Nawiązanie stosunku pracy również w dzień wolny

Przepis art. 26 k.p. nie uzależnia powstania stosunku pracy od jej faktycznego rozpoczęcia przez pracownika. Co do zasady, nie ma zatem przeszkód do przyjęcia, że dniem rozpoczęcia zatrudnienia, stanowiącym o nawiązaniu stosunku pracy, był dzień wolny od pracy.

Publikacja: 05.11.2017 11:00

Nawiązanie stosunku pracy również w dzień wolny

Foto: 123RF

Takie stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 5 stycznia 2017 r. (III AUa 2337/15).

Stan faktyczny

Pracodawca w dniu 31 grudnia 2014 r. zawarł z pracownicą umowę o pracę na okres od 1 stycznia do 28 lutego 2015 r. Jako dzień rozpoczęcia pracy wskazano w niej 2 stycznia 2015 r. ze względu na fakt, że 1 stycznia jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Pracodawca dokonał zgłoszenia pracownicy do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, chorobowego i wypadkowego od 1 stycznia 2015 r. Następnie 27 kwietnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję, w której stwierdził, że pracownica nie podlegała obowiązkowi ubezpieczeniowemu w dniu 1 stycznia 2015 r., a dopiero od 2 stycznia 2015 r. Od decyzji ZUS odwołanie złożył pracodawca, który domagał się zmiany decyzji oraz uznania, że pracownica była objęta ubezpieczeniami społecznymi od 1 stycznia do 28 lutego 2015 r.

Orzeczenia sądów

Sąd I instancji zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że ubezpieczona, jako pracownica odwołującego, podlega obowiązkowym ubezpieczeniom od 1 stycznia 2015 r., czyli zgodnie z żądaniem pracodawcy. Od całości wyroku sądu I instancji apelację złożył Zakład Ubezpieczeń Społecznych, domagając się jego zmiany i oddalenia odwołania.

Sąd Apelacyjny w Katowicach nie podzielił argumentacji organu rentowego, oddalając apelację wyrokiem z 5 stycznia 2017 r. W uzasadnieniu do wyroku stwierdził, że istotą sporu jest ustalenie, czy zgodną wolą stron było zawarcie stosunku pracy 1 czy 2 stycznia 2015 r. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach, co do zasady nie ma przeszkód do przyjęcia, że dniem rozpoczęcia stosunku pracy stanowiącym o nawiązaniu stosunku pracy był dzień wolny od pracy, bowiem kodeks pracy nie uzależnia powstania stosunku pracy od jej faktycznego rozpoczęcia przez pracownika. W przedmiotowej sytuacji wolą stron było natomiast nawiązanie go na pełne dwa miesiące od 1 stycznia do 28 lutego 2015 r.

Zdaniem eksperta

Łukasz Chruściel, radca prawny, partner kierujący Biurem Kancelarii Raczkowski Paruch w Katowicach

Komentowane orzeczenie należy uznać za trafne. Przyjęcie koncepcji odwrotnej, stwierdzającej, że w dniu wolnym od pracy brak jest możliwości nawiązania stosunku pracy, prowadziłoby do absurdalnych sytuacji, mających znaczenie praktyczne na niejednej płaszczyźnie.

Przyjęcie rozwiązania wskazanego przez Sąd Apelacyjny w Katowicach oznacza dla pracodawcy konieczność wywiązywania się ze wszystkich obowiązków względem pracownika od dnia nawiązania stosunku pracy, bez względu na to, czy jest to dzień wolny od pracy oraz czy pracownik rozpoczął świadczenie pracy. Obowiązki te dotyczą m.in. wynagrodzenia, w tym również wynagrodzenia za czas niezdolności pracownika do pracy z powodu choroby. Obowiązki te pracodawca musi spełniać nawet wówczas, gdy choroba zatrudnionego trwa od pierwszego dnia zawartego stosunku pracy i w ogóle nie doszło do rozpoczęcia świadczenia pracy przez pracownika.

Prawidłowe ustalenie momentu nawiązania stosunku pracy ma praktyczne znaczenie również na płaszczyźnie związanej z podleganiem ubezpieczeniom społecznym. Zgodnie bowiem z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, pracownik objęty jest obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania, bez względu na to, czy zaczął wykonywać pracę. Przeciwne rozumowanie musiałoby prowadzić np. do wniosku, że pracownik, z którym zawierana jest kolejna umowa o pracę w trakcie dni wolnych występujących między zakończeniem jednej umowy i dniem rozpoczęcia kolejnej, nie jest objęty ubezpieczeniami społecznymi, ze wszystkimi tego konsekwencjami. Podobnie w takich warunkach należałoby uznać wypadek w drodze do pracy pierwszego dnia, a więc jeszcze przed rozpoczęciem świadczenia pracy.

Dlatego też za trafny należy uznać pogląd prezentowany w orzecznictwie oraz doktrynie, że strony umowy o pracę mogą niemalże dowolnie kształtować termin nawiązania stosunku pracy – czy to na dzień zawarcia umowy, czy też określony dzień w przyszłości, nawet odległej. I bez znaczenia jest, czy jest to dzień faktycznego rozpoczęcia wykonywania pracy czy też dzień wcześniejszy. Strony nie mogą jedynie postanowić, że stosunek pracy nawiązuje się po dniu, w którym praca zaczęła być faktycznie wykonywana.

Sąd apelacyjny wskazał również, iż przy badaniu treści umowy należy brać pod uwagę nie tylko jej literalne brzmienie, ale należy ją badać całościowo, mając na uwadze także zgodny zamiar stron co do treści łączącego je stosunku. Pozwoliło to na uznanie, że w przedmiotowej sprawie stosunek pracy nawiązał się 1 stycznia 2015 r., mimo że w samej umowie o pracę jako dzień rozpoczęcia świadczenia pracy wskazano 2 stycznia ze względu na przypadający przed nim dzień ustawowo wolny.

Faktyczne rozpoczęcie wykonywania pracy przez pracownika jest równoznaczne z nawiązaniem stosunku pracy tego dnia w jednym przypadku – gdy strony nie zawarły, wbrew ustawowemu obowiązkowi, umowy i do jej zawarcia dochodzi w sposób konkludentny (dorozumiany).

Takie stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 5 stycznia 2017 r. (III AUa 2337/15).

Stan faktyczny

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów