- Zatrudniam matkę 3-letniego dziecka. Zamierzam wydać jej polecenie wyjazdu służbowego. Czy mam takie prawo i czy może ona odmówić takiego wyjazdu? – pyta czytelnik.
Ustawodawca ograniczył wydanie polecenia wyjazdu w podróż służbową, wprowadzając względny zakaz delegowania: kobiet w ciąży oraz pracowników (kobiety lub mężczyzny) opiekujących się dziećmi do lat czterech. Zgodnie z art. 178 § 2 kodeksu pracy „pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4. roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 139, jak również delegować poza stałe miejsce pracy". Wyjazd służbowy jest możliwy tylko za zgodą tych osób.
Konieczne oświadczenie
Przepisy nie ustanawiają wymogu stosowania określonej formy oświadczenia pracownika, dotyczącego zgody na taki wyjazd. Zgodnie z art. 60 kodeksu cywilnego oświadczenie woli może być złożone przez każde zachowanie, z którego jasno wynika jego treść. Sam wyjazd pracownika w podróż służbową może świadczyć o tym, że na taki wyjazd wyraził on dorozumianą zgodę. Do celów dowodowych lepiej jednak stosować formę pisemną.
Nadmienić należy, że pracownik opiekujący się dzieckiem do lat 4 powinien złożyć oświadczenie o zamiarze korzystania lub nie z uprawnienia wynikającego z art. 178 § 2 k.p., które będzie uprawniać m.in. do odmowy wyjazdu w delegację. Takie oświadczenie przechowuje się w aktach osobowych pracownika. Należy pamiętać, że pracownik może je w każdej chwili odwołać.
Uprawnienia dla jednego
Z uprawnienia do odmowy wyjazdu w podróż służbową może skorzystać tylko jedno z rodziców dziecka do lat 4. Nie ma znaczenia, czy pracują u tego samego czy u różnych pracodawców. Jedynie na podstawie oświadczenia można ustalić, który z rodziców (opiekunów) zachowuje te uprawnienia. Należy w nim zaznaczyć, czy drugi z rodziców (opiekunów) dziecka będzie wykorzystywał możliwości, jakie kodeks pracy gwarantuje w związku z wychowywaniem małego dziecka (oprócz delegacji chodzi również o płatne zwolnienie z pracy z tytułu opieki nad dzieckiem zdrowym wynikające z art. 188 k.p.). Co istotne, ustawodawca nie ustalił jednolitego wzoru takiego oświadczenia. Pracodawcy mogą więc sami określać jego treść.
