Aktualizacja: 03.09.2015 06:00 Publikacja: 03.09.2015 06:00
Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek
Zgodnie z art. 55 § 1
1
kodeksu pracy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, gdy pracodawca ciężko naruszył podstawowe obowiązki wobec niego. Do takich przypadków z całą pewnością można zaliczyć mobbing, któremu pracodawca powinien przeciwdziałać (art. 94
3
§ 1 k.p.).
Mobbing to działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko niemu, polegające na jego uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników (art. 94
3
§ 2 k.p.).
Ocena, czy w sprawie doszło do mobbingu i czy jest on przyczyną wypowiedzenia przez pracownika, nie jest oczywista. Trudność ta wynika stąd, że mobbing definiuje się poprzez użycie wielu nieostrych określeń, np. uporczywość czy długotrwałość. Pamiętać należy, że każdą sprawę z „udziałem" mobbingu ocenia się indywidualnie na podstawie dowodów ujawnionych w postępowaniu.
Niedawno Sąd Najwyższy rozpatrywał przypadek pracownicy, która żądała odszkodowania i sprostowania świadectwa pracy (wyrok z 22 kwietnia 2015 r., II PK 157/14).
W tej sprawie w wyniku zmian w zarządzie spółki kapitałowej powołano nowego prezesa. Wobec pracownicy dopuszczał się on zachowań, które można uznać za mające cechy mobbingu. Były to m.in. gwałtowna, agresywna, dosadna, autorytarna, obcesowa, gołosłowna i niemerytoryczna krytyka oraz krzywdzące oceny wykonywania obowiązków pracowniczych. W tych okolicznościach pracownica złożyła pisemny wniosek o rozwiązanie umowy o pracę w drodze porozumienia stron albo o potraktowanie tego pisma jako wypowiedzenie. W odpowiedzi pracodawca nie zgodził się na zastosowanie któregokolwiek z zaproponowanych warunków rozstania. Co więcej, zwolnił pracownicę dyscyplinarnie (art. 52 k.p.).
Sąd Najwyższy przychylił się do orzeczenia wydanego przez sąd rejonowy. Sądy te zgodnie uznały, że w sprawie nie doszło do mobbingu, gdyż zabrakło elementu długotrwałości i uporczywości po stronie pracodawcy. Zdaniem SR, co poparł SN, a z czym nie zgodził się sąd okręgowy, pracodawca naruszył natomiast art. 11
1
k.p. Przepis ten nakazuje pracodawcy szanowanie godności i dobrego imienia pracownika.
W uzasadnieniu tego wyroku SN wyraźnie podkreślił, że bezpodstawny sprzeciw pracodawcy wobec wypowiedzenia umowy przez pracownicę zatrudnioną na kierowniczym stanowisku, odmowa udzielenia jej urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia, zastraszanie niemożliwością znalezienia nowej posady oraz bezprawne, sfabrykowane natychmiastowe zwolnienie z pracy na podstawie art. 52 k.p., którym towarzyszyło ostentacyjne wyprowadzanie pracownicy poza siedzibę firmy, mogą być zakwalifikowane jako umyślne naruszające godność oraz inne dobra osobiste pracownika w rozumieniu art. 11
1
k.p. I to w stopniu wystarczającym do usprawiedliwionego rozwiązania umowy o pracę z winy pracodawcy na podstawie art. 55 § 1
1
k.p., choćby nie nosiły znamion mobbingu, wskazanego jako przyczyna rozwiązanego w takim trybie stosunku pracy.
To bardzo ważny wyrok zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Dotyczy możliwości wypowiedzenia angażu z winy pracodawcy przez pracownika bez okresu wypowiedzenia. Wskazuje, że tzw. prawie mobbing to wystarczająca podstawa do złożenia takiego oświadczenia przez pracownika. W konsekwencji nie musi dojść do mobbingu sensu stricte, aby etatowiec mógł odejść z firmy z dnia na dzień.
Wyrok ma także drugie dno – fiskalne. W tej sprawie pracownica – na podstawie kodeksu pracy – była uprawniona jedynie do odszkodowania, jakie przewiduje jej w tym zakresie art. 55 k.p., tj. za okres wypowiedzenia. Czy gdyby sądy uznały, że w stosunku do niej miał miejsce mobbing, jej sytuacja byłaby korzystniejsza?
Raczej tak. Jeśli wskutek mobbingu pracownik doznał rozstroju zdrowia, to oprócz odszkodowania za mobbing (w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę) może dochodzić także odpowiedniego zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 94
3
§ 3 i 4 k.p.). Z praktyki i orzecznictwa SN wynika jednak, że udowodnienie rozstroju zdrowia wskutek mobbingu bywa trudne.
Jakie zatem wyjście ma pracownik? Może wykorzystać instytucję prawa cywilnego w postaci zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. Zgodnie z poglądami orzecznictwa brak podstaw prawnych i uzasadnienia do zasądzenia na mocy art. 94
3
§ 1–3 k.p. zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę wywołaną mobbingiem, który wywołał rozstrój zdrowia u pracownika, nie wykluczają dochodzenia zadośćuczynienia za stosowanie mobbingu, który nie wywołał rozstroju zdrowia u pracownika ani za naruszenie jego dóbr osobistych, o których mowa w art. 11
1
k.p. w związku z art. 23 i 24 kodeksu cywilnego i art. 300 k.p., które nie wyczerpywały ustawowych cech mobbingu lub nie doprowadziły do rozstroju zdrowia u pracownika. Tak uznał Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z 1 marca 2012 r. (III APa 52/11).
Ponadto godność pracownika, podobnie jak inne jego dobra osobiste, jest pojęciem integralnym i przysługuje mu jako osobie w ogóle, a nie tylko jako pracownikowi. Z tego przepisu wynika jedynie, że pracodawca naruszający dobro osobiste pracownika narusza jednocześnie obowiązek zapisany w art. 11
1
k.p., jak i powszechnie wiążący wszystkie podmioty wymóg szanowania godności i innych dóbr osobistych każdego człowieka. Potwierdził to SN w wyroku z 10 maja 2012 r. (II PK 215/11). Oznacza to, że w rzeczywistości pracownikowi przysługuje wiele prawnych podstaw dochodzenia od pracodawcy zadośćuczynienia nawet za „prawie mobbing".
Bartosz Tomanek jest prawnikiem w kancelarii Tomczak i Partnerzy
Michał Tomczak, adwokat, Tomczak i Partnerzy Spółka Adwokacka
Orzecznictwo sądów, w szczególności Sądu Najwyższego, skłania się coraz wyraźniej do wypracowania równolegle pojęcia mobbingu sui generis. Ustawowe przesłanki tego procederu w kodeksie pracy są tak trudne do spełnienia i jednocześnie tak sporne, że sądy raczej zachęcają pokrzywdzonych do poszukiwania zadośćuczynienia w sferze dóbr osobistych. Ta tendencja jest zrozumiała jako wyraz sprawiedliwości adresowanej do pracowników. W rzeczywistości jednak zamiast tego przydałaby się racjonalizacja przepisów o mobbingu zawartych w kodeksie pracy lub całkowita rezygnacja z tej regulacji.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
Zgodnie z art. 55 § 1
kodeksu pracy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, gdy pracodawca ciężko naruszył podstawowe obowiązki wobec niego. Do takich przypadków z całą pewnością można zaliczyć mobbing, któremu pracodawca powinien przeciwdziałać (art. 94
65-letni adwokat Waldemar G., rektor Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Warszawie został zatrzymany przez funkcjonariuszy CBA w śledztwie dotyczącym powoływania się na wpływy - poinformowała w środę Prokuratura Krajowa.
Koszty sporządzenia notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia dla obywatela są porównywalne z kosztami sądowymi i w żadnym wypadku nie można ich uznać za wygórowane – wskazuje Szymon Kołodziej, notariusz, do niedawna rzecznik prasowy Krajowej Rady Notarialnej.
Nie będzie górnego limitu składki zdrowotnej dla przedsiębiorców z dużymi przychodami, którzy rozliczają się ryczałtem. Ministerstwo Zdrowia przyznaje, że część z nich straci na reformie.
Niekiedy budowa domu wiąże się ze zmianą przeznaczenia gruntu. W tym celu należy uzyskać pozytywną decyzję o wyłączeniu gruntu z produkcji rolnej i leśnej.
Sejm przeprowadził w środę pierwsze czytanie dwóch projektów reformujących Trybunał Konstytucyjny. PiS i Konfederacja domagają się ich odrzucenia.
Gdy umowa z bankiem zawiera abuzywne klauzule, nie można ich zastąpić innymi przepisami. Na te i inne ważne dla frankowiczów pytania odpowiedziała Izba Cywilna SN w czwartek wieczorem.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo obniżać przedsiębiorcom wymiaru podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcom, a tym samym zasiłek – potwierdził w czwartkowym wyroku SN.
Sąd Najwyższy uznał za bezzasadną kasację, złożoną przez pełnomocników sprawców rozboju i pobicia w Gdańsku w 2018 roku. Wśród sprawców znajdował się Bartłomiej W. - wnuk byłego Prezydenta Lecha Wałęsy. Wyrok wobec mężczyzny jest więc ostateczny.
TSUE nałożył kary finansowe na Polskę za niewdrożenie dyrektywy o sygnalistach. Zaniechanie wynikało z tego, że nikt – może poza samymi pracownikami – nie chce tych przepisów.
Izba Cywilna Sądu Najwyższego, po ponad trzech latach ma odpowiedzieć na sześć kluczowych pytań dla spraw frankowych. Jest szansa, że jeszcze dzisiaj ok. 16:00 poznamy jej decyzję. W posiedzeniu wzięło udział 18 sędziów z nowego nadania. 9 "starych" wcześniej odmówiło udziału w posiedzeniu. Izba nie rozpoznała też wniosku ministra Adama Bodnara o wyłączenie wszystkich nowych sędziów z tej sprawy.
Polska ma zapłacić 7 mln euro - zdecydował w czwartek Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. To kara za niewdrożenie dyrektywy o ochronie sygnalistów.
Miejsce pracy nie musi być wolne od inicjatyw czy wydarzeń wspierających określony światopogląd. Pracownik nie musi w nich uczestniczyć i ma prawo do krytyki, ale nie może przekraczać jej granic.
Osoba zgłaszająca nieprawidłowości będzie chroniona przed działaniami odwetowymi, jeżeli będzie działała w przekonaniu, że po pierwsze przekazuje informacje prawdziwe, a po drugie – że wskazują one na naruszenie prawa.
Według serwisu VisaGuide.World najlepszą do zwiedzania europejską stolicą jest w tym roku Lizbona. Za nią uplasowały się Amsterdam i Praga, a tuż za podium, na czwartym miejscu, znalazła się Warszawa.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Rosja zawetowała rezolucję RB ONZ zakazującą umieszczania broni atomowej w przestrzeni kosmicznej.
Prezydent Andrzej Duda ułaskawił dwóch agentów CBA, skazanych w sprawie afery gruntowej - ustaliło TVN24 . Wcześniej prezydent ułaskawił skazanych w tej samej aferze Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika.
Trwa nabór wniosków od mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw do programu, który umożliwi im zdobycie funduszy na zwiększenie konkurencyjności na rynku.
W I kwartale br. start-upy w Polsce otrzymały tylko 173 mln zł, najmniej od pięciu lat. Przeprowadzono zaledwie 30 transakcji, czyli ponad cztery razy mniej niż w I kwartale 2023 r.
Łączny koszt wdrożenia ustawy o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w którym założono m.in. przedłużenie obowiązywania ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych na II poł. br, wyniesie 8,1 mld zł, a nie — jak szacowano początkowo — 6,3 mld zł. Ministerstwo Klimatu i Środowiska wprowadza korekty do swojego projektu.
