BHP: posiłek profilaktyczny nie obniża diety

- Wysyłamy pracowników w delegację, podczas której będą oni wykonywać prace związane z dużym wysiłkiem fizycznym. Zapewnimy im w związku z tym obiady. Czy w konsekwencji możemy wypłacać im obniżone diety? – pyta czytelnik.

Nie.

Jeżeli będą spełnione warunki obligujące pracodawcę do zapewnienia – ze względu na wykonywane prace – posiłku profilaktycznego, to taki posiłek nie wpływa na wysokość diety. Świadczenia związane z delegacją oraz z warunkami wykonywania pracy są bowiem od siebie zupełnie niezależne.

Trudne warunki pracy

Pracodawca ma obowiązek zapewnić osobom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych (art. 232 k.p.). Szczegółowo do tych kwestii odnosi się rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (DzU nr 60, poz. 279). Pracodawca zapewnia posiłki pracownikom wykonującym prace:

1) związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 2000 kcal (8375 kJ) u mężczyzn i powyżej 1100 kcal (4605 kJ) u kobiet,

2) związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10oC lub wskaźnik obciążenia termicznego (WBGT) wynosi powyżej 25oC,

3) związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym; okres zimowy przypada od 1 listopada do 31 marca,

4) pod ziemią.

Prawo do posiłków przysługuje również pracownikom zatrudnionym przy usuwaniu skutków klęsk żywiołowych i innych zdarzeń losowych.

Wewnętrzne szczegóły

Stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki oraz szczegółowe zasady ich wydawania, a także warunki uzasadniające zapewnienie posiłków w inny sposób (przede wszystkim wykupywanie posiłków dla pracowników) ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. Jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, pracodawca ustala te warunki po uzyskaniu opinii przedstawicieli pracowników.

Jeśli zachodzą wskazane przesłanki, firma musi zapewnić pracownikom posiłki. Nie ma znaczenia, czy wykonują oni pracę „na miejscu", czy w delegacji.

Należności delegacyjne

Jeżeli pracownik wyjechał w podróż służbową, to aktualizuje się obowiązek rozliczenia należnych w związku z tym świadczeń. Osobie w delegacji przysługują diety oraz zwrot kosztów:

a) przejazdów,

b) dojazdów środkami komunikacji miejscowej,

c) noclegów,

d) innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.

Przepisy rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (DzU z 2013 r., poz. 167) odnoszą dietę do kosztów wyżywienia, przy czym:

- w delegacji krajowej – jest ona przeznaczona na zwiększone koszty wyżywienia,

- w delegacji zagranicznej – jej przeznaczeniem jest pokrycie pełnych kosztów wyżywienia i innych drobnych wydatków.

Możliwość zmniejszenia

Dietę w podróży służbowej wypłaca się niezależnie od rodzaju wykonywanych zadań podczas wyjazdu, stanowiska zajmowanego przez pracownika itp. To świadczenie jest związane z samym tylko faktem wyjazdu w delegację, czyli z wyjazdem:

1) poza miejscowość, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałe miejsce pracy pracownika,

2) na polecenie pracodawcy,

3) w celu wykonania określonego przez pracodawcę zadania.

Zapewnienie podczas podróży posiłków pracownikowi jest związane z koniecznością odpowiedniego pomniejszenia należnej diety.

Niezależne świadczenia

Zatem dieta odnosi się do zwykłych potrzeb fizjologicznych związanych z funkcjonowaniem człowieka. Powiązana jest jedynie z samym faktem wyjazdu na polecenie pracodawcy w celu wykonania zadania służbowego poza stałe miejsce pracy pracownika.

Natomiast posiłek regeneracyjny ma na celu uzupełnienie dodatkowego wydatku energetycznego związanego ze szczególnie obciążającą fizycznie pracą. Tym samym wykracza poza zwykłe potrzeby żywieniowe pracownika.