Szanse polityki równych szans

Obok wieku, niepełnosprawności, pochodzenia etnicznego, osobistych przekonań oraz orientacji seksualnej, cały czas płeć stanowi istotne kryterium oceny polityki równych szans w organizacjach w Polsce, w Europie i na świecie.

Publikacja: 28.09.2017 02:00

Szanse polityki równych szans

Foto: Fotolia.com

Mogłoby się wydawać, że akurat ten obszar polityki różnorodności, stanowiąc niejako jej historyczne źródło i najbardziej oczywisty standard, jest jednym z najefektywniej zarządzanych w firmach, przynajmniej w tych najbardziej nowoczesnych i prężnych. Czy istotnie?

W czerwcu 2017 r. została ogłoszona lista 125 firm – laureatów konkursu na Najlepsze Miejsca Pracy w Europie, a dwa miesiące wcześniej, w marcu – lista 20 Najlepszych Miejsc Pracy w Polsce. Na całym świecie Great Place to Work dla potrzeb oceny środowiska pracy posługuje się tą samą metodologią. Kluczowe znaczenie dla końcowego wyniku (2/3 finalnej oceny) mają odpowiedzi pracowników udzielane anonimowo na 58 pytań wystandaryzowanej ankiety. To pozwala porównywać rozkłady odpowiedzi między poszczególnymi krajami i organizacjami, także w podziale ze względu na płeć respondenta. Ankieta zawiera także pozycję, która wprost adresuje do respondentów kwestię równego traktowania pracowników ze względu na płeć.

W tegorocznych badaniach okazało się, że w firmach wyróżnionych na liście europejskiej aż 96 proc. zatrudnionych jest zdania, że w ich miejscach pracy „płeć pracownika nie ma wpływu na sposób jego traktowania". Mimo tak wysokiej oceny (jedno z najwyższych wskazań w ankiecie), szczegółowa analiza sugeruje, że kobiety wydają się być bardziej krytyczne w opiniach dotyczących bezstronności kierownictwa, doceniania wysiłków wkładanych w pracę i godziwego za nią wynagradzania. W tej ostatniej sprawie różnice pomiędzy opiniami kobiet i mężczyzn uwidoczniły się najwyraźniej (-6 proc.).

Jednocześnie gdy spojrzymy na wyniki w podziale na poszczególne kraje, w kilku z nich różnice w ocenie wyżej wspomnianych aspektów między kobietami i mężczyznami nie tylko nie występują (do tej grupy należą: Belgia, Holandia, Dania, Niemcy, Wielka Brytania i Grecja), ale kobiety nawet życzliwiej niż mężczyźni oceniają równość traktowania i wynagradzania pracowników.

Oczami Polek

Szybkie spojrzenie na opinie wyrażone przez pracowników zatrudnionych w 20 Najlepszych Miejscach Pracy w Polsce potwierdza europejski trend – ponad 90 proc. polskich respondentów podpisuje się pod stwierdzeniem, że „płeć pracownika nie ma wpływu na sposób jego traktowania" i jest to jedno z najwyższych wskazań w ankiecie. Jednocześnie wyraźniej niż w zestawieniu europejskim widać różnicę pomiędzy punktem widzenia kobiet i mężczyzn, zwłaszcza w sprawie wynagrodzeń (63 proc. vs 74 proc. pozytywnych ocen).

Do bardziej inspirujących wniosków prowadzi jednak inny rodzaj analizy: gdy porównamy opinie kobiet i mężczyzn oddzielnie dla każdej firmy, która znalazła się w gronie tegorocznych laureatów. Okazuje się, że wśród 20 Najlepszych Miejsc Pracy w Polsce są takie, gdzie panuje powszechne przekonanie, że wszyscy są traktowani równo, bez względu na płeć (12 firm) oraz takie, gdzie kobiety są tego mniej pewne (8 firm). W tym drugim przypadku oceny kobiet odbiegały od ocen mężczyzn o 5 proc., a czasem i znacznie więcej (średnio o 15 proc.). Średnie odchylenie ocen kobiet od ocen mężczyzn w 8 wspomnianych firmach okazało się duże również w odniesieniu do innych aspektów środowiska pracy.

Liczy się praktyka

Percepcja relacji panujących w firmie zależy oczywiście od wielu zmiennych: zajmowanego stanowiska, charakteru wykonywanej pracy, branży, do której przynależy firma oraz historii samej organizacji. Ale obok tych uwarunkowań, a może ponad nimi, kluczowa okazuje się skądinąd oczywista rzecz – a mianowicie przestrzeń pomiędzy deklaracjami a codzienną praktyką w obszarze zarządzania różnorodnością i integracją.

W nowoczesnych i prężnych organizacjach strategia zarządzania różnorodnością ma swoje przełożenie na takie działania, jak choćby stały audyt wynagrodzeń w firmie, czyli badanie, czy kobiety i mężczyźni na porównywalnych stanowiskach są wynagradzani podobnie. Okazuje się, że w grupie 8 firm, gdzie nierówności były przez kobiety bardziej odczuwane, taki audyt wynagrodzeń był prowadzony znacznie rzadziej niż w grupie dwunastu bardziej wzorcowych firm. Co więcej, stopień zaangażowania firmy w prowadzenie przemyślanej polityki zarządzania różnorodnością widać także w strukturze zatrudnienia, a dokładniej udziale kobiet w piastowaniu wyższych stanowisk. W przypadku wspomnianych 8 firm, kobiety stanowiły 31 proc. kadry menedżerskiej. Natomiast w grupie 12 wzorcowych firm, w których percepcja kobiet, jeśli chodzi o równe traktowanie, była zbliżona do punktu widzenia mężczyzn, odsetek kobiet pełniących funkcje kierownicze wyniósł 41 proc., czyli był aż o 10 punktów procentowych wyższy.

Pracodawcy chętnie deklarują politykę równych szans dla kobiet i mężczyzn. Jednak wciąż zbyt mało firm decyduje się na kolejny krok w postaci pełnego wdrożenia konkretnej strategii (łącznie z działaniami monitorującymi). Parafrazując słowa Michaela Della, wydaje się zatem, że nadal w przypadku wielu organizacji, niezależnie od szerokości geograficznej, pod którą działają, „deklaracje są powszechnym towarem, ale wprowadzanie ich w życie nie jest".

Mogłoby się wydawać, że akurat ten obszar polityki różnorodności, stanowiąc niejako jej historyczne źródło i najbardziej oczywisty standard, jest jednym z najefektywniej zarządzanych w firmach, przynajmniej w tych najbardziej nowoczesnych i prężnych. Czy istotnie?

W czerwcu 2017 r. została ogłoszona lista 125 firm – laureatów konkursu na Najlepsze Miejsca Pracy w Europie, a dwa miesiące wcześniej, w marcu – lista 20 Najlepszych Miejsc Pracy w Polsce. Na całym świecie Great Place to Work dla potrzeb oceny środowiska pracy posługuje się tą samą metodologią. Kluczowe znaczenie dla końcowego wyniku (2/3 finalnej oceny) mają odpowiedzi pracowników udzielane anonimowo na 58 pytań wystandaryzowanej ankiety. To pozwala porównywać rozkłady odpowiedzi między poszczególnymi krajami i organizacjami, także w podziale ze względu na płeć respondenta. Ankieta zawiera także pozycję, która wprost adresuje do respondentów kwestię równego traktowania pracowników ze względu na płeć.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona