Zbliżający się 1 września dla wielu matek i ojców oznacza uczestnictwo w rozpoczęciu roku szkolnego. Zazwyczaj nie jest potrzebny cały dzień wolny od pracy, wystarczy część dniówki. W tym roku, dzięki nowelizacji kodeksu pracy, po raz pierwszy rodzic będzie mógł skorzystać jedynie z kilku godzin na opiekę, a nie z całego dnia. Niewykluczone też, że zdecyduje się na inne rozwiązania: urlop wypoczynkowy (na cały dzień), wyjście prywatne za odpracowaniem czy odbiór godzin nadliczbowych.
Wariant 1. Zwolnienie na opiekę
Pracownik wychowujący przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14. lat ma prawo w ciągu roku kalendarzowego do płatnego zwolnienia od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni (art. 188 § 1 kodeksu pracy). Oznacza to możliwość wzięcia nawet 16 zwolnień po godzinie. Natomiast osoba zatrudniona w systemie równoważnym po 12 godzin, która zechce skorzystać z wolnego w wymiarze dziennym, a nie godzinowym, w praktyce może mieć wolne aż 24 godziny. Z kolei niepełnoetatowcy mają prawo albo do 2 dni, albo do zwolnienia godzinowego ustalanego proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, przy zaokrągleniu w górę niepełnej godziny (art. 188 § 3 k.p.).
Wymiar zwolnienia dotyczy roku kalendarzowego, bez względu na liczbę pracodawców w tym okresie. Dlatego o wykorzystaniu tego uprawnienia w roku kalendarzowym, w którym ustało zatrudnienie, informuje się w świadectwie pracy.
Z użycia słowa „albo" wynika, że niedopuszczalne jest udzielanie zwolnienia na dzień oraz 8 godzin. Jeżeli pracownik jest zatrudniony jednocześnie u dwóch pracodawców, u każdego z nich przysługuje mu zwolnienie w wymiarze 2 dni albo 16 godzin.
O sposobie wykorzystania zwolnienia w danym roku decyduje pracownik, wypełniając pierwszy w tym roku wniosek o jego udzielenie. Oznacza to konieczność wyboru wolnego w dniach czy godzinach (art. 188 § 2 k.p.). Jeżeli jednak podwładny wskaże opcję wolnego w godzinach, pracodawcy mogą mieć wątpliwość co do udzielenia mu 8 godzin jednego dnia.