Rz: Czy brak możliwości rozwiązania umowy z alkoholikiem z powodu wykonywania pracy po spożyciu alkoholu dotyczy tylko zwolnienia dyscyplinarnego czy również na ogólnych zasadach?
Katarzyna Dulewicz: Potwierdzam, że firma nie może zwolnić pracownika za wykonywanie pracy w stanie nietrzeźwości, gdy jest on dotknięty przewlekłą psychozą alkoholową. W takiej sytuacji nie można bowiem przypisać mu ciężkiego naruszenia obowiązków, bo nie ponosi on winy za swój stan. Jednak element winy nie jest konieczny, gdy firma zastanawia się nad zwykłym zwolnieniem pracownika, z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Nagminne stawianie się w pracy po spożyciu alkoholu może dezorganizować pracę i powodować konieczność zapewniania nagłych zastępstw. Dlatego można zwolnić taką osobę za wypowiedzeniem.
Czy przy karaniu za wykonywanie pracy po spożyciu alkoholu ma znaczenie stężenie alkoholu we krwi?
Tak, stężenie alkoholu we krwi może mieć wpływ na zastosowane wobec pracownika środki dyscyplinarne. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wyróżnia różne stany w zależności od stężenia alkoholu we krwi. Jest to stan po użyciu alkoholu (od 0,2‰ do 0,5‰) i stan nietrzeźwości (powyżej 0,5‰). Do odsunięcia podwładnego od pracy wystarczy uzasadnione podejrzenie pracodawcy, że stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu. Nałożenie kary pieniężnej na pracownika jest możliwe, gdy stawi się w pracy w stanie nietrzeźwości, czyli powyżej 0,5‰, lub gdy spożywa alkohol w pracy. Z kolei w postępowaniu przed sądem stężenie alkoholu we krwi może mieć wpływ na ustalenie stopnia „ciężkości" naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
Czy pracodawca może wprowadzić prewencyjne formy badania załogi, np. alkomatem?