Zmiana czasu: nocna praca z 29 na 30 października będzie dłuższa i droższa

W nocy z 29 na 30 października przestawiamy czas z letniego na zimowy. W tym celu o godzinie 3.00 zegarki przestawimy na godzinę 2.00. Ta jedyna doba w roku będzie zatem o pełną godzinę dłuższa – obejmie bowiem faktycznie nie 24, lecz 25 godzin. Czasokres od 2.00 do 3.00 w tę noc wystąpi dwa razy.

Osoby, którym pracodawca zaplanuje pracę na tę noc, przepracują jedną godzinę więcej niż normalnie trwa ich nocna zmiana. Jeśli obejmuje ona co do zasady 8 godzin, w tę noc będzie trwała 9, a gdy zawsze trwa 12 godzin, przedłuży się do 13 godzin.

Przykład

Pracownik zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy w trzyzmianowej organizacji czasu pracy ma na noc z 29 na 30 października zaplanowaną pracę w godzinach od 22.00 do 6.00. Zmiana ta, co do zasady, obejmuje 8 godzin pracy. Inaczej jednak będzie w noc, w którą zmienimy czas z letniego na zimowy. Ponieważ przestawiamy wówczas zegary z godziny 3.00 na 2.00, podwładny przepracuje 9 zamiast 8 godzin.

Przykład

Pracownik zatrudniony w równoważnym systemie czasu pracy w zmianowej organizacji czasu pracy, wykonuje swoje obowiązki w godzinach od 7.00 do 19.00 albo od 19.00 do 7.00. Na noc z 29 na 30 października ma zaplanowaną zmianę nocną. Ta zmiana obejmuje, co do zasady, 12 godzin pracy. W noc z 29 na 30 października, w którą zmienimy czas z letniego na zimowy, trwać jednak będzie 13 godzin.

Jedna nadgodzina

Dodatkowa godzina pracy, która wyniknie z przesunięcia wskazówek zegara z 3.00 na 2.00, stanowić będzie pracę w godzinach nadliczbowych. W tym jednym przypadku godzina nadliczbowa nie będzie wynikać, jak to zwykle bywa, ze szczególnych potrzeb pracodawcy czy konieczności usuwania awarii, ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo ochrony mienia lub środowiska, lecz z kalendarza. Mimo to pracodawcy będą musieli wypłacić za nią pracownikom, oprócz wynagrodzenia za pełny przepracowany wymiar czasu pracy w miesiącu, również wynagrodzenie i dodatek z tytułu nadgodzin.

Przykład

Pracownik wynagradzany miesięczną stawką 3000 zł, zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy w trzyzmianowej organizacji czasu pracy, ma na noc z 29 na 30 października zaplanowaną pracę w godzinach od 22.00 do 6.00. Ponieważ przestawia się wtedy wskazówki zegara z godziny 3.00 na 2.00, pracownik przepracuje 9, a nie 8 godzin, a co za tym idzie – jedną godzinę nadliczbową. Oprócz wynagrodzenia w wysokości 3000 zł pracownik otrzyma w tym miesiącu dodatkowo normalne wynagrodzenie wraz z dodatkiem z tytułu pracy nadliczbowej za jedną godzinę pracy.

Dodatek 50-proc. lub 100 proc.

Dodatkowa godzina pracy w noc, kiedy zmienimy czas z letniego na zimowy powoduje zwykle pracę w godzinach nadliczbowych dobowych. Za taką zaś nadgodzinę przysługuje, co do zasady, dodatek w wysokości 50 proc. Jeśli jednak nadgodzina przypada w porze nocnej, w niedzielę lub w święto, które miało być dla pracownika wolne od pracy zgodnie z obowiązującym go harmonogramem czasu pracy, dodatek ten wynosi 100 proc.

