Tak uznał Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z 28 września 2016 r. (III PZP 3/16).
W sprawie o odszkodowanie z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu na skutek wniesionej przez powódkę skargi kasacyjnej, Sąd Najwyższy powziął wątpliwości, które zawarł w pytaniu do poszerzonego składu sędziów sądu – czy koniecznym warunkiem zasądzenia na rzecz pracownika odszkodowania z tytułu dyskryminującej przyczyny wypowiedzenia (dyskryminującej przyczyny wyboru pracownika do zwolnienia) jest wcześniejsze wniesienie przez pracownika odwołania od wypowiedzenia.
Analizę tego zagadnienia prawnego sąd rozpoczął od przypomnienia genezy regulacji ustanawiającej odpowiedzialność odszkodowawczą pracodawcy w stosunku do osoby, wobec której naruszył on zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, rodzaju i przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej za to naruszenie oraz charakteru należnego z tego tytułu odszkodowania.
Następnie sąd omówił relację pomiędzy odpowiedzialnością odszkodowawczą z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu i odpowiedzialnością odszkodowawczą z tytułu nieuzasadnionego lub sprzecznego z obowiązującymi przepisami rozwiązania umowy o pracę. Sąd zwrócił uwagę, że w żadnej normie prawnej nie uregulowano zbiegu odpowiedzialności za naruszenie przepisów o zakazie dyskryminacji ze względu na zabronione kryteria z przepisami, w których uregulowane zostały sankcje za naruszenie praw pracowników. Pracownik zwolniony z pracy przez pracodawcę z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę może więc domagać się – jeśli wykaże dyskryminacyjny charakter decyzji pracodawcy – odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy oraz odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Obowiązujące przepisy prawa pracy nie regulują maksymalnej wysokości odszkodowań w razie zbiegu roszczeń, który ma prawną postać kumulacji świadczeń majątkowych przysługujących pracownikowi.
Po tych wstępnych uwagach, sąd przeszedł do analizy kwestii kluczowej dla rozstrzygnięcia rozpoznawanego zagadnienia prawnego, jaką jest relacja trybu dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu dyskryminującej przyczyny wypowiedzenia lub dyskryminującej przyczyny wyboru pracownika do zwolnienia z pracy oraz trybu odwoławczego od rozwiązania umowy o pracę. W tym zakresie sąd zwrócił uwagę, że uzależnienie możliwości skutecznego dochodzenia roszczeń z tytułu dyskryminacji przy rozwiązaniu stosunku pracy od wytoczenia powództwa o roszczenia z art. 45 § 1 k.p. i pozytywnego dla pracownika wyniku procesu sądowego oznacza – niemające żadnych podstaw w obowiązujących przepisach kodeksu pracy – wyjęcie pewnego fragmentu problematyki dyskryminacji w zatrudnieniu.
