Zasiłek macierzyński dla matki na zleceniu

Urlop macierzyński przysługuje przede wszystkim matce dziecka, choć w pewnych sytuacjach może z niego skorzystać również ojciec dziecka, a nawet inny członek jego rodziny. Urlopu tego udziela się w wymiarze 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka. Przy mnogim porodzie jest on odpowiednio dłuższy (od 31 tygodni – przy dwójce dzieci, do 37 tygodni – w przypadku pięciorga i większej liczby dzieci).

Czytaj także: Jak dostać wyższy zasiłek macierzyński

Z części urlopu macierzyńskiego pracownica może skorzystać przed rozwiązaniem. Do dyspozycji ma maksymalnie 6 tygodni urlopu przed przewidywaną datą porodu.

Wcześniejsza rezygnacja

Urlop macierzyński jest obowiązkowy, więc pracownica nie może zrzec się prawa do niego. Może natomiast zrezygnować z jego części po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni urlopu po porodzie. Pozostałą jego część może wówczas wykorzystać ojciec wychowujący dziecko, który jest pracownikiem albo jest ubezpieczony z innego tytułu – jeśli w tym celu przerwał działalność zarobkową.

Sytuacja wygląda analogicznie, gdy matka dziecka nie jest pracownicą, lecz jest ubezpieczona. Ojciec wychowujący dziecko może przejąć część urlopu macierzyńskiego przypadającą po rezygnacji z zasiłku macierzyńskiego przez matkę po upływie co najmniej 14 tygodni jego pobierania po porodzie.

Pracownica, która legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, ma prawo zrezygnować z urlopu macierzyńskiego już po 8 tygodniach po porodzie. Pozostałą część urlopu/zasiłku macierzyńskiego musi jednak przekazać pracownikowi lub ubezpieczonemu, który jest ojcem dziecka albo innym członkiem jego rodziny.

Aby zrezygnować z części urlopu macierzyńskiego, pracownica powinna złożyć pracodawcy wniosek na piśmie najpóźniej na 7 dni przed przystąpieniem do pracy. Pracownikowi – ojcu lub innemu członkowi najbliższej rodziny pracodawca udziela urlopu macierzyńskiego na jego wniosek złożony w formie pisemnej na co najmniej 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu. Oba wnioski pracodawca ma obowiązek uwzględnić.

Później rodzicielski

Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego (albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego) pracownik/ubezpieczony ma prawo do urlopu/zasiłku rodzicielskiego w wymiarze do:

? 32 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,

? 34 tygodni – w przypadkach urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.

Z urlopu rodzicielskiego mogą korzystać oboje rodzice i to nawet jednocześnie. Przy czym łączny czas korzystania z tego urlopu przez oboje rodziców nie może przekroczyć wskazanego wymiaru.

Urlop rodzicielski przysługuje co do zasady bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego. Można go wykorzystać jednorazowo lub w częściach (maksymalnie czterech), nie później jednak niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia. 16 tygodni tego urlopu pracownik może jednak wykorzystać po przerwie. Przy czym liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu pomniejsza liczbę części przysługującego urlopu wychowawczego.

Wniosek o ten urlop pracownik powinien złożyć na piśmie w terminie nie krótszym niż 21 dni przed jego rozpoczęciem. Pracodawca ma obowiązek go uwzględnić.

Za zgodą pracodawcy, pracownik może zrezygnować z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie.

Korzystanie z urlopu rodzicielskiego można łączyć z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który udzielił tego urlopu – ale można ją podjąć w maksymalnie połowie pełnego wymiaru czasu pracy. W takim przypadku urlopu rodzicielskiego udziela się na pozostałą część pełnego etatu.

Tylko dla ojca

Urlop ojcowski przysługuje wyłącznie pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko. Może się o niego ubiegać na okres do 2 tygodni najpóźniej do ukończenia przez dziecko 2 lat. Urlop ten można wykorzystać jednorazowo albo maksymalnie w 2 częściach – każdej po 7 dni.

Wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego należy złożyć na piśmie w terminie minimum 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z niego. Również ten wniosek pracodawca musi uwzględnić.