- wyrok WSA w Kielcach z 16 lutego 2017 r. (I SA/Ke 1/17),
- wyrok WSA w Gliwicach z 8 marca 2017 r. (I SA/GI 1550/16).
Wprawdzie wyrok NSA w polskim systemie prawnym nie jest prawodawczy, jednak w praktyce istnieją spore szanse, że wpłynie on na zmianę stanowiska organów podatkowych.
1/30 za każdy dzień
Często pracownicy z samochodu będącego własnością zakładu pracy korzystają prywatnie jedynie przez część miesiąca. W takim przypadku wartość zryczałtowanego przychodu ustala się za każdy dzień odbywania pozasłużbowych kursów w wysokości 1/30 kwoty 250 zł lub 400 zł.
Co ciekawe, w opinii ZUS wyrażonej w gazetce „ZUS dla Biznesu" Nr 3 (25) – marzec 2017, wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych za jeden dzień wynosi:
- 8,3333 zł (1/30 × 250 zł) – jeśli pracownik korzysta z samochodu służbowego o pojemności silnika do 1600 cm3,
- 13,3333 zł (1/30 × 400 zł) – jeśli pracownik korzysta z samochodu służbowego o pojemności silnika powyżej 1600 cm3.
Jak widać z powyższego, ZUS sugeruje dokonywanie zaokrąglenia do 4 miejsc po przecinku. Wynikać to może z faktu, iż w rozporządzeniu ministra infrastruktury z 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy, stawki za 1 kilometr przebiegu pojazdu używanego do celów służbowych określone są również z dokładnością do 4 miejsc po przecinku (np. dla auta osobowego o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 stawka wynosi 0,8358 zł).
Przykład
Pełnoetatowy pracownik, uprawniony do bezpłatnego korzystania z samochodu służbowego o pojemności 1400 cm[3] do celów prywatnych, przebywał na zwolnieniu lekarskim od 6 do 10 sierpnia 2018 r. W tym czasie nie korzystał z tego auta. W związku z tym, w sierpniu odbywał przejazdy prywatne przez 26 dni. Wartość powstałego z tego tytułu przychodu wynosi 216,67 zł, zgodnie z wyliczeniem:
250 zł / 30 = 8,3333 zł; 8,3333 zł x 26 = 216,67 zł.
Taką kwotę należy doliczyć pracownikowi w sierpniu do podstawy wymiaru zaliczki na podatek i składek ZUS.
Bez możliwości przesunięcia
Gdy pracownik prywatnie i nieodpłatnie użytkuje samochód służbowy w danym miesiącu, to w tym miesiącu trzeba mu przypisywać po jego stronie przychód podlegający oskładkowaniu i opodatkowaniu. W praktyce może się to wiązać z pewnymi trudnościami. Pracodawca może bowiem faktycznie ustalić wartość tego świadczenia dopiero ostatniego dnia miesiąca. Dopiero wtedy ma pełną wiedzę odnośnie liczby dni, w których pojazd był eksploatowany w celach pozasłużbowych.
Jeśli pracodawca dokonuje wypłat pensji za dany miesiąc przed końcem tego miesiąca (bo np. ostatni jego dzień przypada na weekend) bądź w następnym miesiącu, to w ostatnim dniu miesiąca nie ma z czego pobrać składek ZUS i zaliczki na podatek dochodowy należnych od świadczenia niepieniężnego. Niestety mimo to, nie można przychodu z tytułu prywatnych jazd dodawać do wynagrodzenia wypłacanego w kolejnym miesiącu i dopiero wtedy pobrać należności publiczno-prawnych.
Warto tu przywołać interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 26 maja 2015 r. (IBPBII/1/4511-151/15/MK), w której wyjaśniono, że: „(...) Momentem powstania przychodu ze stosunku pracy z tytułu uzyskania nieodpłatnych świadczeń jest dzień, w którym pracownik otrzymał od pracodawcy prawo do skorzystania z tych nieodpłatnych świadczeń. W przedmiotowej sprawie przychód powstaje w miesiącu użytkowania (wykorzystywania) przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych, czyli w chwili faktycznego wykorzystania tego środka transportu. Zatem (...) przychód z tytułu korzystania z samochodu służbowego do celów prywatnych powstanie w okresie faktycznego wykorzystania samochodu przez pracownika (...)".
Przykład
Zatrudniony na pełnym etacie pracownik ma prawo, na podstawie zawartej z pracodawcą umowy powierzenia samochodu służbowego (o pojemności 2 litry), korzystać z niego również do celów prywatnych. W myśl tej umowy miesięczny przychód podlegający opodatkowaniu i oskładkowaniu z tego tytułu to 400 zł. Kwota ta uwzględnia wszystkie koszty związane z użytkowaniem ww. pojazdu (również wartość paliwa).
Pracownik ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodu i kwoty zmniejszającej miesięczną zaliczkę podatkową w wysokości 46,33 zł, a dodatkowo w sierpniu 2018 r.:
- prywatnie użytkował pojazd firmowy tylko przez 20 dni,
- wypracował wynagrodzenie w wysokości 5000 zł brutto.
Uwzględniając przedstawione informacje, sierpniową listę płac należy skalkulować następująco >patrz tabelka.