Długo oczekiwana regulacja monitoringu w środowisku pracy staje się faktem za sprawą art. 111 ustawy z 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (czeka na podpis prezydenta). Od jutra, tj. 25 maja 2018 r., zaczną obowiązywać nowe przepisy kodeksu pracy – art. 222 i 223. Znajdujemy w nich większość zasad monitorowania sformułowanych w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Sądu Najwyższego czy Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Cel i proporcja
Syntetycznie ujął je w swoim wyroku z 13 lutego 2014 r. (OSK 2436/12) NSA stwierdzając, iż „monitoring pracownika musi spełniać wymogi zgodności z prawem, usprawiedliwionego celu, proporcjonalności, transparentności oraz uwzględnienia przepisów o ochronie danych osobowych. Wymóg transparentności oznacza, że pracownicy powinni mieć świadomość, że są poddawani monitoringowi".
Miejsce uregulowania
Dla stosujących się do tych zasad pracodawców powyższa nowelizacja nie będzie zatem żadną rewolucją. W zasadzie. Owo „w zasadzie" jest uzasadnione tym, że cele, zakres i sposoby monitoringu należy ustalić w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu – jeżeli pracodawca nie jest objęty układem lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. Dotychczas zdecydowana większość pracodawców przy wprowadzaniu różnych form monitoringu, w tym najbardziej dolegliwych – takich jak np. monitoring wizyjny, nagrywanie rozmów telefonicznych czy kontrolowanie poczty elektronicznej – wydawała stosowne polecenia mające postać procedur, polityk czy instrukcji.
Prawo wewnątrzzakładowe
Poza małymi pracodawcami, którzy będą określać cel, zasady i sposób monitorowania w obwieszczeniu, materię dotychczasowych poleceń trzeba będzie przenieść do aktów prawnych, tj. do układów zbiorowych pracy albo regulaminów pracy.
Jest to zagadnienie o tyle istotne, że w firmach, w których funkcjonują zakładowe organizacje związkowe, uzyskają one realny wpływ na kształt i zakres monitoringu, a to może oznaczać dla niektórych pracodawców kłopoty (choć w przypadku regulaminu pracy, wziąwszy pod uwagę przepis art. 1042 § 2 k.p., jego zmiana wymaga konsultacji, a nie uzgodnienia z organizacją związkową).
