W skardze kasacyjnej od wyroku sądu okręgowego pracodawca kwestionował m.in. stanowisko, wedle którego pracodawca spoza sfery budżetowej jest zobowiązany do wypłaty pracownikowi ryczałtu za nocleg w wysokości limitowanej przepisami wykonawczymi do Kodeksu pracy, niezależnie od faktycznych kosztów podróży poniesionych przez pracownika.
Rozpoznający tę skargę zwykły skład Sądu Najwyższego powziął istotne wątpliwości natury prawnej dotyczące problematyki związanej z ustaleniem wysokości ryczałtów za noclegi przysługujących pracownikom spoza „budżetówki" i dlatego postanowił je przedstawić do rozstrzygnięcia powiększonemu składowi Sądu Najwyższego.
Sąd Najwyższy w składzie powiększonym podjął uchwałę o następującej treści:
„Ryczałt za nocleg w podróży służbowej kierowcy zatrudnionego w transporcie międzynarodowym może zostać określony w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę (art. 77[5] § 3 k.p.) poniżej 25% limitu, o którym mowa w § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 ze zm.) oraz w § 16 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. poz. 167)".
Pogląd zaprezentowany w uchwale powiększonego składu Sądu Najwyższego oznacza, że zakładowe przepisy prawa pracy (układ zbiorowy pracy, regulamin wynagradzania itp.), względnie postanowienia umowy o pracę, mogą - w odniesieniu do pracowników zatrudnionych poza sferą budżetową – kształtować wysokość należnych im ryczałtów noclegowych w sposób mniej korzystny, niż ten, który wynika z przepisów wykonawczych do Kodeksu pracy, mających bezpośrednie zastosowanie tylko do pracowników sfery budżetowej. Dopiero gdy ani zakładowe źródła prawa pracy, ani umowa o pracę, nie określają wysokości ryczałtu noclegowego przysługującego pracownikom „sektora prywatnego", to wówczas takim osobom należy się ryczałt w wysokości analogicznej, jak w przypadku pracowników „budżetówki", ustalony w przepisach wykonawczych do Kodeksu pracy, co wynika z art. 77[5] § 5 k.p.
Sygn. akt III PZP 2/17
