Wpatrywanie się w ekran monitora to duże wyzwanie nie tylko dla narządu wzroku, ale i obciążonego układu mięśniowo-szkieletowego. Jak jednak redukować zagrożenia związane z pracą przy komputerze, jeśli przepisy nie przystają do rzeczywistości?
Co wynika z przepisów
Zgodnie z art. 15 kodeksu pracy, obowiązkiem pracodawcy – niezależnie od wielkości zatrudnienia czy formy organizacyjno-prawnej – jest ochrona zdrowia i życia zatrudnianych osób poprzez zapewnienie im bezpiecznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Oczywiście praca przy komputerze cechuje się mniejszym poziomem zagrożeń zawodowych niż praca na budowie czy w gospodarstwie rolnym. Jednak wielogodzinne wpatrywanie się w monitor nie pozostaje bez wpływu na układ mięśniowo-szkieletowy czy kondycję narządu wzroku.
Uwzględniając specyfikę i charakterystyczne zagrożenia pracy na stanowiskach komputerowych oraz wzrost udziału komputerów w procesach pracy, minister pracy i polityki socjalnej wydał rozporządzenie z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (DzU nr 148, poz. 973). Reguluje ono zarówno wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii dla stanowisk pracy wyposażonych w monitory ekranowe, jak również wymagania dotyczące organizacji pracy na stanowiskach wyposażonych w te monitory. Przepisy tego rozporządzenia dobrze oddawały „ducha czasu" technologii informatycznych stosowanych w procesach pracy 20 lat temu. Odnoszą się one m.in. do stacji dyskietek, jednostki centralnej, skanera czy manipulatora zwanego trackball. Kłopot w tym, że rozporządzenie było szyte na miarę dla komputerów stacjonarnych, które dominowały przy znikomym udziale komputerów przenośnych.
Niezależnie od postępu technologicznego, jaki dokonał się zarówno w konstrukcji komputerów, jak i samych monitorów, pracodawcy muszą stosować przepisy rozporządzenia. Ma one swe umocowanie w kodeksie pracy i należy do źródeł prawa pracy. Przestrzeganie tych reguł weryfikuje Państwowa Inspekcja Pracy.
Monitor ekranowy
Zgodnie z definicją monitora ekranowego zawartą w § 2 pkt 1 rozporządzenia, jest to urządzenie do wyświetlania informacji w trybie alfanumerycznym lub graficznym, niezależnie od metody uzyskiwania obrazu. Taki monitor powinien spełniać następujące wymagania: