Badanie kwalifikacji i przydatności pracownika a umowa na okres próbny

Zbadanie kwalifikacji i przydatności pracownika to cel umowy na okres próbny. Znowelizowane przepisy pozwalają zawrzeć kolejny taki angaż z tą samą osobą. Jest to także możliwe przy tych samych zadaniach, gdy od rozwiązania poprzedniej umowy minęły trzy lata.

Publikacja: 24.05.2016 07:00

Dłuższy angaż pozwala bliżej poznać umiejętności dostosowania się pracownika do firmy

Dłuższy angaż pozwala bliżej poznać umiejętności dostosowania się pracownika do firmy

Foto: 123RF

Aby ocenić kwalifikacje pracownika, zazwyczaj zatrudnia się go na okres próbny. Co do zasady te same strony zawierają jedną taką umowę. Kodeks pracy normuje jednak sytuacje, w których szefowi wolno ponownie sprawdzić pracownika.

Angaż na okres próbny to rodzaj umowy terminowej, której celem jest zweryfikowanie wzajemnych oczekiwań. Dzięki niej pracownik dowie się, czy nowa praca jest tym, czego szukał, a pracodawca oceni, czy zatrudniając konkretnego kandydata do firmy, dokonał właściwego wyboru.

Od 22 lutego 2016 r. przepisy wskazują, że umowa na okres próbny służy sprawdzeniu kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania określonego rodzaju pracy.

Wcześniej przepisy nie regulowały wielokrotności zawierania umów na okres próbny. Wprowadziła to dopiero nowelizacja kodeksu pracy obowiązująca od 22 lutego 2016 r. Zgodnie z nią ponowne zatrudnienie tego samego pracownika na okres próbny jest możliwe. Jednak pod pewnymi warunkami. Pierwszy dotyczy sytuacji, gdy pracownik ma być zaangażowany w celu wykonywania innego rodzaju pracy. Drugi dopuszcza ponowienie próby, gdy od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy upłynęły co najmniej trzy lata, a zatrudniony ma wykonywać pracę tego samego rodzaju co poprzednio.

W praktyce także przed wejściem w życie nowych przepisów stosowano zatrudnienie w celu wykonywania innej pracy oraz związaną z tym nową umowę na okres próbny. Wyrok Sądu Najwyższego z 4 września 2013 r. (I PK 358/12) dopuścił zawarcie między tymi samymi stronami kolejnej umowy o pracę na okres próbny na innym stanowisku (przy pracach różnych rodzajów).

W przypadku ponowienia próby przy powierzaniu nowej pracy nie może być ona tożsama z tą, jaką pracownik realizował przy pierwszym podejściu. Liczy się tu nie tylko formalne określenie stanowiska pracy czy jej rodzaju w angażu, ale przede wszystkim faktyczny rodzaj wykonywanych obowiązków.

Powierzając nową pracę (nowy rodzaj zadań), warto odnieść się do ewentualnego łączenia rodzajów prac. Powstaje bowiem wątpliwość, czy pracodawca może zobowiązać zatrudnianego na nowej umowie próbnej do naprzemiennego wykonywania dotychczasowych obowiązków z nowymi. Uwzględniając jednak kategoryczne brzmienie przepisu „w celu wykonywania innego rodzaju pracy", takie łączenie jest niedopuszczalne. Ponowna umowa próbna może dotyczyć tylko innego rodzaju zadań.

W świetle nowych przepisów nie jest też jasne, czy przy zmianie procesów, np. produkcyjnych lub technologicznych, wolno jeszcze raz zawrzeć umowę na okres próbny. Gdy jednak mimo zachowania dotychczasowego stanowiska dochodzi do istotnych zmian technologicznych, np. zastąpienia produkcji ręcznej maszynową, z pracownikiem można raczej ponownie umówić się na okres próbny. Co prawda angaż będzie dotyczyć wykonywania pracy, której efekt finalny jest taki sam jak dotychczas, ale osiągany za pomocą zupełnie nowych narzędzi.

Stronom wolno też będzie zawrzeć ponowną umowę na okres próbny po upływie co najmniej trzech lat od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej, jeżeli pracownik ma być przyjęty do wykonywania tego samego rodzaju pracy. W takim jednak wypadku strony nie mogą dublować próby. W tej umowie chodzi o ocenę kwalifikacji zawodowych na tym samym stanowisku (przy pracy tego samego rodzaju) co poprzednio, ale po relatywnie długiej przerwie. Niewykluczone bowiem, że przez ten czas przydatność pracownika dla potrzeb firmy i oferowanej mu pracy mogła się zmienić.

Autor jest prawnikiem, ekspertem prawa pracy

Aby ocenić kwalifikacje pracownika, zazwyczaj zatrudnia się go na okres próbny. Co do zasady te same strony zawierają jedną taką umowę. Kodeks pracy normuje jednak sytuacje, w których szefowi wolno ponownie sprawdzić pracownika.

Angaż na okres próbny to rodzaj umowy terminowej, której celem jest zweryfikowanie wzajemnych oczekiwań. Dzięki niej pracownik dowie się, czy nowa praca jest tym, czego szukał, a pracodawca oceni, czy zatrudniając konkretnego kandydata do firmy, dokonał właściwego wyboru.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe