Umowa o pracę na czas nieokreślony jest uznawana za najbardziej stabilną formę zatrudnienia. Jeżeli bowiem nie występują szczególne okoliczności uzasadniające jej rozwiązanie w trybie natychmiastowym, to można to zrobić wyłącznie na podstawie porozumienia stron lub za wypowiedzeniem. Przy czym, o ile pracownik składając wypowiedzenie nie musi się tłumaczyć, to pracodawca już tak. Może je złożyć wyłącznie wtedy, gdy wskaże konkretny i rzeczywisty powód, który uzasadnia rozwiązanie umowy. Problem w tym, że przepisy nie wskazują, jak oceniać, czy dana przyczyna faktycznie jest na tyle doniosła, że stanowi wystarczającą podstawę do wypowiedzenia bezterminowej umowy.
Czytaj także: Likwidacja stanowiska pracy jako powód zwolnienia - czy sąd bada sens
Plany i założenia...
Ujawnienie w treści wypowiedzenia powodu zwolnienia ma na celu zapewnienie pracownikowi ochrony i możliwości odniesienia się do zasadności tej decyzji. Nie ulega wątpliwości, że przyczyną wypowiedzenia mogą być istotne, dyskwalifikujące w kontekście dalszego zatrudnienia okoliczności, które miały miejsce lub które trwają. Problemem może jednak okazać się sytuacja, gdy pracodawca ma zamiar wypowiedzieć umowę z przyczyn, które dopiero nastąpią. Czy takie przyszłe powody wpisują się w kategorie przyczyn rzeczywistych, uzasadniających wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony?
... nieodległe w realizacji
Powszechnie przyjmuje się, że okoliczności uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę powinny istnieć najpóźniej w dacie złożenia pracownikowi oświadczenia woli o wypowiedzeniu, a w przypadku, gdy wymagane jest współdziałanie ze związkiem zawodowym – przed zawiadomieniem właściwego organu związku zawodowego o zamiarze wypowiedzenia.
Jednak w pewnych szczególnych przypadkach wypowiedzenie może uzasadniać przyczyna, której wystąpienie jest pewne w bliskiej przyszłości. Można bowiem przyjąć, że przyczyny wypowiedzenia odnoszące się do bliskiej przyszłości w pewnym sensie już „istnieją" – mogą być bowiem na tyle pewne, że istnieją w sensie rzeczywistej motywacji działania pracodawcy.