PPK: jakie są szanse na zwolnienie pracodawców z nowych obowiązków

Pracodawcy, których ustawa o pracowniczych planach kapitałowych ma objąć od 2020 czy 2021 r., nadal mają szansę zwolnić się z wynikających z niej obowiązków, tworząc pracowniczy program emerytalny.

Publikacja: 25.07.2019 06:30

PPK: jakie są szanse na zwolnienie pracodawców z nowych obowiązków

Foto: Fotolia.com

Najwięksi pracodawcy – zatrudniający na 31 grudnia 2018 r. co najmniej 250 osób – nie mają już możliwości utworzenia pracowniczego programu emerytalnego (PPE), co uchroniłoby ich przed obowiązkiem tworzenia pracowniczego planu kapitałowego (PPK). PPE, który zwalniałby ich z konieczności stosowania przepisów ustawy o PPK, musiałby u nich funkcjonować przed 1 lipca 2019 r., tj. przed dniem, kiedy objęła ich ustawa o PPK. Możliwość zarejestrowania PPE i jego uruchomienia, który może stanowić alternatywę dla PPK, nadal mają natomiast pozostali pracodawcy. Co do zasady są to wszystkie podmioty, które do PPK wejdą w 2020 albo w 2021 roku.

Czytaj także: Pracownicze programy kapitałowe: ból głowy dla wszystkich

Szybsza rejestracja

Biorąc pod uwagę, że w połowie czerwca w Komisji Nadzoru Finansowego było 15 wniosków czekających na zarejestrowanie PPE, wobec ponad 100 wniosków złożonych tylko w lutym 2019 r., czas zarejestrowania PPE znacząco się skrócił. Powoli wracamy do sytuacji sprzed największego boomu na rejestrację PPE, tj. przełomu lat 2018/2019, kiedy wielu największych pracodawców postanowiło uruchomić swój program.

Procedura tworzenia przez pracodawcę PPE jest dość złożona i wieloetapowa. Należy więc dokładnie przemyśleć zamiar zarejestrowania takiego programu. Niemniej nawet ci pracodawcy, którzy zostaną objęci obowiązkiem tworzenia PPK już za pół roku (zatrudniających co najmniej 50 osób), mają jeszcze czas na złożenie dokumentów w KNF i rejestrację PPE. Doświadczenie podpowiada jednak, że odpowiednie dokumenty niezbędne do rejestracji PPE w KNF należy złożyć najpóźniej pod koniec sierpnia, tak by bez ryzyka zdążyć z wdrożeniem programu.

Forma i procedura

Na początek pracodawca musi zdecydować o formie programu. PPE można utworzyć w jednej z czterech form:

- pracowniczego funduszu emerytalnego,

- umowy o wnoszenie przez pracodawcę składek pracowników do funduszu inwestycyjnego,

- umowy grupowego ubezpieczenia na życie,

- zarządzania zagranicznego.

Praktyka pokazuje, że ponad 90 proc. ostatnio rejestrowanych PPE stanowi druga forma, tj. zawarcie umowy o prowadzenie PPE z TFI.

Po wyborze formy PPE, pracodawca musi ustalić główne założenia programu z reprezentacją pracowników. Utworzenie PPE jest możliwe tylko za zgodą reprezentacji pracowników, która jest stroną umowy zakładowej. Taką reprezentacją z mocy prawa są organizacje związkowe, a w przypadku ich braku – reprezentacja wybrana w trybie przyjętym u danego pracodawcy. W dalszej kolejności pracodawca podpisuje z reprezentacją pracowników pierwszą umowę w ramach PPE (umowa zakładowa), a drugą umowę – z instytucją finansową. Następnie program podlega rejestracji w Komisji Nadzoru Finansowego.

Bez przymusu

Po zarejestrowaniu programu pracownicy mogą dobrowolnie przystąpić do PPE. Jest to możliwe wyłącznie na podstawie pisemnej deklaracji złożonej przez pracownika, który spełnia warunki określone w umowie zakładowej. Pracownik staje się uczestnikiem PPE najpóźniej po upływie miesiąca od złożenia deklaracji.

Ostatnie zmiany

Nowelizacja ustawy o PPE, która weszła w życie 1 stycznia 2019 r., w kilku elementach spróbowała dostosować niektóre aspekty PPE do standardów PPK. Między innymi w PPE tworzonych po wejściu w życie ustawy o PPK obowiązuje limit kosztów na poziomie 0,6 proc. wartości aktywów netto. Dotychczas wysokość kosztów nie była limitowana, niemniej rynek od kilku lat ustalił ich wysokość na poziomie co do zasady nieprzekraczającym 1 proc. wartości aktywów netto. Stawka 0,6 proc. to maksymalna wysokość, którą może pobierać instytucja finansowe w PPK (w wariancie 0,5 proc. + 0,1 proc.). W przypadku PPE już bez podziałów może to być maksymalnie 0,6 proc.

Kolejna zmiana w PPE wynikająca z nowelizacji ustawy to rozszerzenie katalogu uczestników PPE. Uczestnikami PPE są przede wszystkim pracownicy, tj. osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy, w wieku poniżej 70 lat, spełniające kryterium stażu pracy określonego w umowie zakładowej PPE, które złożą pracodawcy odpowiednią deklarację. Ponadto – o ile umowa zakładowa tak stanowi – uczestnikiem PPE może być też osoba wykonująca pracę nakładczą, osoba fizyczna wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, a także członek rady nadzorczej.

Obowiązki pracodawcy

Najważniejszym obowiązkiem pracodawcy jest terminowe naliczanie i odprowadzanie składek do instytucji finansowej. Ponadto musi on przekazywać organowi nadzoru roczną informację dotyczącą realizacji prowadzonego programu do 1 marca za rok poprzedni.

Pracodawca prowadzący PPE ma ponadto obowiązek dostarczać pracownikom, którzy wyrazili chęć uczestnictwa w programie, następujące dokumenty:

- kopię umowy zakładowej,

- informację o warunkach funkcjonowania PPE,

- informację w związku z ustaniem zatrudnienia,

- informację o warunkach wypłaty z PPE.

zdaniem autora

Oskar Sobolewski, prawnik w Kancelarii Wojewódka i Wspólnicy

Pamiętajmy, że PPE mające zwolnić pracodawcę, który na 30 czerwca 2019 r. zatrudniał co najmniej 50 osób (i nie wszedł do PPK od 1 lipca 2019 r.), musi funkcjonować jeszcze w 2019 r. Oznacza to, że pracodawca musi odprowadzić co najmniej jedną składkę (nie niższą niż 3,5 proc.) za co najmniej 25 proc. pracowników. Tylko wówczas spełni warunki uprawniające go do zwolnienia się z obowiązku tworzenia PPK.

Utrata prawa do zwolnienia

Do pracodawców, którzy prowadzą PPE, stosuje się przepisy ustawy o PPK począwszy od dnia:

1) zawieszenia naliczania i odprowadzania składek podstawowych do PPE w okresie przekraczającym 90 dni,

2) ograniczenia wysokości odprowadzanych składek podstawowych do PPE poniżej 3,5 proc. wynagrodzenia w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 15 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych,

3) likwidacji PPE,

4) opóźnienia w odprowadzaniu składek podstawowych do PPE przekraczającego 90 dni, które wynikło z celowego działania podmiotu zatrudniającego,

5) następującego po 1 stycznia albo 1 lipca danego roku, jeżeli według stanu na ten dzień w PPE uczestniczy mniej niż 25 proc. osób zatrudnionych w tym podmiocie zatrudniającym.

Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Materiał Promocyjny
Tajniki oszczędnościowych obligacji skarbowych. Możliwości na różne potrzeby
Sądy i trybunały
Wierzyciel powinien sprawdzić, czy dłużnik jeszcze żyje
Za granicą
Polacy niewpuszczeni na obchody wyzwolenia obozu w Ravensbrück
Sfera Budżetowa
Setki milionów dla TVP po cichu. Posłowie w Komisji Finansów Publicznych zdecydowali
Zawody prawnicze
Prokuratura Krajowa podjęła kolejne działania ws. Ewy Wrzosek