tego, czy cel tego wyjazdu był wypoczynkowy, czy zarobkowy.

Przykład

Pracownik wyjechał na miesiąc do rodziny za granicą, ale nie ma woli pozostania tam dłużej. Mimo czterotygodniowej nieobecności w kraju nie jest to trwałe zaprzestanie sprawowania opieki nad potomkiem.

Decyduje sąd

Faktyczne przyczyny zakończenia trwałego sprawowania opieki nad dzieckiem mogą też wynikać z orzeczeń sądowych, np. o wyznaczeniu w wyroku rozwodowym miejsca pobytu dziecka u drugiego rodzica czy o umieszczeniu go w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub rodzinie zastępczej.

Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Toruniu

podstawa prawna: art. 186–1863 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1666)

- Pracownica od kilku miesięcy przebywa na urlopie wychowawczym, który uzasadniała koniecznością opieki nad dzieckiem. Podwładni donieśli pracodawcy, że na Facebooku chwali się, że dziecko zostawiła pod opieką matki emerytki, a sama od kilku miesięcy pracuje na statku wycieczkowym. Czy w takich okolicznościach szef może odwołać ją z urlopu wychowawczego? – pyta czytelnik.

Tak. Pracownica, będąc na urlopie wychowawczym, w sposób trwały zaprzestała sprawowania opieki nad dzieckiem. Dlatego szef może ją wezwać do pracy.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona