Przeszkolenie załogi z zakresu BHP to obowiązek pracodawcy

To na pracodawcy ciąży odpowiedzialność za to, że powierzył przeszkolenie załogi z zakresu BHP niekompetentnej osobie. Ustalenie tego jest szczególnie ważne, jeśli kurs odbywa się przez internet.

Publikacja: 06.10.2016 06:10

Przeszkolenie załogi z zakresu BHP to obowiązek pracodawcy

Foto: 123RF

Szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy powinni prowadzić specjaliści. Prawo nie wskazuje jednak, jakie kwalifikacje formalne ma posiadać specjalista BHP, aby móc szkolić z tego zakresu.

To pracodawca odpowiada za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Co do zasady, powinien przeprowadzać wstępne i okresowe szkolenia z tego zakresu. Z uwagi na brak takich kompetencji u osób działających w imieniu pracodawcy oraz pozostałych pracowników, szkolenia BHP coraz częściej zlecane są podmiotom świadczącym specjalistyczne usługi w tym zakresie.

Zakres szkoleń...

Wstępne i okresowe szkolenia BHP powinny obejmować m.in. omówienie:

- podstawowych zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,

- ryzyka zawodowego na danych grupach stanowisk,

- zasad udzielania pierwszej pomocy, a także

- przepisów i zasad przeciwpożarowych.

Zakres poszczególnych szkoleń oraz długość ich trwania zależy od specyfiki pracy u danego pracodawcy. Zatrudnieni na stanowiskach biurowych narażeni są na inne ryzyka niż świadczący pracę w zakładzie produkcyjnym. Stąd konieczne jest dopasowanie szkoleń odpowiednio do profilu działalności firmy.

... i kwalifikacje prowadzących

Prawo nie wskazuje, jakie kwalifikacje powinien posiadać specjalista prowadzący szkolenia z zakresu BHP. Ustawodawca wymaga jedynie, aby posiadał on odpowiednią wiedzę, doświadczenie czy kwalifikacje dydaktyczne w każdym z elementów przeprowadzanego szkolenia.

Oznacza to jednak, że posiadanie jedynie wiedzy (uzyskanie tytułu magistra z obszaru BHP czy innego dyplomu, certyfikatu) nie jest wystarczające do poprawnego prowadzenia szkoleń. Istotne jest, aby prowadzący szkolenie posiadał również odpowiednie doświadczenie w tym zakresie.

W praktyce ciężko o specjalistę posiadającego wiedzę i doświadczenie z wszystkich obszarów, których dotyczy szkolenie. Dlatego często prowadzą je dwie, a nawet trzy osoby. Dla przykładu może to być były strażak i pielęgniarka.

Kto odpowie za luki

Pracodawca, który zleca przeprowadzenie szkoleń BHP podmiotom zewnętrznym, powinien należycie zweryfikować, czy osoby je prowadzące spełniają wymogi przewidziane prawem, czyli czy posiadają wiedzę, doświadczenie i kwalifikacje dydaktyczne. Za przeprowadzenie szkolenia przez osobę niespełniającą wymogów przewidzianych przez prawo odpowiada bowiem pracodawca. Jest to szczególnie istotne w przypadku szeroko rozpowszechnionych szkoleń internetowych. W ich przypadku ważne jest nie tylko, aby zaświadczenia potwierdzające odbycie szkoleń BHP były podpisane przez specjalistów, ale również, aby program szkolenia był przygotowany lub autoryzowany przez kompetentne osoby.

Weryfikacja kompetencji prowadzących szkolenie jest dodatkowo utrudniona przez to, że prawo nie stawia przed specjalistami z zakresu BHP wymogu posiadania szczegółowych uprawnień. Pracodawca nie może zatem opierać się jedynie na formalnych kwalifikacjach osób prowadzących szkolenia, ale powinien również przeanalizować doświadczenie zawodowe osób zajmujących się poszczególnymi obszarami obejmującymi szkolenie.

W przypadku wypadku przy pracy czy kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, istotne może się okazać nie tylko to, czy pracownicy posiadają aktualne zaświadczenia o odbyciu szkolenia BHP, ale również czy osoby potwierdzające odbycie szkolenia i jego ważność na kolejny okres mogą – zgodnie z prawem – skutecznie prowadzić szkolenia BHP.

Zagraniczne też ważne

W praktyce zdarzają się sytuacje, że pracownicy, w szczególności nowozatrudnieni, odbierają szkolenie z zakresu BHP w siedzibie spółki powiązanej (spółki matki lub spółki zagranicznej, która działa w Polsce jako oddział przedsiębiorcy zagranicznego). Polskie prawo nie reguluje jednak szkoleń BHP odbytych za granicą. Nie ma więc przepisów, które wymagałyby potwierdzenia przez polskiego specjalistę z zakresu BHP odbytych szkoleń, bądź konieczności ich ponownego przeprowadzenia w Polsce.

Aby ocenić, czy zagraniczne szkolenie jest wystarczające na krajowe potrzeby, powinno ono być przeprowadzone zgodnie z wytycznymi określonymi w polskim prawie. Zatem osoba prowadząca szkolenie powinna mieć odpowiednią wiedzę, doświadczenie oraz kwalifikacje dydaktyczne, a zakres szkolenia powinien pokrywać się z potrzebami i wymogami polskiego pracodawcy i polskiego prawa.

Ocena, czy zakres szkolenia zagranicznego pokrywa się z wymogami polskiego prawa, co do zasady nie powinna nastręczać wielu trudności. Przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy zostały ujednolicone w Unii Europejskiej. Swoboda świadczenia usług, w tym z zakresu szkoleń BHP, pozwala na zlecenie szkoleń również podmiotom zagranicznym oraz ich przeprowadzenie poza Polską.

Na straży przestrzegania obowiązujących przepisów z zakresu BHP, prowadzenia szkoleń oraz wypracowywania nowych lepszych rozwiązań i wprowadzania nowych standardów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy stoi również Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy.

Zdaniem autorki

Justyna Bocian, radca prawny, associate w zespole prawa pracy w kancelarii Bird & Bird

Nie w każdym kraju Unii Europejskiej istnieje obowiązek potwierdzania odbycia szkolenia BHP na piśmie. Dlatego, z perspektywy polskiego pracodawcy, ważne jest, aby zadbał o potwierdzenie odbycia zagranicznego szkolenia BHP stosownymi zaświadczeniami, które złoży do akt osobowych pracowników. W innym przypadku nie będzie mógł udowodnić, że przeszkolił pracowników z zakresu BHP, kiedy miało miejsce szkolenie, czy jest ono ważne oraz czy zostało przeprowadzone przez kompetentne osoby.

Dodatkowe ryzyko wiąże się ponadto z perspektywą wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Ujednolicone przepisy z zakresu BHP mogą wówczas nie obowiązywać w relacjach Wielka Brytania – Polska. Ponadto zakres swobody świadczenia usług może zostać ograniczony. W konsekwencji przyszłe szkolenia pracowników zatrudnionych w Polsce z zakresu BHP odbywające się w Wielkiej Brytanii może kwestionować Państwowa Inspekcja Pracy.

Szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy powinni prowadzić specjaliści. Prawo nie wskazuje jednak, jakie kwalifikacje formalne ma posiadać specjalista BHP, aby móc szkolić z tego zakresu.

To pracodawca odpowiada za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Co do zasady, powinien przeprowadzać wstępne i okresowe szkolenia z tego zakresu. Z uwagi na brak takich kompetencji u osób działających w imieniu pracodawcy oraz pozostałych pracowników, szkolenia BHP coraz częściej zlecane są podmiotom świadczącym specjalistyczne usługi w tym zakresie.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego