Podpis poszkodowanego pod protokołem nie oznacza braku jego zastrzeżeń

Rz: Kto powinien wchodzić w skład komisji, która ustala okoliczności i przyczynę wypadku przy pracy?

Sylwia Puzynowska: Podstawą prawną regulującą skład tzw. zespołu powypadkowego jest rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Co do zasady zespół powypadkowy musi tworzyć pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy. Jednak przepisy przewidują w tym zakresie pewne wyjątki. Zależy to od liczby zatrudnionych osób i przyjętego przez pracodawcę systemu realizacji zadań w dziedzinie BHP. Jeżeli zatem:

- pracodawca nie ma obowiązku utworzenia służby bezpieczeństwa i higieny pracy na podstawie art. 23711 § 1 k.p., to w skład zespołu powypadkowego zamiast pracownika takiej służby, wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu powierzono wykonywanie zadań służby bhp, albo specjalista spoza zakładu pracy,

- u pracodawcy nie ma społecznej inspekcji pracy, to w skład zespołu powypadkowego zamiast społecznego inspektora pracy, wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie BHP,

- pracodawca – ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników – nie ma możliwości utworzyć dwuosobowego zespołu powypadkowego według reguł wskazanych wcześniej, zespół ten tworzą pracodawca i specjalista spoza zakładu pracy.

W jaki sposób komisja rozpatruje uwagi i zastrzeżenia do protokołu poszkodowanego?

Zastrzeżenia do protokołu może mieć sam członek zespołu. Zgłasza wówczas uzasadnione zdanie odrębne. W przypadku rozbieżności zdań członków zespołu powypadkowego, o treści protokołu decyduje pracodawca.

Przed zatwierdzeniem protokołu trzeba go przedstawić poszkodowanemu, pouczając go o możliwości zgłoszenia uwag i zastrzeżeń co do zawartych w nim ustaleń. To samo odnosi się do członków rodziny, którym okazuje się protokół w razie śmierci pracownika. Poszkodowany ma przy tym prawo przeglądać akta sprawy i sporządzać z nich notatki, odpisy oraz kopie.

Należy pamiętać, iż podpis poszkodowanego pod protokołem nie oznacza braku zastrzeżeń. Może je dostarczyć na piśmie pracodawcy lub zespołowi powypadkowemu bezpośrednio przed zatwierdzeniem przez nich protokołu. Doręczone uwagi poszkodowanego dołącza się do dokumentacji powypadkowej. Pracodawca zwraca wówczas protokół zespołowi, który powinien odnieść się do zastrzeżeń. Po dokonaniu wyjaśnień, zespół ma 5 dni na sporządzenie nowego protokołu, do którego załącza ten pierwszy, niezatwierdzony przez pracodawcę. Zatwierdzony protokół pracodawca doręcza poszkodowanemu pracownikowi niezwłocznie.

Czy protokół może stanowić dowód w sprawie przeciwko pracodawcy?

Moim zdaniem tak. W myśl bowiem wyroku Sądu Najwyższego z 25 maja 1999 r. (II UKN 658/98): „Prawidłowo sporządzony protokół powypadkowy stanowi dokument urzędowy (art. 244 § 2 k.p.c.), którego treść jest dowodem tego, że miały miejsce opisane w nim fakty oraz że zakwalifikowano je jako wypadek przy pracy."