Setki ochotników pomagało ratować ogromne stado wielorybów, które ugrzęzło przy plaży na zachodnim wybrzeżu Australii. Naukowcy do dziś nie wiedzą, co powoduje masowe wypływanie tych ssaków poza ich naturalne środowisko, co często kończy się śmiercią zwierząt.
Dramatyczna ocena prezydenta Francji dotycząca zagrożenia dla zjednoczonej Europy jest słuszna. Gorzej z jego wiarygodnością jako zbawcy Wspólnoty.
Aleksander Łukaszenko objął nowe stanowisko i po raz pierwszy w historii swoich rządów wyznaczył zastępcę. Groził przeciwnikom, a nawet ich krewnym.
Od zwycięstwa zaczęła WTA 1000 Mutua Madrid Open Iga Świątek. W drugiej rundzie turnieju pokonała 6:1, 6:4 Chinkę Xiyu Wang. Kolejny mecz zagra w sobotę z Soraną Cirsteą. A w piątek Magda Linette zmierzy się z Aryną Sabalenką.
Nieruchomość poddana zabiegom home stagingu może się sprzedać nawet 10 proc. powyżej średniej ceny rynkowej.
Polska to rynek nasycony galeriami, co nie oznacza, że nie mamy planów kolejnych inwestycji: rozbudowy, modernizacji i zakupów. Mamy listę obiektów, które nas interesują – mówi Marek Noetzel, chief operating officer w NEPI Rockcastle.
W powstających na głównych rynkach budynkach jest do wynajęcia prawie 389,2 tys. mkw. biur. Najwięcej w Warszawie.
Nie uzależniamy naszych ruchów biznesowych od wdrożenia programu „Na start” – mówi Andrzej Nizio, wiceprezes Marvipolu.
Historia amerykańskiej prezydentury pełna jest niespodziewanych porażek wyborczych, ale też zaskakujących zwycięstw. Jednak sukces Harry’ego Trumana z 2 listopada 1948 r. był chyba największym zaskoczeniem w historii USA. Można to nawet nazwać mianem „politycznego zmartwychwstania”.
Miejscem, gdzie mogą się zebrać i podyskutować naukowcy z różnych dziedzin, są obecnie akademie nauk. Tym razem opiszę, jak utworzono dwie z nich: francuską i rosyjską. O innych – w tym dwóch polskich: PAU i PAN – napiszę osobny felieton.
Famagusta to dziś maleńkie miasteczko na północnym Cyprze znane głównie z dwóch atrakcji…
8 kwietnia minęło 51 lat od śmierci Pabla Picassa, współtwórcy i jednego z najwybitniejszych przedstawicieli kubizmu w XX-wiecznej sztuce. Choć Picasso od 1904 r. mieszkał we Francji, to w swojej twórczości bezpośrednio odnosił się do rodzimej Hiszpanii – do jej tradycji, ale też bieżących wydarzeń, czego najlepszym przykładem jest „Guernica”.
Wśród wojennych mitów i zmyśleń potyczka w Itter jest najbardziej niedorzeczną historią spośród tych, które wydarzyły się naprawdę.
W Polsce buduje się głównie parki handlowe. Sklepy stacjonarne w galeriach wygrywają z e-commerce.
Jak podaje grecki dziennik „Kathimerini”, Francja zwróciła się do Grecji o wypożyczenie systemu obrony powietrznej Crotale na czas igrzysk olimpijskich w Paryżu.
Czy rzeczywiście dla Donalda Tuska tak ważna jest wygrana w wyborach do Parlamentu Europejskiego? Wygląda na to, że tak: potrzebuje nowego impulsu oraz impetu, bo entuzjazmu z 15 października zostało już niewiele. Z kolei Szymon Hołownia kieruje się zupełnie inną logiką.
Część wyborców, która stała w kolejkach do urn 15 października, może poczuć się rozczarowana – mówi dr Jacek Kucharczyk, socjolog, prezes Instytutu Spraw Publicznych.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