W każdym zatem przypadku należy sprawdzić, jaki dodatek przysługuje za dodatkową godzinę pracy w omawianą noc. W zależności bowiem od tego, kiedy będzie przypadać ostatnia godzina pracy, będziemy mieć różną wysokość dodatku.

Przykład

Pracownik zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy ma ustaloną pracę na noc z 29 na 30 października w godzinach od 22.00 do 6.00. Zgodnie z obowiązującym w firmie regulaminem pracy pora nocna przypada od 22.00 do 6.00. Przesunięcie czasu spowoduje, że pracownik w tę noc wypracuje 9 godzin. Ostatnia godzina pracy, przypadająca od 5.00 do 6.00, stanowić będzie pracę nadliczbową, za którą należy się pracownikowi 100-proc. dodatek do wynagrodzenia – przypada bowiem w porze nocnej.

Przykład

Pracownik zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy ma ustaloną pracę na noc z 29 na 30 października w godzinach od 22.00 do 6.00. Zgodnie z obowiązującym w firmie regulaminem pracy pora nocna trwa od 21.00 do 5.00. Przesunięcie czasu spowoduje, że pracownik w tę noc wypracuje 9 godzin. Ostatnia godzina pracy, przypadająca od 5.00 do 6.00, stanowić będzie pracę nadliczbową, za którą należeć się będzie pracownikowi 50-proc. dodatek do wynagrodzenia – przypada bowiem poza porą nocną.

Przykład

Pracownik zatrudniony w równoważnym systemie czasu pracy w noc z 29 na 30 października ma zaplanowaną pracę w godzinach od 19.00 do 7.00. Zgodnie z regulaminem pracy obowiązującym w firmie pora nocna przypada od 22.00 do 6.00, zaś niedziele i święta na godziny od 7.00 w niedzielę i święto do godziny 7.00 w dniu następnym. Praca w noc, kiedy zmieniany jest czas z letniego na zimowy, obejmuje 13 godzin. 13-ta godzina pracy (przypadająca od 6.00 do 7.00) stanowi godzinę nadliczbową z przekroczenia dobowego. Ta ostatnia godzina występuje poza porą nocną i dodatkowo nie przypada na niedzielę, dlatego należy się za nią dodatek 50-proc.

Zwykle dodatek za noc

Wypłacając dodatek z tytułu nadgodziny, która zostanie spowodowana zmianą czasu z letniego na zimowy, pracodawca nie powinien zapomnieć również o 20-proc. dodatku z tytułu pracy w porze nocnej. W tę noc będzie on przysługiwał za jedną godzinę więcej niż zwykle, bo pora nocna potrwa o godzinę dłużej.

Przykład

Pracownik zatrudniony w równoważnym systemie czasu pracy ma ustaloną pracę na noc z 29 na 30 października w godzinach od 19.00 do 7.00. Zgodnie z obowiązującym w firmie regulaminem pracy pora nocna przypada od 23.00 do 7.00. Przesunięcie czasu spowoduje, że pracownik w tę noc wypracuje nie 12, lecz 13 godzin. Ostatnia godzina pracy, przypadająca od 6.00 do 7.00, stanowić będzie zatem dobową pracę nadliczbową, za którą należy się pracownikowi 100-proc. dodatek do wynagrodzenia – godzina ta przypadnie bowiem na porę nocną. Ponadto za 9 godzin pracy od 23.00 do 7.00 pracownikowi należeć się będzie 20-proc. dodatek z tytułu pracy w porze nocnej.

Unik przed nadliczbówką

W niektórych przypadkach pracodawca może uniknąć nadgodzin wynikających ze zmiany czasu pracy z letniego na zimowy. Jest to możliwe w tych zakładach, w których całodobowa obsługa firmy, chociaż ma miejsce, nie jest niezbędna. Pracodawca może wówczas zrezygnować z dodatkowej godziny pracy i zaplanować jej zakończenie o godzinę wcześniej niż zwykle, tak by mimo zmiany czasu pracownik wypracował normalną liczbę godzin.

Przykład