Świadkowie potwierdzą lata pracy

Archiwum nie może sprostować błędnego świadectwa pracy. Takie uprawnienie ma tylko pracodawca lub jego następca prawny.

Publikacja: 25.10.2016 08:00

Świadkowie potwierdzą lata pracy

Foto: 123RF

Pracodawca musi m.in. wystawiać pracownikom dokumenty (zaświadczenia) w celu udowodnienia okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Taki obowiązek ustanawia art. 125 ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 887 ze zm.; dalej: ustawa emerytalna). Szef może to zrobić w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub świadectwie pracy.

Harówka na papierze

W myśl § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (DzU nr 8, poz. 43 ze zm.; dalej: rozporządzenia RM) okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów resortowych lub w świadectwie pracy.

Taki dokument szef powinien wystawić pracownikowi po ustaniu zatrudnienia. Natomiast gdy wystąpiły w nim błędy, pracownik w każdym czasie może zwrócić się do pracodawcy o jego sprostowanie. Jeżeli szef odmówi poprawienia, pracownik ma prawo wystąpić przeciwko niemu na drogę sądową.

Z odpowiednim wpisem

W myśl § 1 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (DzU nr 60, poz. 282 ze zm.) w dokumencie tym, oprócz informacji określonych w art. 97 § 2 kodeksu pracy, zamieszcza się informacje niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy i z ubezpieczenia społecznego. Dotyczy to m.in. okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Korekta na czas

W myśl art. 97 § 21 k.p. gdy w świadectwie pracy brakuje jednej lub więcej wymaganych informacji lub zostały one błędnie podane, pracownik może wystąpić z wnioskiem o jego sprostowanie. Takie pismo należy złożyć w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa. Gdy pracodawca uwzględni zarzuty pracownika, wydaje nowy dokument w ciągu 7 dni. Również w takim samym czasie pracodawca musi pisemnie powiadomić etatowca o negatywnym wyniku rozpatrzenia jego wniosku o sprostowanie. Pracownikowi przysługuje wtedy prawo wystąpienia do sądu, w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie, z żądaniem sprostowania świadectwa. Jeśli sąd uwzględni powództwo pracownika o skorygowanie dokumentu, pracodawca niezwłocznie wydaje nowe świadectwo, ale nie później niż w ciągu 3 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu w tej sprawie.

Odwołanie do sądu

Jeżeli ZUS odmówi prawa do wcześniejszej emerytury, a pracownik rzeczywiście pracował w szczególnych warunkach (określonych w rozporządzeniu RM), może wykazać taki staż w sądowym postępowaniu odwoławczym za pomocą wszystkich dowodów. Dopuszczalne są także zeznania świadków, którzy potwierdzą taki okres pracy.

Spostrzegawczy szef

Pracodawca może też z własnej inicjatywy skorygować świadectwo pracy. Gdy zauważy w nim istotne pomyłki wpływające na uprawnienia pracownika, powinien sam poprawić dokument. Możliwość skorygowania dotyczy jednak tylko oczywistych błędów. W takim przypadku pracodawca wystawia nowe świadectwo i przesyła je pracownikowi. Opatruje je aktualną datą. Kopię wcześniejszej wersji tego dokumentu pracodawca usuwa z akt dopiero wtedy, gdy pracownik zwróci błędnie sporządzone świadectwo. Niedopuszczalne jest natomiast nanoszenie poprawek na wadliwie wystawionym dokumencie.

Przykład

W świadectwie wydanym pracownikowi zatrudniający zauważył pomyłkę w pkt 4 ppkt 8 dotyczącym okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Ponieważ ani kodeks pracy, ani rozporządzenie nie regulują kwestii związanych ze sprostowaniem przez pracodawcę świadectwa pracy we własnym zakresie, tj. bez uprzedniego wniosku pracownika, pracodawca powinien to zrobić niezwłocznie po wykryciu błędu. Jednocześnie najpóźniej w dniu wydania etatowcowi nowego świadectwa usuwa z jego akt osobowych i niszczy poprzednio wydane świadectwo.

Po zlikwidowanym zakładzie

Do sprostowania świadectwa pracy uprawniony jest jedynie pracodawca lub jego następca prawny. W razie likwidacji pracodawcy nie ma zatem podmiotu, który mógłby dokonać takich poprawek. Nie może nim być jednostka przechowująca dokumentację pracowniczą należącą do zlikwidowanego pracodawcy (archiwum).

Gdy więc nie ma następstwa prawnego zlikwidowanego pracodawcy, pracownik może dochodzić ochrony swoich praw przed sądem w trybie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego (ustawa z 17 listopada 1964 r., tekst jedn. DzU z 2014, poz. 101 ze zm.). W myśl tego przepisu powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

W postępowaniu sądowym, uregulowanym kodeksem postępowania cywilnego, dopuszczalne jest przeprowadzenie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności wpływających na prawo do świadczenia. I to zarówno wtedy, gdy pracodawca wystawił świadectwo pracy, a ZUS kwestionuje jego treść, jak i wówczas, gdy z różnych przyczyn nie można sporządzić takiego dokumentu. Sąd ma bowiem obowiązek rozważyć na nowo cały zebrany w sprawie materiał oraz prawo do jego własnej oceny (art. 233 § 1 k.p.c.).

Wielka moc

Zgodnie z art. 365 k.p.c. prawomocny wyrok sądu wiąże zarówno strony i sąd, który go wydał, jak i inne sądy oraz inne organy państwowe, w tym ZUS.

Pracodawca musi m.in. wystawiać pracownikom dokumenty (zaświadczenia) w celu udowodnienia okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Taki obowiązek ustanawia art. 125 ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 887 ze zm.; dalej: ustawa emerytalna). Szef może to zrobić w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub świadectwie pracy.

Harówka na papierze

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona