Dodatek 100-proc. przysługuje również za pracę nadliczbową średniotygodniową (powstałą w wyniku przekroczenia przeciętnie 40 godzin pracy na tydzień w okresie rozliczeniowym, które nie zostało zakwalifikowane wcześniej jako przekroczenia dobowe).
Wolne harmonogramowo to zwykłe dni
Dni wolne wskazane jako dni „harmonogramowe" (wynikające z nadpracowania czasu ponad 8 godzin dziennie w systemie równoważnym) to zwykłe dni. Do pracy w tych dniach nie stosuje się żadnej szczególnej regulacji. Za taką pracę nie przysługuje zatem ani dzień wolny od pracy, ani też zasadniczo 100-proc. dodatek do wynagrodzenia.
Przykład:
Opierając się na wcześniejszym grafiku, pracownik otrzymał we wrześniu polecenie pracy w dwóch dniach wolnych – 5 września (w harmonogramie jest to dzień wolny za pracę w niedzielę) oraz 12 września (oznaczonego jako dzień wolny harmonogramowo). W każdym z tych dni przepracował 9 godzin.
Pracę w obu dniach trzeba rozliczyć tak jak pracę w godzinach nadlicz- bowych. Powstają tu jednak dwa rodzaje nadgodzin. Ponadto w posz- czególnych dniach będzie za nie przysługiwać dodatek w innej wyso- kości. Pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy.
W obu przypadkach powstanie po jednej godzinie nadliczbowej dobowej – jest to 9. przepracowana godzina, gdyż to ona dopiero stanowi przekroczenie 8-godzinnej dobowej normy czasu pracy. W związku jednak z tym, że czas pracy rozplanowany jest na cały okres rozliczeniowy w pełnym wymiarze dla tego okresu (w tym przypadku września), pierwsze 8 godzin wypracowane w każdym dniu będzie stanowić – wraz z zakończeniem okresu rozliczeniowego – pracę w nadgodzinach średniotygodniowych.
Rozliczenie powinno zatem wyglądać następująco:
1. za pracę 5 września (dzień wolny za niedzielę) pracownikowi należy się:
- wynagrodzenie za pierwsze 8 godzin,
- wynagrodzenie plus 100-proc. dodatek za 9 godzinę – jest to praca w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
- 100-proc. dodatek za pierwsze 8 godzin – z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Alternatywnie – zamiast dodatku – można udzielić czasu wolnego, przy czym:
- za 9 godzinę na wniosek lub bez wniosku pracownika,
- za pierwsze 8 godzin wyłącznie na wniosek pracownika, gdyż jako nadgodziny średniotygodniowe powstają one z końcem okresu rozli- czeniowego, a narzucenie przez pracodawcę czasu wolnego może nastąpić tylko do końca okresu rozliczeniowego (art. 1512 § 2 k.p.);
2. za pracę 12 września (dzień wolny harmonogramowo) pracownikowi należy się:
- wynagrodzenie plus 50-proc. dodatek za 9. godzinę,
- wynagrodzenie plus 100-proc. dodatek za pierwsze 8 godzin – z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Alternatywnie – zamiast dodatku – można udzielić czasu wolnego na tych samych zasadach, jak w przypadku pracy wykonywanej 5 września.
Autor jest prawnikiem
