Wolne za święto w sobotę to absurdv - nie chroni wynagradzanych godzinowo

Przywilej zbędny dla większości pracowników powoduje nierówne traktowanie tych, których miał chronić, czyli wynagradzanych godzinowo.

Aktualizacja: 10.08.2015 11:22 Publikacja: 09.08.2015 20:07

Wolne za święto w sobotę to absurdv - nie chroni wynagradzanych godzinowo

Foto: Fotorzepa, Bartek Sadowski

Większość firm w najbliższy piątek wyznaczyła pracownikom wolne. Zgodnie z przepisami ma taki obowiązek, gdy święto wypada w sobotę. W najbliższą sobotę 15 sierpnia wypada zaś Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny.

Nieuczciwa regulacja

– Uzasadnienie takiego przywileju pracowników jest proste – tłumaczy prof. Arkadiusz Sobczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego. – Chodzi o to, by pracownik mógł wziąć udział w święcie, a jednocześnie zachował prawo do wolnego po całym tygodniu pracy. Sensem tej regulacji jest ochrona osób pracujących także w weekendy. Korzysta na niej jednak większość osób pracujących od poniedziałku do piątku.

– Nie ma logicznego uzasadnienia dla przepisu, którego skutkiem jest prawo zatrudnionego od poniedziałku do piątku do dnia wolnego, jeśli święto przypada w sobotę, kiedy pracownik i tak miałby wolne – dodaje prof. Jerzy Wratny z Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych. – Tym bardziej że pracownicy wynagradzani stałą pensją miesięczną nie tracą wynagrodzenia, ale ci, którzy zarabiają w stawkach godzinowych, po takim skróceniu tygodnia pracy mają niższą pensję. A to może być już rozpatrywane w kategoriach nierównego traktowania pracowników ze względu na objęcie ich różnymi systemami wynagradzania.

Ten przywilej pracowników oznacza także realne koszty dla przedsiębiorców. Szacują oni, że narzucony przez przepisy dzień wolny dla pracownika kosztuje ich średnio 300 zł. Po przemnożeniu przez 12 mln zatrudnionych w Polsce na etatach daje to kwotę przekraczającą 3 mld zł. W tym roku poza 15 sierpnia w sobotę wypada także drugi dzień świąt Bożego Narodzenia 26 grudnia. Na szczęście dla pracodawców w 2016 r. żaden dzień ustawowo wolny od pracy nie wypada w sobotę, przedsiębiorcy nie będą więc musieli dokładać do świąt z własnej kieszeni.

Potrzebne zmiany

Aby ulżyć przedsiębiorcom i zrekompensować im wprowadzenie nowego dnia wolnego przypadającego 6 stycznia, czyli Święta Trzech Króli, rząd Donalda Tuska zaproponował od 2011 r. zniesienie tej regulacji. Niecałe dwa lata później nowelizację zakwestionowali sędziowie Trybunału Konstytucyjnego (sygn. K 27/11 ), którzy uznali, że po zmianach nieuczciwi pracodawcy mogli tak ustalać harmonogramy pracy zatrudnionych, aby zawsze wolne wypadało im w święta, i w ten sposób doprowadzić do ich gorszego traktowania. Od października 2011 r. Trybunał przywrócił więc stare przywileje pracowników.

– Z tym przepisem jest wiele problemów – komentuje prof. Sobczyk. – Ma on chronić tylko niewielką grupę pracujących w innych dniach niż od poniedziałku do piątku, a daje nieuzasadnione przywileje większości pracowników, którzy tego nie potrzebują. Wystarczy więc ograniczyć przywilej do osób, którym taka ochrona naprawdę jest potrzebna.

Bez pieniędzy

Zdaniem prof. Sobczyka warto się także zastanowić, czy nie oddzielić prawa do wolnego z powodu święta od wynagrodzenia należnego za ten dzień. W ten sposób odpadłyby także wątpliwości, czy przepisy gorzej traktują pracowników z wynagrodzeniem godzinowym.

Choć po takich zmianach przepisy lepiej traktowałyby grupę pracowników, których miały bronić, to wszyscy zatrudnieni traciliby na wynagrodzeniu za wolne przypadające w święto.

Taka nowelizacja może być potrzebna także z innego względu. W dobie coraz większego zatrudnienia pracowników z zagranicy powstaje problem z różnymi kalendarzami świąt, szczególnie religijnych. Widać to najlepiej na przykładzie prawosławnych Ukraińców, masowo przyjeżdżających do pracy w Polsce, których najważniejsze święta wypadają w innych terminach.

OPINIE:

Witold Polkowski - ekspert Pracodawców RP

Te przepisy powinny odnosić się do zatrudnionych w specyficznych systemach czasu pracy, tam gdzie to pracodawca wyznacza grafiki pracy i wolnego, a nie do ogółu zatrudnionych od poniedziałku do piątku. Większość pracowników mimo przerwy nie traci na pensji, a wolne i tak muszą nadgonić innego dnia. Na obecnych rozwiązaniach tracą zaś pracownicy zarabiający według stawki godzinowej, bo takie wolne obniża im pensję.

Jeremi Mordasewicz - ekspert Konfederacji Lewiatan

Zagranicznym inwestorom trudno wytłumaczyć, dlaczego w Polsce trzeba dawać pracownikom dodatkowe wolne, jeśli święto przypada w dniu, w którym i tak mają wolne. Ten absurdalny przepis nie tylko dezorganizuje pracę, ale też powoduje obniżkę wynagrodzeń pracowników. Mam nadzieję, że Rada Dialogu Społecznego zajmie się wypracowaniem nowych rozwiązań, które zastąpią dotychczasowe przepisy.

prof. Marcin Zieleniecki z Uniwersytetu w Gdańsku ekspert NSZZ „Solidarność" T

Przepisy mają głębokie uzasadnienie, bo jeśli w dniu wolnym od pracy wypada także święto, to zatrudniony powinien mieć dodatkowy dzień na odpoczynek. Faktycznie jest problem z pracownikami wynagradzanymi godzinowo, bo tracą na wynagrodzeniu. Moim zdaniem nie można jednak mówić, że to jest dyskryminacja tej grupy zatrudnionych. Poza tym w firmach, w których jest silna załoga, mogą wynegocjować prawo do wynagrodzenia za takie wolne.

Większość firm w najbliższy piątek wyznaczyła pracownikom wolne. Zgodnie z przepisami ma taki obowiązek, gdy święto wypada w sobotę. W najbliższą sobotę 15 sierpnia wypada zaś Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny.

Nieuczciwa regulacja

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami