Urlopu wypoczynkowego nie wolno udzielać awansem

Prawo do nowej puli dni wypoczynku powstaje 1 stycznia następnego roku. Pracownik nie może żądać udzielenia wolnego z przyszłorocznego wymiaru. Szef musi bowiem zapewniać możliwość corocznej regeneracji sił fizycznych i psychicznych.

Publikacja: 20.11.2016 15:30

Pracownik, który wykorzystał cały urlop wypoczynkowy, może skorzystać z urlopu bezpłatnego.

Pracownik, który wykorzystał cały urlop wypoczynkowy, może skorzystać z urlopu bezpłatnego.

Foto: 123RF

Każdy pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego, który powinien być coroczny, płatny i nieprzerwany. W zależności od stażu pracy jego roczny wymiar to 20 lub 26 dni, z tego 4 dni to tzw. urlop na żądanie, udzielany w terminie wskazanym przez zatrudnionego. Prawidłowa realizacja uprawnień urlopowych jest niezbędna dla właściwej regeneracji pracowników, co nie jest bez znaczenia dla jakości świadczonej przez nich pracy oraz bezpieczeństwa przy jej wykonywaniu.

Zasadą jest udzielanie urlopów zgodnie z tzw. planem urlopów. Ustala go pracodawca, uwzględniając przy tym wnioski podwładnych oraz potrzebę zapewnienia prawidłowego toku pracy w zakładzie. Jego tworzenie nie jest konieczne, chyba że w firmie działa organizacja związkowa, która się na to nie zgadza.

Przepisy nie regulują kwestii, do kiedy trzeba opracować plan urlopów. Przyjmuje się, że skoro urlopu udziela się w roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo, to plan wykorzystania wypoczynku powinien być gotowy pod koniec roku kalendarzowego poprzedzającego rok urlopowy.

Niezależnie od tego, czy pracodawca udziela urlopu zgodnie z planem, czy w porozumieniu z podwładnym, prędzej czy później roczna pula dni wakacji wyczerpuje się. Wyjątkiem jest niewykorzystany z różnych względów urlop bieżący w roku, w którym pracownik nabył do niego prawo. Przechodzi on na kolejny rok, powiększając tym samym liczbę dni wolnych do wykorzystania w następnym roku.

Czy możliwa jest jednak odwrotna sytuacja – kiedy to pracownik po wykorzystaniu całego przysługującego mu urlopu w danym roku, a nawet zaległości wakacyjnych, chce „zapożyczyć" dni wolne z przyszłorocznej puli urlopowej?

Punktem wyjścia do odpowiedzi na to pytanie jest zasada, że urlopu udziela się w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. Oznacza to, że podwładny nabywa prawo do 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego 1 stycznia każdego roku. Jeśli wykorzystał on cały urlop, nie ma prawa oczekiwać od pracodawcy, że ten udzieli mu dni wolnych z przyszłorocznej puli wypoczynku. Pracownik nie nabył bowiem jeszcze do niej prawa.

Przepisy przewidujące konkretny wymiar urlopu na dany rok kalendarzowy mają zapewnić optymalny – uwzględniający potrzeby zarówno pracownika, jak i pracodawcy – poziom regeneracji. Udzielenie urlopu z przyszłorocznej puli oznaczałoby nie tylko możliwość skorzystania z urlopu, do którego podwładny nie nabył jeszcze prawa, ale też uszczupliłoby przewidzianą na dany rok liczbę dni gwarantujących właściwy poziom wypoczynku.

Warto w tej kwestii przywołać wyrok Sądu Najwyższego z 7 czerwca 2011 r. (II PK 314/10), w którym SN podkreślił: „kodeks pracy dopuszcza więc możliwość udzielenia urlopu wypoczynkowego później niż w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo, ale nie przewiduje, że można takiego urlopu udzielić wcześniej, tzn. przed nabyciem do niego prawa, co znajduje uzasadnienie w celu urlopu wypoczynkowego, jakim jest zapewnienie pracownikowi możliwości corocznej regeneracji sił fizycznych i psychicznych. W ten sposób wyznacza się minimalną częstotliwość korzystania z uprawnień urlopowych (zasada corocznego urlopu wypoczynkowego)".

Reasumując, przeniesienie urlopu jest możliwe tylko w jedną stronę – urlop bieżący z danego roku może być wykorzystany w przyszłym roku, do końca września. Nie ma natomiast możliwości udzielenia urlopu poprzez zapożyczanie dni z urlopu, do którego pracownik nabędzie prawo 1 stycznia 2017 r.

Autor jest prawnikiem, ekspertem prawa pracy

Każdy pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego, który powinien być coroczny, płatny i nieprzerwany. W zależności od stażu pracy jego roczny wymiar to 20 lub 26 dni, z tego 4 dni to tzw. urlop na żądanie, udzielany w terminie wskazanym przez zatrudnionego. Prawidłowa realizacja uprawnień urlopowych jest niezbędna dla właściwej regeneracji pracowników, co nie jest bez znaczenia dla jakości świadczonej przez nich pracy oraz bezpieczeństwa przy jej wykonywaniu.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona