Wypowiedzenie umowy członkowi zarządu z końcem kadencji nie wyklucza odprawy

Jeżeli spółka wypowiada pracownikowi umowę o pracę z powodu upływu jego mandatu członka zarządu, to jest on uprawniony do odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika.

Publikacja: 29.11.2018 01:00

Wypowiedzenie umowy członkowi zarządu z końcem kadencji nie wyklucza odprawy

Foto: Adobe Stock

Tak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 11 lipca 2018 r. (II PK 105/17).

Sprawa dotyczyła zwolnienia prezesa zarządu zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Spółka uzasadniła złożone wypowiedzenie zakończeniem kadencji pracownika na stanowisku prezesa zarządu. Pracownik wystąpił z roszczeniem o wypłatę odprawy pieniężnej przewidzianej w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Sprawa trafiła do sądu.

Sąd pierwszej instancji stwierdził, że przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę leżała po stronie pracodawcy. Nie wykazał on bowiem, że przyczyną odwołania były okoliczności dotyczące pracownika.

Z takim stanowiskiem nie zgodził się sąd drugiej instancji. Podkreślił, że dla obu stron umowy o pracę było jasne, że trwanie tej umowy było nierozerwalnie związane z trwaniem kadencji prezesa zarządu. Mandat członka zarządu wygasł z mocy prawa. Dlatego nie można było przyjąć, że do rozwiązania stosunku pracy doszło z przyczyn, o których mowa we wskazanej ustawie. Upływ kadencji prezesa zarządu był okolicznością niezależną od pracodawcy, w związku z czym roszczenie o wypłatę odprawy było nieuzasadnione.

Pracownik skierował skargę kasacyjną do SN. Wskazał, że sąd drugiej instancji błędnie przyjął, iż wypowiedzenie uzasadnione upływem kadencji prezesa zarządu nie nastąpiło z przyczyn wyłącznie niedotyczących pracownika.

SN wskazał, że pracownik nabywa prawo do odprawy, jeżeli jego stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn niedotyczących pracownika, które to przyczyny stanowią wyłączny powód rozwiązania umowy. Przyczynami niedotyczącymi pracownika są wszystkie okoliczności niezwiązane z jego cechami psychofizycznymi czy sposobem wywiązywania się przez niego z obowiązków pracowniczych. Pojęcie przyczyn niedotyczących pracownika nie jest natomiast równoznaczne z pojęciem przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Dlatego za przyczyny niedotyczące pracownika traktuje się zarówno te leżące po stronie pracodawcy, jak i inne obiektywne przyczyny, które nie leżą ani po stronie pracodawcy, ani pracownika. Pracownik nabywa więc prawo do odprawy, jeżeli przyczyny rozwiązania stosunku pracy go nie dotyczą. Natomiast to, czy przyczyny dotyczą pracodawcy, pozostaje bez znaczenia. W związku z tym, jeżeli spółka wypowiada umowę o pracę z powodu upływu mandatu członka zarządu, to pracownik nabywa prawo do odprawy. ?

Aleksandra Nowakowska prawnik w kancelarii CMS

Komentowany wyrok odpowiada na często zadawane przez pracodawców pytanie, jak rozumieć przyczyny uzasadniające wypłatę odprawy. Pracownik nabywa prawo do odprawy, jeżeli jego stosunek pracy rozwiązuje się z przyczyn wyłącznie go niedotyczących, a więc np. z powodu redukcji etatów czy likwidacji danego stanowiska pracy. Odprawa nie przysługuje, jeżeli umowa pracownika rozwiązuje się: ? z przyczyn, które go dotyczą – np. z uwagi na zbyt niską wydajność, lub gdy przyczyny zwolnienia są mieszane, np. gdy pracodawca zwolni pracownika w związku z wadliwym wykonaniem przez niego obowiązków księgowego i jednocześnie zredukuje liczbę stanowisk księgowych. Na marginesie warto przypomnieć, że obowiązek wypłaty odprawy dotyczy jedynie tych pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników. Wysokość odprawy jest ustalana indywidualnie i zależy od stażu pracy konkretnej osoby u pracodawcy. Długość stażu pracy liczy się na moment rozwiązania umowy o pracę, a nie złożenia wypowiedzenia. Jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 2 lata, to otrzyma odprawę w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Jeśli pracował od 2 do 8 lat, to otrzyma dwumiesięczne wynagrodzenie. Natomiast osoby z ponad 8-letnim stażem otrzymają odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. W żadnym z tych przypadków wysokość odprawy nie może przekroczyć 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dla umów rozwiązanych w 2018 r. jest to 31 500 zł. Należy pamiętać, że od stycznia 2019 r. będzie obowiązywać wyższa kwota minimalnego wynagrodzenia, tj. 2250 zł. Oznacza to automatyczny wzrost limitu odprawy do 33 750 zł dla umów, których rozwiązanie przypada na 2019 r. – bez względu na to, czy ich wypowiedzenie zostało złożone jeszcze w 2018 r. ?

Tak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 11 lipca 2018 r. (II PK 105/17).

Sprawa dotyczyła zwolnienia prezesa zarządu zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Spółka uzasadniła złożone wypowiedzenie zakończeniem kadencji pracownika na stanowisku prezesa zarządu. Pracownik wystąpił z roszczeniem o wypłatę odprawy pieniężnej przewidzianej w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Sprawa trafiła do sądu.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona