TSUE: choroba podczas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy a ekwiwalent za urlop

Pracownik, który został zwolniony z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, ma prawo do ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, którego nie mógł wykorzystać.

Publikacja: 20.07.2016 11:59

TSUE: choroba podczas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy a ekwiwalent za urlop

Foto: 123RF

Tak wynika z dzisiejszego wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-341/15 Hans Maschek / Magistratsdirektion der Stadt Wien - Personalstelle Wiener Stadtwerke

Nie pracował, bo chorował

Hans Maschek, urzędnik miasta Wiedeń, przeszedł w stan spoczynku z dniem 1 lipca 2012 r. Jednak w pracy był nieobecny już od 15 listopada 2010 r. do 30 czerwca 2012 r. Najpierw przebywał na zwolnieniu chorobowym, potem, od 1 stycznia 2011 r., pracodawca zgodził się zwolnić go z obowiązku świadczenia pracy, lecz z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Po przejściu w stan spoczynku Maschek zwrócił się do byłego pracodawcy o wypłatę ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop, twierdząc, że krótko przed przejściem w stan spoczynku ponownie zachorował. Pracodawca odmówił argumentując, że zgodnie z regulaminem wynagradzania pracowników miasta Wiedeń, pracownik, który sam rozwiązuje stosunek pracy – w szczególności wskutek złożenia wniosku o przejście w stan spoczynku – nie ma do niego prawa.

Hans Maschek zaskarżył tę decyzję do sądu administracyjnego w Wiedniu, który następnie zwrócił się do Trybunału w Luksemburgu o stwierdzenie, czy regulamin pracy w wiedeńskim magistracie jest zgodny z prawem Unii, a konkretnie z dyrektywą 2003/881 dotyczącą niektórych aspektów organizacji czasu pracy.

Prawo do urlopu jest bardzo ważne

W wydanym dzisiaj wyroku  Trybunał przypomniał, że na gruncie tej dyrektywy każdy pracownik jest uprawniony do corocznego płatnego urlopu w wymiarze co najmniej czterech tygodni, przy czym prawo do takiego urlopu stanowi zasadę prawa socjalnego Unii o szczególnej wadze. Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdemu pracownikowi, bez względu na stan zdrowia. Cel prawa do urlopu wypoczynkowego jest podwójny:   z jednej strony urlop umożliwia pracownikowi odpoczynek od zadań wyznaczonych w umowie o pracę, a z drugiej - zapewnia mu wolny czas.

W przypadku ustania stosunku pracy (a co za tym idzie - braku możliwości wykorzystania urlopu wypoczynkowego), dyrektywa przyznaje pracownikowi prawo do ekwiwalentu pieniężnego. Chodzi o to, by brak możliwości wykorzystania urlopu wypoczynkowego nie doprowadził do sytuacji, w której pracownik w ogóle nie może skorzystać z swojego prawa, choćby w formie pieniężnej.

- Powód ustania stosunku pracy nie ma w tym względzie żadnego znaczenia. Okoliczność, że stosunek pracy został rozwiązany z inicjatywy pracownika nie ma żadnego wpływu na jego prawo do otrzymania w danym przypadku ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, którego nie mógł wykorzystać przed ustaniem jego stosunku pracy - uściślił Trybunał Sprawiedliwości UE.

W rezultacie dyrektywa 2003/881 stoi na przeszkodzie takim uregulowaniom prawa krajowego, jak regulamin wynagradzania pracowników miasta Wiedeń, które pozbawiają prawa do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop pracownika, którego stosunek pracy został rozwiązany wskutek złożenia przez niego wniosku o przejście w stan spoczynku.

Choroba da pieniądze

Trybunał przypomniał też swoje orzecznictwo, zgodnie z którym pracownikowi, który przeszedł w stan spoczynku przysługuje prawo do ekwiwalentu pieniężnego za urlop, z którego nie mógł skorzystać z powodu choroby (wyroki Trybunału: z dnia 3 maja 2012 r., Neidel, C-337/10: przy przejściu na emeryturę urzędnik ma prawo do ekwiwalentu pieniężnego, jeżeli z powodu choroby nie mógł w całości lub w części skorzystać z prawa do minimalnego corocznego płatnego urlopu w wymiarze 4 tygodni;  z dnia 20 stycznia 2009 r., Schultz-Hoff i in., C-350/06 i C-520/06: pracownik nie traci prawa do corocznego płatnego urlopu, z którego nie mógł skorzystać z powodu choroby).

Hans Maschek ma zatem prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop za okres od 15 listopada do 31 grudnia 2010 r., podczas którego, jak ustalono,  przebywał na zwolnieniu chorobowym i z tego powodu nie mógł w tym okresie wykorzystać nabytego urlopu wypoczynkowego.

W celu zapewnienia skuteczności prawa do urlopu wypoczynkowego, Trybunał ustanowił zasadę, zgodnie z którą pracownik, którego stosunek pracy zostaje rozwiązany i który na mocy porozumienia zawartego z jego pracodawcą został zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w określonym okresie poprzedzającym jego przejście w stan spoczynku z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, nie ma prawa do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany w tym okresie urlop, chyba że nie mógł wykorzystać tego urlopu z powodu choroby.

Czy ta zasada znajdzie zastosowanie w przypadku H. Maschka również dla okresu od 1 stycznia 2011 r. do 30 czerwca 2012 r. - ustalić austriacki sąd. W przypadku odpowiedzi twierdzącej H. Maschek nie będzie miał prawa do ekwiwalentu pieniężnego za urlop, którego nie mógł wykorzystać w tym okresie, chyba że było to spowodowane chorobą.

Ekwiwalent może być wyższy

Trybunał zauważył również, że chociaż celem dyrektywy 2003/88 jest ustanowienie minimalnych wymogów w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w zakresie organizacji czasu pracy, których to wymogów państwa członkowskie mają obowiązek przestrzegać, państwa te mają możliwość wprowadzenia przepisów korzystniejszych dla pracowników. Z tego powodu dyrektywa nie stoi na przeszkodzie przepisom prawa krajowego przewidującym prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym minimalny okres czterech tygodni zagwarantowany w dyrektywie, udzielanego zgodnie z warunkami uprawniającymi i przyznającymi taki urlop przewidzianymi w ustawodawstwie krajowym.

W konsekwencji państwa członkowskie mogą przyznać pracownikom prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze wyższym niż minimalny okres czterech tygodni przewidziany w dyrektywie. W takim przypadku państwa członkowskie mogą postanowić, że pracownikowi, który z powodu choroby nie mógł w pełni wykorzystać przysługującego mu urlopu wypoczynkowego przed ustaniem jego stosunku pracy, przysługuje prawo do ekwiwalentu pieniężnego w wymiarze odpowiadającym takiemu dodatkowemu okresowi. Państwa członkowskie muszą określić warunki przyznawania takiego ekwiwalentu.

Tak wynika z dzisiejszego wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-341/15 Hans Maschek / Magistratsdirektion der Stadt Wien - Personalstelle Wiener Stadtwerke

Nie pracował, bo chorował

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe